بیان مسئله………………………………………………………………………………………………14

اهمیت وضرورت تحقیق…………………………………………………………………………..17

اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………18

سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………..19

فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………….19

تعاریف مفهومی وعملیاتی متغیرها……………………………………………………………….20

متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………………..21

فصل دوم : ادبیات وپیشینه ی تحقیق

الف ) مبانی نظری………………………………………………………………………………………23

تعهد وتعهدسازمانی…………………………………………………………………………………….23

شاخص های تعهد……………………………………………………………………………………….23

اجزای تعهدسازمانی…………………………………………………………………………………….26

هوش………………………………………………………………………………………………………..29

هوش وهوش فرهنگی…………………………………………………………………………………..33

تقویت هوش فرهنگی……………………………………………………………………………………38

الگوی قواعدمشترک توماس واینکسون…………………………………………………………….39

الگوی حلقه های سه گانه باووک وهمکاران………………………………………………………41

هوش فرهنگی فراشناختی………………………………………………………………………………..46

هوش فرهنگی شناختی…………………………………………………………………………………………..46

هوش فرهنگی انگیزشی…………………………………………………………………………………………..46

هوش فرهنگی رفتاری………………………………………………………………………………………………46

ب ) پیشینه ی تحقیق………………………………………………………………………………………………….47

تحقیقات داخلی…………………………………………………………………………………………………………47

تحقیقات خارجی……………………………………………………………………………………………………….51

جمع بندی…………………………………………………………………………………………………………………54

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………..56

جامعه ی آماری…………………………………………………………………………………………………………56

حجم نمونه وروش نمونه گیری……………………………………………………………………………………56

ابزارجمع آوری داده ها………………………………………………………………………………………………57

اعتباروپایایی ابزار………………………………………………………………………………………………………57

روش اجرای تحقیق……………………………………………………………………………………………………58

روش تجزیه وتحلیل داده ها………………………………………………………………………………………….58

ملاحضات اخلاقی تحقیق…………………………………………………………………………………………….58

چکیده:

پژوهش حاضرباهدف بررسی رابطه هوش فرهنگی باتعهدسازمانی معلمان ابتدایی شهرستان میناب باروش توصیفی – همبستگی وباروش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به تعداد286نفراجراگردید.ابزارمورداستفاده دراین پژوهش ، پرسشنامه هوش فرهنگی آنگ وهمکاران ( 2004 ) وپرسشنامه تعهدسازمانی مودی ، استیرزوپورتر( 1979 ) بوده است.به منظورپاسخگویی به سوالات پژوهش ازضریب همبستگی پیرسون وتحلیل واریانس (رگرسیون ساده به روش همزمان ) استفاده شد.نتایج نشان دادکه بین هوش فرهنگی باتعهدعاطفی ، هنجاری ومستمررابطه معناداروجوددارد.همچنین نتایج رگرسیون ساده به روش همزمان نشان دادکه 203/0 ازتغییرات واریانس تعهدعاطفی ، 151/0 ازتغییرات واریانس تعهدهنجاری و252/0 ازتغییرات واریانس تعهدمستمربوسیله هوش فرهنگی تبیین می شوندواین که مقدارF بدست آمده ازسوالات پژوهش نشان دادکه تعهدعاطفی ( F=72/779 ) ، تعهدهنجاری ( F=50/387 ) وتعهدمستمر ( F=96/389 ) می توانندبه صورت معناداری هوش فرهنگی راپیش بینی نمایند.درمجموع ، بین هوش فرهنگی وتعهدسازمانی رابطه معناداروجودداردوضریب تعیین ( R=0/236 ) حاصل ازسوال اصلی نشان دادکه 236/0 ازتغییرات واریانس تعهدسازمانی بوسیله هوش فرهنگی تبیین می شود.

فصل اول: طرح تحقیق

مقدمه:

   یکی از مسئولیت های هر نهاد اجتماعی ، نیل به اهدافی است که علت وجودی آن نهاد را شکل می دهد. تحقق اهداف سازمان در گرو همکاری وهماهنگی تام عواملی است که تعامل سیستماتیک ومنظم آن ها با یکدیگر به وجود سازمان فضا می بخشددر این میان ، نقش یک عامل بارزتر وبرجسته تر از سایر عوامل است وآن عامل نیروی انسانی ازتمام سطوح سازمان است. نیروی انسانی به عنوان یک عامل دارای آگاهی ، شعور ، نیازهای مادی و معنوی ، اهداف فردی ، توقعات گروهی وسازمانی باید بیش ازپیش مورد توجه قرارگیرد. کار-

ائی نیروی انسانی همیشه نمی تواند براساس محاسبات اقتصادی پیش بینی شود ، عوامل متعددوحتی مهمتردیگر ی نیز در این میان وجود دارند که بر خاسته از نیازهای برتر او درابعاد اجتماعی،احترام وخودیابی است ( احمدپوروشائمی ، 1379).

   یکی از مهمترین سازمانی که محققین ومدیران اجرایی به آن علاقمند هستند ، تعهد سازمانی است ( موغلی وهمکاران ،1388 ). تعهد سازمانی درجه ی نسبی تعیین هویت فرد بایک سازمان خاص ودیگری ومشارکت او با آن سازمان می باشد. در این تعریف تعهد سازمانی سه عامل شامل می شود : 1- اعتقاد قوی به اهداف وارزش های سازمان ،2-تمایل به تلاش قابل ملاحظه به خاطر سازمان و3-آرزو وخواست قوی وعمیق برای ادامه ی عضویت در سازمان ( استیرز[1]وهمکاران ،1983 ). هوش فرهنگی درک ظاهر وباطن افراد از نظر فکری وعملی است هم چنین چارچوب وزبانی را در اختیارما قرار می دهد که تفاوت ما را درک کرده وروی آن ها سرمایه گذاری کنیم نه اینکه آن ها را تحمل کرده یا نادیده بگیریم( بلوم [2]وهمکاران ،2007 ). پیترسون[3] (2004) هوش

فرهنگی[4] را در یک قابلیت فردی برای درک ، تغییر و اقدام اثر بخش در موقعیت های متنوع فرهنگی می باشد و با آن دسته از مفاهیم مرتبط با هوش سازگار است که هوش را بیشتریک توانایی شناختی می دانند.آنچه موجب شد تا پژوهش فعلی صورت گیرد این است که اینجانب شاغل در آموزش وپرورش هستم و مدام از زبان همکاران مسائلی مطرح می شود که بیانگر ویژگی های تعهد سازمانی بودند و تصمیم گرفتم که به بررسی رابطه هوش فرهنگی با تعهد سازمانی معلمان ابتدایی شهرستان میناب بپردازم.در این فصل ابتدا بیان مسئله پژوهش ، سپس اهمیت وضرورت تحقیق ، اهداف ، سوالات ، فرضیات تحقیق ، تعاریف مفهومی وعملیاتی بیان می شوند.

بیان مسئله:

   نیروی انسانی کارآمد ، شاخص عمده برتری یک سازمان نسبت به سازمان های دیگر است. به طوری که وجودنیروهای انسانی ومتعهد به سازمان در هر سازمان ، ضمن کاهش غیبت ، تاخیزوجابجایی ، باعث افزایش چشمگیر عملکرد سازمان ، نشاط روحی کارکنان ، تجلی بهتر اهداف متعالی سازمان ونیز دستیابی به اهداف فرد

ی خواهد شد ( ابیلی ، ناستی زایی ، 1388). درمیان سازمان ها ونهادهای تربیتی ، آموزش وپرورش از جایگاه خاصی برخوردار است تا جایی که

 اغلب صاحب نظران ومتفکران مسائل تربیتی وآموزشی معتقدند که معلمان ، بزرگترین ومهمترین عامل موثر درجریان تعلیم وتربیت هستند. امروزه توسعه سازمانی منوط به توسعه منابع انسانی است. منابع انسانی هر سازمان ارزش های اصلی چون فرهنگ ، عملکرد وتولید دانایی ، آموزش ویادگیری را عهده دار هستند. کارایی وتوسعه هرسازمان تا حد زیادی به کاربرد صحیح نیروی انسانی بستگی دارد. هرقدر سازمان ها بزرگترمی شوند ، بالطبع به مشکلات این نیروی عظیم نیز اضافه می شود. مدیران در ارتباط با مسائل گوناگون سعی در کنترل مداوم کارکنان خود دارند. تصور مدیران این است که وقتی شخص در یک محل استخدام می شود ، بایدتمام شرایط آن سازمان را بپذیرد. بعضی از مدیران بر این مسئله که رضایت کارکنان را می توان از طریق پاداش وترغیب به انجام کارافزایش داده پافشاری می کنند. اما به راستی صحبت بهتر در سازمان بادرنظر گرفتن این کارکنان در زیر فشار مالی به سر می بردندوبیشتر توجه وتمایل آن ا به مسائل اقتصادی کار است ، به غیر از دادن پاداش و امکاناتی از قبیل راه های دیگری وجود نداردبه یکی از موضاعات مورد توجه محققان در این زمینه تعمد سازمانی است (جعفری وقمی   ).

   تعهد سازمانی یکی از پیش بینی کننده های رفتار در سازمان هاست. تعهد سازمانی یک سازمان چندبعدی است که نشان داده شده تاثیرات ویژه ای شده برمسائل کاری وشغلی نظیر” کاهش غیبت ” ، ” رفتارهای ناکارآمدشغلی ” و ” ترک خدمت ” ( ریکیتا[1] ، 2002 ) ” رفتارهای مدنی سازمانی خود گزارش شده ” ( مایر ، آلن واسمیت[2] ، 1993 ) ” تلاش وکوشش کاری ” ( بیسیو ، هاکت و آلن[3] ، 1995 ) ” عملکرد شغلی ” ( مایر ، استنلی ، هرسکووپیچ و توپولوسنکی[4] ، 2002) به جای می گذارد. بی ورلی وهمکارانش ، تعهد سازمانی را درجه نسبی تعیین هویت فرد با سازمان ومشارکت او در آن تعریف کرده اند. در این تعریف ، تعمد سازمانی شامل سه عامل است:1) اعتقاد به هدف ها و ارزش های سازمانی ؛ 2) تمایل به تلاش بیشتر در راه سازمان ؛ 3) تمایل شدیدبه ادامه عضویت در سازمان همچنین آن ها در یافتندکه : اول ، تعهد سازمانی با رضایت شغلی ، غیبت وجابجایی رابطه دارد. دوم ، این رابطه ، معکوس است ( هر چند تعهدسازمانی بیشترباشد ، غیبت وجابجایی کمترخواهد بود ) ( نقل از کوزه چیان وهمکاران ،1382). تعمد سازمانی به عنوان پیوند روانشناختی بین کارکنان وسازمان تعریف شده است. که احتمال این کارکنان به طور ارادی سازمان را ترک کنندکاهش می دهد ( آلن ومایر ، 1996؛ نقل از کاظمی وعریضی ،1390 ).

   پورتر ، استیرز ، مودی و بولیان [5](1974) تعهد سازمانی را متشکل از سه   مولفه « پذیرش و باور به ارزش ها واهداف سازمان » ، « تمایل به تلاش درجهت نیل به اهداف سازمان » و « تمایل نسبتا قوی برای باقی ماندن در سازمان » می دانند. به باور پورتر وهمکاران (1974) این سه مولفه تماماً یک بعد کلی تعهد سازمانی را تشکیل می دهند. طبق نظریه سه مولفه آلن و مایر(1990، نقل از کاظمی و عریضی ،1390) تعهد سازمانی دارای سه بعد « تعمد عاطفی » ، « تعهد تداومی یا مستمر» و « تعهد هنجاری » است. بالفورو وکسلر[6] (1996) نیز در طبقه بندی نسبتا جدید خودسه نوع تعهد به صورت « تعهد مبادله ای[7]» ، « تعهد همانند سازی شده [8]» و « تعهد پیوستگی [9]» را معرفی نموده اند.

   هوش از جمله مواردی است که بسیارمورد توجه روانشناسان بوده ودر طول تاریخچه ی روانشناسی ، تلاش بر این بوده است که ماهیت هوش ، انواع آن،تغییرپذیری آن و… مورد بررسی قرار گیرد.وقتی درباره ی هوش صحبت می شود ، ویژگی هایی چون یادگیری سریع ، زیاد ، محاسبات دقیق وفوری وراه حل های جدید به ذهن خطورمی کند( فاطمی ،1385). علم روانشناسی ، هوش را به طورکلی ، نوعی ویژگی شخصیتی متفاوت از خلاقیت ، شخصیت و یا عقل می داند ( گاردنر[10] ، 1995). ازنظردیوید وکسلر[11] ، هوش عبارت است از توانایی کلی وجامع درفرد که باعث تفکرمنطقی ، فعالیت هد فمند وسازگاری بامحیط می شود. درنظر وی ، هوش یک توانایی جامع است ؛ یعنی مرکب از عناصر یا اجزای که به طور کامل منتقل از هم نیستند ونشانه هوشمندی فرد آن است که می تواند به صورت منتطقی بیندیشد واعمال برخاسته از هوش او واعمالی هدفدارهستند وتوانایی هوش به فرد این امکان را می دهد که خود را با شرایط محیط انطباق دهد(اسماعیلی وگودرزی ،1386 ).

فرهنگ استدلال ووبدالی است بین آنچه افراد درجهان انجام می دهند وآنچه برای آن ها انجام می دهد ( آهنچیان وهمکاران ،1391).گرچه بهره هوشی[12] از سال های دور مورد توجه روانشناسان قرار گرفته داشته و

آزمون های بسیاری برای سنجش وتقویت آن ارائه گردیده است. اما ابعاد جدید هوشی مانندهوش عاطفی وهوش فرهنگی تنها در سال های اخیر مورد توجه وبررسی قرار گرفته اند و( نائیجی وعباسعلی زاده ، 1386 ). همراه با روند جهانی شدن عبارات گونانگون مانند « شایستگی بین فرهنگی[13] » ویا « شایستگی های جهانی[14] » درطول چندین سال ، برای نام گذاریتوانایی ومهارت افراد برای سازگاری وانجام وظیفه به طور اثربخش درفرهگ های مختلف مورد استفاده بود.اما مفهوم هوش فرهنگی ، به عنوان نوعی خاص ازهوش ، برای اولین بارتوسط ارلی وانگ[15] ازمحققان کسب وکارلندن مطرح شد وبه عنوان تئوری جدیدی در دنیای مدیریت وروانشناسی سازمانی پدیدارگشت. بعدها کنسرسیومی ازاساتیدآمریکا وانگلیس وآسیا ، هوش فرهنگی را ارزیابی سیستماتیک ظرفیت فرد برای رویارویی با افرادی ازفرهنگ متفاوت تعریف کردند ( بنتن ولینچ[16] ، 2007) .

   هوش فرهنگی نوعی از هوش است که ارتباط بسیار زیادی با محیط کاری متنوع دارد.توانایی فرد برای تطبیق باارزش ها ، سنت ها وآداب رسوم متفاوت ازآنچه که درزمینه فرهنگی خودبه آن عادت کرده است وکارکردن دریک محیط متفاوت فرهنگی ، معرف هوش فرهنگی است (آهنچیان وهمکاران ،1391). هم چنین ، هوش فرهنگی ، بینش های فردی را دربرمی گیردکه برای انطباق باموقعیت ها وتمایلات میان فرهنگی وحضور موفق در گروه های کاری چند فرهنگی مفید است ( عباسعلی زاده ،1387 ) .چارچوب هوش فرهنگی ازدیدگاه ایرلی وآنگ (2003) شامل سه بعد شناختی ( اظهاری ، رویه ای ، قیاسی ، تشخیص الگوها ) ، بعدانگیزشی ( خودباوری ، پشتکار ، اهداف ، ارتقاء ) و بعد رفتارهای ضروری و بعدرفتاری( تهیه لیست رفتارهای ضروری ، اقدامات ، عملکردها وآداب ورسوم ، عادت ها ) است. براساس تقسیم بندی مرکزمطالعات هوش فرهنگی ، هوش فرهنگی به چهاربخش فراشناختی[17] ، شناختی[18] ، انگیزشی[19] ، و رفتاری[20] تقسیم می شود ( مرکزمطالعات هوش فرهنگی[21] ، 2005 ؛ نقل از حسینی نسب وقادری ، 1390 ) .

تمپلروتای[22] ( 2006 ؛ نقل از حسینی نسب وقادری ، 1390) به این نتیجه رسیدند که رابطه مثبت بین مولفه انگیزشی هوش فرهنگی با هرسه نوع سازگاری عمومی ، سازگاری بین فرهنگی وسازگاری شغلی وجود داراد. کاظمی (1387) به این نتیجه رسید که بین هوش فرهنگی وابعاد آن وعملکرد ، ارتباط وجود دارد. عباسعلی زاده(1387) براین باوراست که هوش فرهنگی وهرکدام از مولفه های فرا شناختی ، شناختی ، انگیزشی ورفتاری ، تاثیرمثبتی در روی انگیزه توفیق طلبی مدیران دارند. دررابطه با تعهدسازمانی هم پژوهش های مختلفی در داخل وخارج کشورصورت گرفته است. کرمیک درپژوهشی که درسال 2000انجام شد ، به بررسی ومطالعه نگرش های شغلی همچون رضایت شغلی ، تعهد سازمانی وتعهد شغلی ورابطه آن ها با سازگاری شغلی پرداخت. درپایان مطالعه ، این نتیجه به دست آمدکه بین رضایت شغلی وتعهدسازمانی رابطه مثبت ومعنا داری وجود دارد. خشنودی( 1383 ؛ نقل از صداقتی فرد وفلج اسدی ،1390) به بررسی تاثیرابعاد رضایت شغلی برتعهد سازمانی معلمان مردوزن دبیرستان هایی شهر شیراز پرداخت ونتیجه گرفت که بین مولفه های کار ، سرپرست،همکاران با تعهدسازی ارتباط معنادار وجود دارد. ولی بین رضایت از ارتقاء وپرداخت وارتقاء با تعهد سازمانی رابطه مشاهده نشد.پس ازآنجا که معلمان از اعضای مهم آموزش وپرورش محسوب می شود وتعهد آنان به سازمان ، در پیشبرد اهداف سازمان وکار آمدی خود آنان موثر است واگر از هوش بالایی برخوردار باشد عملکرد بهتری خواهندداشت وباتوجه به بررسی های صورت گرفته ، مشخص شد که درهیچ پژوهشی به بررسی این دو متغییر پرداخته نشده است. حال مسئله پژوهش حاضراین است : « آیا بین هوش فرهنگیوتعهد سازمانی معلمان ابتدایی رابطه معنادار وجود دارد؟ »

1. Riketta

2.Meyer , Allen & Smith

3.Bycio , Hackett , Allen

4. Meyer , Stanley , Herscoyitch & Topolnysky
5. Porter , Steers , Mowday & Bulian
6. Balfour & Wechsler
7. Exchange commitment
8. Identification commitment
9. Affiliation commitment
10. Gardner
11. David wechsler
12. Intelligence Quotient

1.Cross cultural competency

2. Global Competence
3. Earley & Ang
4. Benton & Lynch
5. Meta cognitive

1-1- مقدمه

امروزه با گسترش روزافزون اینترنت در جهان، تعداد کاربران اینترنتی به صورت فزاینده­ای در حال رشد می­باشد. این امر پتانسیل بالایی را برای تجارت الکترونیک ایجاد کرده، لذا شرکت­ها مجبور به انجام فعالیت­های تجاری از طریق اینترنت شده ­اند.

تبلیغات همواره جزء حوزه های مهم در بازاریابی و دنیای تجارت می­باشد. در بین روش­های مختلف بازاریابی اینترنتی، تبلیغات اینترنتی یکی از مواردی است که بیشترین کاربرد و استفاده را داراست (کاتلر و همکاران[1]، 2012).

در حیطه تبلیغات اینترنتی، نگرش به تبلیغات از اهمیت به سزایی برخوردار است. نگرش، یكی از مهم­ترین مفاهیم درسیستم­های اطلاعاتی و تحقیقات بازاریابی است. در سالهای اخیر، این متغیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. ولی متغیر اعتماد به تبلیغات اینترنتی، چندان مورد بررسی محققان قرار نگرفته است و بیشتر تحقیقات، در زمینه اعتماد به تجارت الکترونیک است. این امر در حالی است که مبحث اعتماد به تبلیغات، خود یک عامل تعیین­کننده برای ایجاد پاسخ رفتاری در مشتریان می­باشد. همچنین در حوزه پاسخ رفتاری، کلیک تبلیغات و خرید اینترنتی به عنوان دو متغیر پاسخ رفتاری، قابلیت این را دارند که به صورت مجزایی مورد بررسی قرار گیرند.

تحقیق حاضر به دنبال بررسی پاسخ رفتاری کاربران به تبلیغات اینترنتی با تبیین نقش اعتماد و نگرش به تبلیغات اینترنتی می­باشد. لذا در این فصل به طور خلاصه و با توجه به موضوع تحقیق، ابتدا به ضرورت و اهمیت انجام تحقیق و بیان مسئله پرداخته می­ شود و سپس قلمرو، اهداف، سؤال و فرضیه ­های تحقیق بیان می­گردد. در ادامه به تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق نیز اشاره می­ گردد.

2-1 اهمیت موضوع

در سالهای اخیر علی رغم فراگیر شدن اینترنت، تبلیغات اینترنتی با توسعه چندانی مواجه نبوده است. یکی از دلایل این عدم توسعه، عدم اعتماد کاربران به تبلیغات اینترنتی می­باشد. این امر در حالی است که امروزه بیشتر واحدهای کسب و کار برای بهره­‌برداری كامل از توانایی­های خود و دسترسی به مشتریان جهانی، بازارهای مجازی را مورد توجه قرار می‌دهند (بیویلیان و تیگر[2]، 2013). بنابراین بهبود و افزایش اثربخشی تبلیغات، تبدیل به یکی از دغدغه­های شرکت­ها و موسسات فعال در فضای مجازی گردیده است. یکی از راه­های بهبود و افزایش این اثربخشی، کسب اعتماد مشتریان به تبلیغات اینترنتی می­باشد. به نظر می­رسد بتوان با تغییر نگرش مشتریان به تبلیغات اینترنتی، با افزایش اعتماد مشتریان به تبلیغات روبرو گشت (جیانگ و همکاران[3]، 2013).

در کنار این عوامل، درک پاسخ رفتاری مصرف کنندگان بسیار حائز اهمیت است چون پاسخ رفتاری نقش قابل توجهی را در رفتارهای خرید مصرف­ کنندگان ایفا می­ کند. پاسخ رفتاری را می­توان در قالب دو بعد خرید اینترنتی و کلیک تبلیغات مورد توجه قرار داد (انورمیر[4]، 2012). در عصر حاضر، تعداد مصرف­ کنندگانی که از بستر اینترنت برای خرید استفاده می­نمایند به سرعت در حال افزایش است. خرید اینترنتی، دامنه انتخاب وسیعی از فرصت­ها و دسترسی بیشتر و راحت­تر به اطلاعات را فراهم می­نماید. خرید در بستر اینترنت، این امکان را به کاربران می­دهد تا محصولات و خدمات را در سطح جهانی به مقایسه بگذارند (چنگ و همکاران[5]، 2013). علاوه بر خرید اینترنتی، کلیک تبلیغات نیز به عنوان یکی دیگر از ابعاد پاسخ رفتاری، به شدت مبتنی بر عملکرد می­باشد و در عین حال به عنوان شاخصی مهم برای بررسی پاسخ­های رفتاری مصرف­ کنندگان نسبت به تبلیغات اینترنتی مورد استفاده قرار می­گیرد. در واقع این متغیر رفتاری می ­تواند میزان اثربخشی تبلیغات اینترنتی را مورد سنجش قرار بدهد (انورمیر، 2012).

3-1- بیان مسأله

ارتباطات بازاریابی شامل اجزاء مختلفی از قبیل: ارتقاء فروش، روابط عمومی، بازاریابی مستقیم و تبلیغات[6] است که تبلیغات جزء مهمی از بازاریابی، به ویژه بازاریابی الکترونیکی می­باشد (استراوس و فروست[7]، 2001)، به طوری که امروزه شرکت­ها، به دلیل نقش حیاتی تبلیغات در اطلاع رسانی به مشتریان و ترغیب مشتریان به خرید، مبالغ هنگفتی را برای تبلیغات الکترونیکی هزینه می­ کنند (عباسی و محمدیان، 1386).

ظهور اینترنت یکی از بزرگترین تغییرات تکنولوژیکی در تاریخ جهان می­باشد، این ظهور تاثیر عمیقی بر زندگی روزمره افراد در سراسر جهان داشته است (بیویلیان و تیگر، 2013). آمارهای اخیر نشان داده است که بیش از 4/2 بیلیون نفر، در حدود یک سوم جمعیت جهان از اینترنت استفاده می­ کنند (آمار اینترنت جهان[8]، 2013). دسترسی به اینترنت زندگی افراد را آسان­تر نموده است، زیرا تقریبا همه چیز، بدون توجه به زمان و مکانی خاص به صورت بر خط[9]، قابل دستیابی می­باشند. از آنجایی که اینترنت کاربران زیادی را جذب نموده است، شرکت­ها و بازاریابان تمایل دارند تا از این طریق محصولات و خدمات خود را تبلیغ نمایند (بیویلیان و تیگر، 2013).

تبلیغات اینترنتی[10] به عنوان روشی برای انتشار هر چه بیشتر اطلاعات جهت تاثیرگذاری بر خریداران و معاملات تجاری در محیط وب می­باشد. اشلوزر و همکاران[11](1999) تبلیغات اینترنتی را هر نوع محتوا و مضمون تجاری موجود در اینترنت می­دانند که شرکت­ها برای آگاه کردن مصرف­ کنندگان در مورد کالاها و خدمات خود طراحی می­نمایند.

در حال حاضر، تبلیغات اینترنتی یک تجارت بزرگ محسوب می­ شود: درآمد تبلیغات اینترنتی در امریکا به 36.6 بیلیون دلار در سال 2012 رسیده است، که این رقم افزایش 15% در تبلیغات را در مقایسه با سال 2011 نشان می­دهد. درآمد تبلیغات از طریق موبایل به عنوان بخشی از تبلیغات اینترنتی، با رشد 111%، از 1.6 بیلیون دلار در 2011 به 3.4 بیلیون دلار در 2012 مواجه بوده است (گزارش درآمد تبلیغاتی[12]، 2012).

سازمان­های متنوع، به نوبه خود خواهان استفاده هر چه بیشتر از فضای ایجاد شده در بستر اینترنت می­باشند. از سویی با عدم اعتماد مصرف­ کنندگان رو به رو می­باشند، مصرف­ کنندگانی که دارای نگاه­ها و نگرش­های متفاوت به تجارت و تبلیغات اینترنتی هستند (طاهری راویزی، 1390).

یکی از مؤثرترین تئوری­ها در پژوهش­های بازاریابی، نگرش نسبت به تبلیغات[13] می­باشد (برنر و کومار[14]، 2000؛ بیهال و همکاران[15]، 2004؛ مک کنزی و همکاران[16]، 1989). نگرش نسبت به تبلیغات، زمینه برای پاسخ به یک محرك تبلیغاتی خاص، به صورت مطلوب یا نامطلوب طی یک موقعیت نمایشی خاص می باشد (بیهال و همکاران، 2004). در واقع می­توان گفت که نگرش مصرف ­کننده به تبلیغات، منعکس­کننده­ اثربخشی تبلیغات[17] می­باشد. انتظار می­رود که نگرش مثبت مصرف­ کنندگان به تبلیغات، به یادآوری برندی که در تبلیغات نشان داده می­ شود، منجر گردد و بر پاسخ رفتاری[18] افراد تاثیر بگذارد (مهتا[19]، 2000).

پاسخ­های رفتاری به مجموعه فعالیت­هایی مربوط می­گردد که کاربران در طول و یا بعد از روابط متقابلشان با محیط خارجی از خود بروز می­ دهند (تنگ و همکاران[20]، 2011). پاسخ رفتاری در این پژوهش از دو متغیر تشکیل شده است: 1) تعداد دفعاتی که یک کاربر، بر تبلیغات کلیک می­نماید و 2) تعداد دفعات خرید محصولات و برندهای نشان داده شده در تبلیغات توسط کاربر (انورمیر، 2012).

علت انتخاب این دو متغیر در این تحقیق بدین دلیل است که: 1) کلیک تبلیغات[21] به صورت گسترده­ای به عنوان یک شاخص مهم پاسخ­های رفتاری مصرف­ کنندگان نسبت به تبلیغات اینترنتی مطرح می­گردد. 2) خرید اینترنتی[22] به صورت گسترده­ای در تحقیقات مرسوم تبلیغات، به عنوان ابزاری برای اندازه ­گیری اثربخشی تبلیغات به کار می­رود (وانگ و همکاران[23]، 2010).

اثربخشی تبلیغات همواره یکی از دغدغه­های فعالان حوزه تجارت الکترونیک و تبلیغات بوده است. فعالان این حوزه همواره درصدد اندازه ­گیری اثربخشی انواع رسانه ­ها می­باشند تا از این طریق بتوانند حداکثر سودآوری را برای مشتریان خود فراهم آورند. یکی از راه­های افزایش این تاثیر، کسب

 اعتماد مصرف­ کنندگان می­باشد. از اینرو شناخت راه­های افزایش اعتماد مصرف­ کنندگان، از دیرباز یکی از دغدغه­ های شرکت­های تبلیغاتی بوده، و شرکت­ها سرمایه ­گذاری­های کلانی را برای شناخت راه­های افزایش اعتماد مشتری انجام داده­اند.

اندازه ­گیری اعتماد کاربران و درک این که کاربران چگونه به تبلیغات پاسخ می­دهند، بخصوص این که پژوهش­ها در دهه­های اخیر نشان داده است، که در حدود 70% افراد معتقدند که تبلیغات غیرقابل اعتماد می­باشد و تنها ابزاری برای وادار کردن افراد به خریدن چیزهایی هستند، که در واقع به آنها هیچ احتیاجی ندارند، حائز اهمیت می­باشد (کافی و همکاران[24]، 1994). در واقع اعتماد عامل مهمی برای در نظر گرفتن به عنوان بخشی از درک کاربر از تبلیغات می­باشد (پترسامانسن[25]، 2012).

اعتماد حالتی از عدم اطمینان است حالتی میان دانستن و ندانستن، چون فردی که از تمام جزییات مسئله آگاه است، می ­تواند یک تصمیم منطقی بگیرد و احتیاجی به اعتماد کردن ندارد (بامبرگر[26]، 2012). اگر افراد هیچ گونه اطلاعاتی نداشته باشند، هیچ مبنایی هم برای اعتماد کردن ندارند و در بهترین حالت می­توانند امیدوار باشند. اعتماد هنگامی ایجاد می­ شود که شخص اعتمادکننده، هیچ گونه گزینه­ای برای انتخاب ندارد ولی روی یک نتیجه احتمالی موقعیتی، که اطلاعات محدودی در موردش موجود است، حساب می­ کند، با این حال از اطلاعات در دسترس، برای ارزیابی انتخاب­هایش و ارزیابی اعتماد به اعتمادشونده استفاده می­ کند (پترسامانسن، 2012).

به نظر می­رسد در این مورد، در کشور خلا تحقیقاتی وجود داشته باشد به نحوی که شاهد تبلیغات گسترده با هزینه­ های بسیار زیاد ولی با اثربخشی پایین از جنبه جلب اعتماد مشتریان می­باشیم. این نگاه موجب می­گردد تا واکنش­های متفاوتی به تبلیغات اینترنتی وجود داشته باشد.

بدین ترتیب در این پژوهش، تلاش بر این است که با در نظر گرفتن تحقیقات صورت گرفته در حوزه های مرتبط، رابطه­ بین نگرش به تبلیغات اینترنتی، اعتماد به تبلیغات اینترنتی، کلیک تبلیغات و در نهایت خرید اینترنتی را در بین کاربران اینترنتی مورد بررسی قرار دهد و بیان نماید که آیا رابطه­ای بین­شان وجود دارد؟

[1]. Kotler, et al.

[2]. Beauvillain & Tiger

[3]. Jiang, et al.

[4]. Anwar Mir

[5]. Chang, et al.

[6]. Advertising

[7]. Strauss & Frost

[8]. Internet World Stats

[9]. Online

[10]. Internet advertising

[11]. Schlosser, et al.

[12]. Internet Advertising Revenue Report (IAB)

[13]. Attitude toward advertising

[14]. Bruner & Kumar

[15]. Biehal, et al.

[16]. Mackenzie, et al.

[17]. Advertising effectiveness

[18]. Behavioral responses

[19]. Mehta

[20]. Tang

[21]. Adclicking

[22]. Online shopping

[23]. Wang, et al.

اگرچه متاسفانه ما همیشه در زمینه فرهنگ سازی استفاده از ابزار های نوین تاخیر داریم و پس از فراگیر شدن آنها و ظهور آثار مثبت و منفی این ابزارها در جهت فرهنگ سازی اقداماتی انجام می دهیم.
اما در هرحال راهكار های واكسینه كردن جامعه در قبال فن آوری های روز باید صورت گیرد و تاخیر دراین اقدام بهتر از به فراموشی سپردن آن تحت هر شرایطی است.
1-1 بیان مساله
امروزه دیگر گریزی از فناوری های نوین نیست اما مسئله ای که در این میان مطرح می شود این است كه تکنولوژی ها جز فواید مرتبط با خود آسیب هایی را نیز به دنبال دارند. تلفن همراه نیز به عنوان یکی از پدیده های نو ظهور عصر دیجیتال و الکترونیک ازاین امر مستثنی نیست. خصوصا كه در دهه اخیر به شدت جای خود را در میان افراد خانواده و بویژه جوانان باز نموده است.
این وسیله ارتباطی نیز مانند سایر فناوری های نوین چون ماهواره و اینترنت علاوه بر داشتن   جنبه های بسیار مثبت دارای آثار منفی و ضد اخلاقی است که چشم پوشی اثرات منفی استفاده از این وسیله می تواند عواقب جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.
این درحالیست که به دلیل توسعه سرویس های این وسیله و چند رسانه ای شدن تلفن های همراه نسل جدید که شامل دوربینهای عکاسی و فیلمبرداری و سیستم بولوتوث هستند، آثار مثبت و منفی این فناوری جدید دائما در حال گسترش و پیچیده شدن است.
ضمنا با توجه به رشد روز افزون فناوریها احتمال اینکه تلفن های همراه درآینده مجهر به قابلیت های جدید و پیشرفته تر دیگری شود امری دور از ذهن و غیر قابل پیش بینی نیست به   گونه ای كه با فعال شدن سرویس خدمات رادیویی بسته های اطلاعاتی تلفن همراه، پرداختهای بانکی( موبایل بانکینگ) از طریق این وسیله ارتباطی، دسترسی به اطلاعات از طریق ارتباط با شبکه جهانی اینترنت از مصادیق بارز استفاده از این وسیله ارتباطی است که خود به نوعی در تغییر رفتار فردی وجمعی افراد جامعه تاثیر گذار است و استفاده دائمی از تلفن همراه و تبدیل این وسیله به ابزاری برای امور روزمره، الگوهای جدیدی در رفتارهای اجتماعی پدید می‌آورد.
از سویی دیگر در فرهنگ ما معمولا مرسوم است که هر حرفی را که نمی‌توان رودررو و به صورت حضوری به دیگری گفت از طریق تماس تلفنی بیان می شود که این حرکت به عنوان یک ضعف فرهنگی مطرح است که سهولت و فراگیری استفاده از تلفن همراه بر شدت این رفتار می‌افزاید.
استفاده از این وسیله ارتباطی در مکان‌های عمومی مسئله دیگری است که غالبا باعث آزار و اذیت سایر افراد می شودو گاها اعتراض افراد را بر می انگیزد.
صدای زنگ نامناسب، صحبت یکباره و با صدای بلند و … اغلب رنجش دیگران را موجب می‌شود و در قالب یک ناهنجاری رفتاری قابل بحث و بررسی است.
از سویی دیگراستفاده بیش از اندازه و غیرضروری از تلفن همراه برای کاربراسترس و پریشانی ذهنی پدید می‌آورد. این اختلالات به حدی است که نوعی بیماری روانی و عصبی براساس آن تعریف شده است .
همچنین ارسال بیش از اندازه پیام کوتاه نیز نوعی وسواس و اختلال ذهنی به دنبال دارد که متاسفانه نزد کاربران نوجوان ایرانی بسیار رایج شده، همچنین ارسال پیام های تبلیغاتی به مشترکان در ساعات مختلف شبانه روز از دیگر مواردی است که تا کنون سبب اعتراض بسیاری از افراد شده است.
تلفن همراه به عنوان یک وسیله الکترونیکی امکانات مجازی در اختیار کاربران قرار می‌دهد که به راحتی می تواند به ابزاری برای سوءاستفاده تبدیل ‌شود به طوری که این کاربردهای نادرست در حوزه‌های متنوعی رخ می‌دهد و تلاش برای ایجاد ممانعت‌های قانونی، قضایی، اخلاقی یا اجتماعی در برابر آنها راه به جایی نمی‌برد.
گویا فرصت‌هایی که فناوری برای سوءاستفاده پیش‌روی متخلفان قرار می‌دهد همواره یک گام از قوانین بازدارنده جلوتر است. مهم‌ترین تجربه جامعه ما در این حوزه مربوط به سوءاستفاده از گوشی‌های تلفن همراه دوربین‌دیار می شود که به فاش کردن و اشاعه مسائلی شخصی افراد
پرداخته که در عرف و اخلاق جمعی ،جزو حریم خصوصی به حساب می آیند.
به همین منظور این تحقیق به بررسی این عوامل پرداخته و در صدد ارائه راه حل مناسب است.
تا شاید با کمک به نهادهای مسوول و مرتبط، بتواند گامی در جهت ساماندهی و جهت دهی این چالش های اجتماعی بردارد.
1-2 اهمیت تحقیق
تلفن همراه امروزه به بخشی از هویت افراد تبدیل شده است، بویژه نوجوانان و جوان‌ترها که شخصی و خصوصی بودن خط تماس و محتویات حافظه گوشی را نمادی از استقلال می دانند
. در حقیقت امروزه گوشی تلفن همراه آرشیوی قوی و منحصر به فردی است که دانسته‌ها، توانایی‌ ارتباطی و دسترسی فرد را به اطلاعات به روز آشکار می‌کند .
شکی نیست که استفاده از تلفن همراه یا همان موبایل در مقطعی از زمان، شیوه‌ای برای پز دادن و نوعی مد محسوب می شد ؛ اما امروزه کاربرد عمومی آن میان اقشار مختلف ، باعث شده که موبایل از یک وسیله تجملی و شاخص به ابزاری کارآمد و ضروری برای امور روزمره تبدیل شود.   به همین دلیل دیگر
جنبه‌های مدگونه و نوآورانه این کالای ارتباطی را در مدل‌های جدید گوشی‌های تلفن همراه و برخی کاربردهای پیشرفته آن جستجو کرد.
درهمین حال تغییر نگرش کاربران در سطح جهان و روی آوردن به استفاده از ابزارهای هوشمند در حالی بصورت بالفعل درآمده که دیگر خیل عظیمی از کاربران به تلفن همراه تنها به چشم یک وسیله برای رد و بدل کردن مکالمه نگاه نمی کنند و از آن استفاده های بسیار موثر در جهت پیشرفت امور روزانه خود دارند. این درحالیست که شاهد هستیم در کشور ما فراگیر شدن تلفن همراه به عنوان جز جدایی ناپذیر هر زندگی ، کاربران ایرانی تشنه برخورداری از فناوری های نوین را خواه ناخواه به سمتی متفاوت از اهداف اولیه این ابزار دیجیتالی کوچک سوق داده است .
آنچه که در این میان لزوم بررسی نقش موبایل را بر فرهنگ ارتباطی کاربران ایرانی پررنگ تر می کند به ابعاد ورود این کالای وارداتی به کشور بر می گردد و خلا فرهنگی آن را قبل از نهادینه شدن بر ما آشکار می سازد.
کاربردهای ناصحیح و صحیح سرویس هایی مانند بلوتوث ، اینترنت ، مکالمه ویدیویی دیگر قابلیت های این وسیله ارتباطی، تلاش برای تغییر دیدگاه کاربران ایرانی را دراین زمینه ضروری تر می سازد . معضلات مختلف در استفاده گسترده از موبایل در بسیاری از ابعاد زندگی در جامعه کنونی بر ضرورت نگاه متفاوت بر فرهنگ استفاده از این وسیله ارتباطی صحه می گذارد و تلاش برای تغییر نگرش اقشار مختلف در این باره را پررنگ تر می کند.
تلفن همراه از آن جمله کالاهای وارداتی است که نه تنها قبل از ورود به کشور هیچگونه ابزار فرهنگی برای آن در نظر گرفته نشد بلکه سریعتر از آنچه که به نظر می رسید همه گیر شد و شاید همین مساله باعث گشت که همچنان برای استفاده از آن هیچ نوع مدیریت فرهنگی صورت نگیرد.
حال در این برهه از زمان که موبایل 80 درصد خانوارهای شهری و 51 درصد خانوار روستایی را درگیر خود کرده، تغییر و نگرش در فرهنگی که جامعه در استفاده از این کالا به آن سمت سوق پیدا کرده است بسیار قابل اهمیت می باشد.
فضای فعلی جامعه در استفاده از تلفن همراه همان طور که جای مباهات و رضایتمندی دارد در پاره ای اوقات نیز نگرانی هایی را به وجود می آورد که بازبینی و نگرش دوباره برای استفاده از این وسیله پرکاربرد و عادی شده را ضروری می سازد.
اعتیاد ، کاهش مهارت های ارتباطی و سوء استفاده های رفتاری همچون مزاحمت های تلفنی تنها بخش کوچکی از مضراتی است که موبایل بدون فرهنگ وارد جامعه ما کرده است و شاید در درجه اول بتوان مسئولان جامعه را از این بابت مقصر قلمداد کرد.
دراین عرصه متولیان امور فرهنگی كشور هم باید فعالتردر زمینه استفاده از تلفن همراه وارد شده تا فرهنگ استفاده سالم ازاین فناوری درکشورتقویت شده وتا حد مقدور، از بروز مشکلات ناشی از استفاده تلفن همراه در جامعه جلوگیری شود.
1-3 ضرورت تحقیق
اگرچه ورود تلفن همراه به کشور ما تا حد بالایی باعث ایجاد تسهیلات در برقراری ارتباطات شده و در بسیاری از حوزه های،تجاری، خلاقیت و نو آوری، اجتماعی و همچنین تولید علم دگرگونیهایی ایجاد کرده است لکن به موازات رشد و گسترش این ابزار شاهد، برخی آسیبها در جامعه بوده ایم .
با این حال پس از گذشت 15 سال از ورودتلفن همراه به کشور و فعالیت سه اپراتور دولتی همراه اول، تالیا و ایرانسل و وجود 46 میلیون مشترک تلفن همراه شاهد هستیم که امروزه این وسیله ارتباطی به عنوان یكی از مظاهر فناوری ارتباطی نوین در زندگی فردی و اجتماعی بشر جایگاهی قدرتمند پیدا کرده و جزو لاینفك مناسبات روزمره محسوب می‌شود به گونه ای که كاربرد عمومی آن میان اقشار مختلف تلفن همراه را از یک وسیله تجملی به ابزاری كارآمد و ضروری برای امور روزمره تبدیل كرده است.
در برخی موارد به راحتی می توان ادعا کرد که برای بسیاری از افراد زندگی بدون تلفن همراه امكانپذیر نیست یا دست‌كم مطلوبیتی ندارد.
اما در اینكه 46 میلیون كاربر ایرانی تلفن همراه تا چه حد از این فناوری‌ها بهره‌مند هستند جای بحث و تامل وجود دارد؟
اگرچه نفوذ كاربردهای تلفن همراه در شئون زندگی به پدیده‌ای جهانی تبدیل شده اما باید بررسی شود که مختل شدن این شبكه به معنای اختلال در زندگی طبیعی مردم می باشد.؟
درجامعه ما با وجود فروكش كردن تب اولیه استفاده از این وسیله ارتباطی، مقبولیتش به حدی رسیده كه در برخی مواقع مضرات جدی و اساسی این فناوری مدرن را مخفی و نادیده نگه داشته است، مضرات و چالش هایی كه درحوزه‌های متنوع اجتماعی، فرهنگی، رفتاری، روان‌شناسی، پزشكی، قانونی، جزایی و … ایجاد شده و با كمی دقت و موشكافی می‌توان به دامنه تاثیر نامطلوب آن در جامعه پی برد.
در حقیقت از یک دیدگاه آسیب‌شناسانه می‌توان تلفن همراه را یک منبع بزرگ برای تولید نارسایی‌ها و معضلاتی دانست كه آشكارا یا پنهان در مناسبات زندگی كاربران نفوذ كرده است.
با این حال دسترسی سریع به دوستان آشکار و پنهان، قابلیت مخفی نگهداشتن اطلاعات، بهره‌مندی از سرویس پیام کوتاه برای مخفیکاری بیشتر و دسترسی آسان به انواع بازی‌ها و شیوه‌های انتقال فایل‌های صوتی و تصویری مزایایی تلفن همراه هستند که برای هر کاربری فریبنده و مطلوب به نظر می‌رسد؛ اما با کمی دقت می‌توان دریافت این ویژگی‌ها شرایط بهتری برای سوءاستفاده و ایجاد و اشاعه ناهنجاری‌های رفتاری و شخصیتی پدید می‌آورد.
در این ویژگی‌ها زندگی دوگانه‌ای را برای کاربر رقم زده شده است . اگرچه انتقال اطلاعات امری مطلوب محسوب می‌شود، اما نمی‌توان نقش محدودیت‌های منطقی برای کودکان و نوجوانان را نادیده گرفت؛ در حالی که انتقال اطلاعات از طریق تلفن همراه تقریبا هیچ محدودیتی نمی‌شناسد و قابلیت‌های فنی دیگری نظیر درگاه مادون قرمز، بلوتوث، پیام تصویری و … که در گوشی‌ها تعبیه شده‌اند، اندیشه ایجاد با اعمال هر محدودیتی را عقیم می‌سازد. در چنین شرایطی افراد در معرض اطلاعاتی قرار می‌گیرند که قدرت تشخیص خوب و بد آن را ندارند یا در حالتی عمومی‌تر حداقل با اخلاق فردی و اجتماعی ناسازگار است.
این درحالیست که برخی کارشناسان معتقدند که ضعف فرهنگ سازی در استفاده از تلفن همراه مشكل عمده این وسیله ارتباطی در كشور به حساب می

 آید.

ضرورت این تحقیق نشان می دهد علاوه بر نهادی های قانون گذار اپراتورهای تلفن همراه به غیراز واگذاری بدون محدودیت سیمکارت تلفن همراه باید در زمینه ایجاد برخی محدودیت وتدوین آیین نامه های مناسب برای استفاده از سرویس های گوناگون این وسیله ارتباطی به صورت دقیقتر و با برنامه ریزی مناسب تر عمل کنند.
متاسفانه در بسیاری موارد تلفن همراه در كشور ما به ابزاری برای اشاعه منكرات و تهدیدات سیاسی و اجتماعی تبدیل شده که بازبینی و نگرش درخصوص استفاده از این وسیله پركاربرد و عادی را ضروری می‌سازد.
به همین منظور مجموعه كاربران، ارائه‌كنندگان خدمات و قانونگذاران و دولت‌ها را در معرض اقدامات پیشگیرانه قرار می‌دهد كه پیش از هر چیز شناخت ماهیت انواع و اقسام آسیب‌ها و دامنه نفوذ آنها نیاز دراین میان امری ضروری است.
به همین جهت این نوشتار به نفش تلفن همراه بر فرهنگ ارتباطی کاربران ایرانی تلفن همراه در میان عموم و نگرانی‌های موجود در این حوزه پرداخته‌ است.
1-4 اهداف تحقیق
هدف اصلی:
بررسی نقش تلفن همراه بر فرهنگ ارتباطی کاربران ایرانی
اهداف فرعی:

• شناخت راه هایی برای مقابله با تبعات منفی تلفن همراه
• تغییر نگرش افراد نسبت به کارایی این وسیله ارتباطی
• مهندسی فرهنگی به منظور استفاده بهینه از این وسیله ارتباطی

1-5 سئوالات تحقیق
1-آیا بین استفاده از تلفن همراه وچالش های فرهنگی رابطه معنا دار وجود دارد؟
2-آیا بین استفاده از تلفن همراه و اجتماع گریزی افراد جامعه رابطه معنا داری وجوددارد؟
3-آیا بین استفاده از تلفن همراه وافزایش اطلاعات کاربران از محیط اجتماعی رابطه معنا داری وجوددارد؟
4-آیا بین استفاده از تلفن همراه و روش های جدید برقراری ارتباط رابطه مستقیمی وجود دارد؟
5-آیا بین استفاده از تلفن همراه و شکل گیری شبکه های مجازی رابطه معنی داری وجود دارد؟
1-6 فرضیه های تحقیق
1-بین میزان استفاده از تلفن همراه و اجتماع گریزی افراد رابطه معنی داری وجود دارد
2-بین استفاده از تلفن همراه و افزایش اطلاعات کاربران از محیط اجتماعی رابطه معنی دار وجود دارد
3- بین نحوه استفاده از تلفن همراه و شکل گیری جامعه مجازی ارتباط مستقیم وجود دارد
4- بین استفاده از تلفن همراه وروش های جدید برقراری ارتباط رابطه معنی داری وجود دارد
5- بین استفاده از تلفن همراه و چالش های فرهنگی رابطه مستقیمی وجود دارد
1-7 تعاریف عملیاتی مقوله ها
فرهنگ :
فرهنگ سری پیچیده ای از الگوهای مشترک رفتار و باور است. اجزای فرهنگ عبارتند از: زبان، رفتار، سمبل ها، هنجارها، رسوم، باورها، دانش، نگرش، درک، هنر ،تاریخ، اشیاء، ساختمان ها، غذا، لباس، سلایق و هر چیز دیگری که مردم یک جامعه با آن زندگی می کنند، به آن اعتقاد دارند و به آن وفادارند. مانند فرهنگ ایرانی.
ارتباطات :
ارتباطات به فرایند تبادل افکار، پیام ها، یا اطلاعات با یک فرد، گروه یا جمعیت از طریق گفتار، اشاره، نوشتار، یا رفتار اطلاق می گردد. اجزاء این فرایند شامل: فرستنده، پیام، انتقال، مجرا، گیرنده و بازخورد می باشد. اولین و ساده ترین مدل ارتباطات را هارولد لاسول ارائه داد که این سوالات را مطرح می کند: چه کسی می گوید؟ چه می گوید؟ از طریق چه کانالی؟ به چه کسی؟ با چه تأثیری؟
ارتباط :
ارتباط عبارتست از عملی كه طی آن یک یا چند نفر به تبادل خبر ، اطلاع ، نقطه نظرها ، گرایشها و تجربه خود می پردازند .
تلفن همراه :
تلفن همراه یک وسیله ارتباطی است که پیشرفت تراز تلفن ثابت طراحی شده و به دلیل تکنولوژی بدون سیم آن در هر مکان و زمان قابل حمل و استفاده خواهد بود.
کاربر:
به فردی که از خدمات یا سرویس های موجود در جامعه استفاده می کند، کاربر گفته می شود . همانند کابر تلفن همراه ، کاربر اینترنت ، کاربر بانکداری الکترونیکی و غیره
جامعه مجازی:
جامعه ای مجازی به جامعه ای دلالت دارد كه ارتباطات در آن چهره به چهره نیست و نوع ارتباطات داخل آن با نوع ارتباطات داخل در یک جامعه جغرافیایی تفاوت دارد وابزار و تكنولوژیهای ارتباطی ابعاد جدیدی را به این جامعه داده و آن را گستردهتر کرده است. در مجموع جوامع مجازی، جوامعی هستند بدون مرز و در حال رشد و گسترش كه اصولاً جوامع فعلی ما به آن وابسته هستند. همانند جوامع اینترنتی
نو آوری فرهنگی :
نوآوری فرهنگی رواج ایده‌ها،ارزشها،مصنوعات وسبكهای زندگی جدید در جامعه و دنیای كاری است و استعدادها و توانایی های افراد را برای ایجاد تغییرات كشف ، شناسایی و پرورش می دهد.
امنیت :
امنیت یک مفهوم احساسی است از اینکه افراد جامعه انسانی باید به این اطمینان خاطر برسند كه می‌توانند بدون داشتن دغدغه فكری، یک زندگی توام با آرامش و آسودگی داشته باشند. امنیت به هر عاملی که آرامش انسان را در پی داشته باشد اطلاق می شود. همچون امنیت اجتماعی
شبکه های دوست یابی:
شبکه های دوست یابی نوعی شبکه اجتماعی غیرحضوری برای ارتباطات زنده است که با عضویت در آن ابزارهای متنوعی برای دوست یابی از کل جهان در دسترس است. در این شبکه ها نحوه و چگونگی برقراری ارتباط با دوستان بدون حضور فیزیکی ارائه می شود. نظیر شبکه فیس بوک و توتیر
فرهنگ بیگانه:
مجموعه ای از آداب و رسوم و قواعد و مقرراتی است که از کشورهای دیگر به طور خواسته یا ناخواسته وارد کشور شده و در برقراری ارتباطات اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد و تا حدی به عادت تبدیل می شود.همچون فرهنگ غرب زدگی
محیط های اجتماعی :
به مفهومی از جامعه اطلاق می شود که در آن افراد با هم ارتباط دارد. به نوعی هر محیطی که در آن افراد مختلف با فرهنگ های متفاوت با هم جمع شوند. نظیر محیط های علمی ،پژوهشی
بزه اجتماعی:
بزهکاری یک پدیده بسیار پیچیده اجتماعی است که در محیط های اجتماعی مختلف به شکل های متفاوتی دیده می‌شود. تعریف آن درهر جامعه ای توسط قوانین حقوقی و هنجارهای اجتماعی آن جامعه مشخص می‌شود. اگر چه در بیشتر جوامع، بزه به عنوان رفتاری قابل تنبیه از طرف قانون تعریف شده است. همچون مزاحمت هایی که از طریق تلفن همراه صورت می گیرد.
مهندسی فرهنگی:

6 . 1 . تعریف نظری برخی مفاهیم. 10
فصل دوم: بررسی ادبیات نظری پژوهش… 11
مقدمه. 12
گفتار اول: مبانی نظری پژوهش… 13
1 . 1 . 2 . رسانه های نوین خالق جهان نوین : 13
2 . 1 . 2 .  جامعه ی شبکه ای و اجتماعات مجازی: 14
3 . 1 . 2 .  شکل گیری و تحول شبکه های اجتماعی در جهان. 15
4 . 1 . 2 . تاریخچه شبکه های اجتماعی در ایران. 16
5 . 1 . 2 . ویژگی های شبکه ی اجتماعی: 17
6 . 1 . 2 . کارکردهای مثبت شبکه های اجتماعی.. 21
7 . 1 . 2 . کارکردهای منفی شبکه های اجتماعی.. 26
9 . 1 .2 . تاثیرهای سیاسی شبکه های اجتماعی: 28
10 . 1 . 2 . شبکه  اجتماعی فیس بوک.. 29
1 . 10. 1 . 2. فیس بوک چیست و چه خدماتی را در اختیار کاربران خود می گذارد؟. 30
2 . 10. 1 . 2.کاربران فیس بوک.. 31
3 . 10. 1 . 2. اعتیاد و اثر روانی فیس بوک بر مردم. 32
4 . 10. 1 . 2. فیس بوک و تب فیس بوکی در ایران. 33
11. 1 . 2 .  مفهوم دین مجازی.. 34
1. 11. 1. 2.  اثرات مثبت فضای مجازی بر دین.. 35
2. 11. 1. 2.اثرات منفی فضای مجازی بر دین: 36
12. 1. 2.  تکنولوژی در خدمت دین.. 37
13. 1. 2.  همکاری تکنولوژی و دین.. 38
14. 1. 2.  فرهنگ و رسانه. 38
15. 1. 2. نسبت دین و رسانه. 40
16. 1. 2.  ادوار رابطه دین و رسانه و مساله رویارویی آن دو. 41
18. 1. 2.  دنیای سایبر در خدمت دین: 43
19. 1. 2. نظریات در مورد شبکه های اجتماعی.. 44
1. 19. 1. 2. رسانه یک طرفه، دو طرفه و مخاطب دو طرفه. 44
2. 19. 1. 2. نظریه ایده آلیستی( تغییر در ارزش های فردی) 46
3. 19. 1. 2. نظریه بازنمایی.. 47
4. 19. 1. 2. نظریه های جامعه اطلاعاتی.. 49
5. 19. 1. 2.نظریه استفاده و خشنودی.. 51
6. 19. 1. 2. نظریه روانشناسی.. 52
گفتار دوم: بررسی پژوهش های پیشین.. 54
1. 2. 2. پژوهش های پیشین داخلی: 54
2. 2. 2. پژوهش های پیشین خارجی: 62
گفتار سوم : چارچوب نظری.. 65
1. 3. 2 . فهرست مقوله های تحقیق.. 68
2. 3. 2 . مدل پژوهش: 69
3. 3. 2.  سوالات تحقیق.. 70
2. 3. 3. 2.  فرضیه های پژوهش: 71
فصل سوم: روش شناسی پژوهش… 72
مقدمه: 73
1. 3. نوع و روش تحقیق: 74
2. 3. تعریف مفاهیم،مقوله ها و زیر مقوله ها 76
1 . 2. 3. تعریف مفاهیم: 76
2 . 2. 3. تعریف عملیاتی مقوله ها 77
3. 3. واحد ثبت: 81
4. 3. واحد تحلیل: 81
5. 3. جامعه آماری: 81
6. 3. روش نمونه گیری: 81
7. 3. حجم نمونه: 82
8. 3. زمان: 82
9. 3. تکنیک گردآوری اطلاعات: 82
10. 3. تکنیک پردازش داده ها: 83
11. 3. اعتبار و روایی تحقیق: 83
فصل چهارم: بررسی یافته های پژوهش… 85
مقدمه: 86
1. 4 . بررسی یافته های توصیفی.. 87
2. 4. بررسی یافته های تحلیلی…………………… 115
فصل پنجم: جمع بندی و نتیجه گیری.. 116
مقدمه: 117
1. 5. پاسخ به سوالات پژوهش… 118
2. 5. نتیجه گیری.. 122
1. 2. 5نتیجه گیری توصیفی.. 122

2. 2. 5. نتیجه گیری تحلیلی: 124

3. 5. پیشنهادها: 125
1 . 3 . 5. پیشنهادی های کاربردی.. 125
2 . 3 . 5. پیشنهاد های پژوهشی.. 126
4 . 5 . محدودیت های پژوهش: 127
فهرست جداول
جدول1: توزیع فراوانی جنسیت صاحب صفحه……………………………………………………………………….. 92
جدول 2: توزیع فراوانی موضوع صفحات دینی…………………………………………………………………………………………………………… 94
جدول 3: ایمیل به جرء فیس بوک و وبسایت……………………………………………………………………………………………….. 96
جدول 4:نمودار عکس نگاره رویه………………………………………………………………………………………………………….. 98
جدول5: فراوانی محتوای نگاره رویه……………………………………………………………………………………………………………………. 100
جدول6: توزیع فراوانی هموندها…………………………………………………………………………………………………………… 102
جدول7: توزیع فراوانی استاتوس ها و پست ها………………………………………………………………………………………………………………. 103
جدول 8: توزیع فراوانی مضامین استاتوس ها و پست ها…………………………………………………………………………………….. 105
جدول9:توزیع فراوانی جنسیت نویسنده استاتوس ها و پست ها………………………………………………………………………………. 106
جدول 10: توزیع فراوانی عکس های استاتوس………………………………………………………………………………………………………………. 108
جدول11: توزیع فراوانی استاتوس ویدیویی و مدیا…………………………………………………………………………………………………….. 110
جدول 12: توزیع فراوانی موضوع غالب کامنت ها…………………………………………………………………………………………………… 112
جدول 13: توزیع فراوانی موضعگیری استاتوس نسبت به فرقه ها و اعتقادات انحرافی……………………………………………… 114
جدول14: مقایسه میانگین میزان اشتراک صفحه (like) برحسب وضعیت گستره روابط تعاملی………………………………………………… 116
جدول15: مقایسه میانگین میزان اشتراک صفحه (like) برحسب نوع موضوع……………………………………… 118
جدول16: مقایسه میانگین میزان اشتراک صفحه (like) برحسب وضعیت نوع محتوای استاتوس های صفحات………………..             119
فهرست نمودار
نمودار 1: جنسیت صاحب صفحه………………………………………………………………………………………………………………………… 92
نمودار 2: موضوع صفحات دینی…………………………………………………………………………………………….. 94
نمودار3: ایمیل به جرء فیس بوک و وبسایت………………………………………………………………………………………… 96
نمودار 4: عکس نگاره رویه………………………………………………………………………………………………………………………….. 98
نمودار5: محتوای نگاره رویه………………………………………………………………………………………………………… 100
نمودار6: هموندها…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 102
نمودار7: استاتوس ها و پست ها…………………………………………………………………………………………………………… 103
نمودار 8: مضامین استاتوس ها و پست ها…………………………………………………………………………………………………………………. 105
نمودار9: جنسیت نویسنده استاتوس ها و پست ها……………………………………………………………………………………………….. 106
نمودار 10: عکس های استاتوس…………………………………………………………………………………………………………………108
نمودار11: استاتوس ویدیویی و مدیا………………………………………………………………………………………………………………….. 110
نمودار 12: موضوع غالب کامنت ها……………………………………………………………………………………………….. 112
نمودار 13: موضعگیری استاتوس نسبت به فرقه ها و اعتقادات انحرافی………………………………………………………………. 114
نمودار14: مقایسه میانگین های میزان استفاده برحسب گستره روابط…………………………………………………………119
نمودار 15: مقایسه میانگین های میزان استفاده برحسب نوع محتوای استاتوسهای صفحات………………………………………………. 12
چکیده
موضوع این پژوهش تحلیل محتوای صفحات دینی فیس بوک است و طی آن تلاش شده است تا با توجه به اهمیت فیس بوک در فضای مجازی و همچنین جایگاه دین در  زندگی ساختار صفحات دینی در فضای فیس بوک واکاوی شود. وجود صفحات متعدد دینی این سوال را مطرح میکند که محتوای مطالب صفحات دینی در فضای فیس بوک چگونه است؟