لذا در این پایان نامه از چرخه­حیات سیستم­های مدیریت فرایند کسب­ و­کار و معماری سرویس­گرا با لحاظ نمودن ویژگی­های امنیتی برای ارائه مدل امن در سیستم­های مدیریت فرایند کسب­ و­کار سرویس­گرا استفاده می­کنیم.

در ادامه ابتدا به بررسی ادبیات موضوع در جند حوزه مفاهیم اولیه معماری سرویس­گرا، امنیت و سیستم­های مدیریت فرایند کسب­و­کار پرداختیم. سپس کارهای انجام شده در زمینه معماری سرویس­گرا و مدیریت فرایند کسب­و­کار بررسی می نماییم. در فصول آتی رویکرد مورد استفاده در تحقیق مطرح می­ شود، در این راستا چرخه حیات و معماری لایه ­ای مرتبط با مدل پیشنهادی را ارائه می­دهیم. نهایتاً مدل پیشنهادی در قالب یک مطالعه موردی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و از دیدگاه ­های مناسب ارزیابی شده است؛ و در ادامه نتایج تحقیق و کارهای آتی بیان شده است.

فصل اول: مقدمه و کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

امروزه سازمان­ها برای ارائه محصولات و خدمات مناسب به مشتریان و حفظ و ارتقای جایگاه راهبردی خود باید از چالاکی و سرعت مناسبی برخوردار باشند تا در صورت بروز مسائل و مشکلات مختلف بتوانند مدل کسب­و­کار خود را تغییر داده و آن­را بهبود دهند. سازمان­هایی که برای رسیدن به اهداف سازمان از فناوری اطلاعات استفاده می­ کنند، هنگامی که بخواهند تغییری را در سیستم اعمال کنند باید تمامی جنبه­ های آن ازجمله فرایندها، قوانین، کاربران، مدل داده­ای و… را تغییر دهند؛ لذا برای انعطاف در برابر تغییرات به سیستم­هایی نیاز است که علاوه بر امکان استقرار مدل کسب­و­کار فعلی، امکان بهبود مدل کسب­وکار را نیز داشته باشد. با ظهور معماری سرویس­گرا، دریچه تازه­ای برای طراحی انعطاف­پذیر سیستم­های سازمانی به روی معماران نرم­افزار گشوده   شده­است. در این معماری، سیستم به صورت سرویس­های کاملاً استاندارد، مستقل از پلتفرم، قابل توسعه و انعطاف­پذیر تحلیل و طراحی شده و پیاده­سازی می­ شود. معماری سرویس­گرا از دو عنصر اساسی سرویس و پیام تشکیل شده است. هر سرویس شامل دو قسمت رابط­ سرویس و پیاده­سازی آن می­باشد. پیاده­سازی هر سرویس با هر فناوری و روی هر سکویی[1] امکان­ پذیر است، لذا سرویس نهایی مستقل از سکو و فناوری خواهد بود. هر سرویس، منطق کسب­و­کار و داده مخصوص به خود را دارد و سرویس­ها از یکدیگر مستقل هستند؛ در نتیجه با تغییر یک سرویس، سایر سرویس­ها دست‌خوش تغییر قرار نمی­گیرند. هر سرویس برای استفاده از عملکرد و یا داده ­های سایر سرویس­ها به رابط آن سرویس پیام می­فرستد و پاسخ خود را در قالب یک پیام دریافت می­ کند. سرویس­ها     می­توانند با قرار گرفتن در کنار یکدیگر و هم­نوایی[2] سرویس­ها با هم، کلان – فرایندهای کسب­ و­ کار را پیاده­سازی نمایند.

با وجود آنکه نسل قبلی سیستم­های مدیریت فرایند کسب­و­کار از گذشته تا به حال تحت قالب سیستم­های گردش کار حضور داشته است، اما این مفهوم در حال حاضر و با فراگیر شدن معماری سرویس­گرا و فناوری­ها و استاندارهای مربوط به آن شیوع بیشتری یافته است. به عبارتی در سال­های اخیر دو مفهوم معماری سرویس­گرا و مدیریت فرایند کسب­و­کار سبب هم­افزایی و تقویت یکدیگر شده ­اند. سیستم­های مدیریت فرایند کسب­و­کار سیستم­های مدیریتی هستند که کلیه فرایندهای کلان و خرد سازمان را خودکار می­نمایند. این سیستم­ها امکان شناسایی، مدل­سازی، استقرار، اجرا، مدیریت وظایف، یکپارچه­سازی با سایر سیستم­های اطلاعاتی، کنترل و بهبود فرایندهای کسب­و­کار سازمانی را به صورت استاندارد در اختیار سازمان قرار می­دهند. با همه مزایای گفته­ شده برای معماری سرویس­گرا باید به این نکته توجه کرد که این معماری دارای نقاط ضعفی هم می­باشد چرا که قابلیت انعطاف­پذیری و ویژگی باز بودن معماری سرویس­گرا سبب بروز مشکلات امنیتی و چالش­های جدیدی در این زمینه شده است؛ لذا اعمال مکانیسم­های امنیتی در سیستم­های مدیریت فرایند کسب­و­کار مبتنی بر معماری سرویس­گرا سبب ارائه مدلی امن برای این سیستم­ها خواهد شد که در این پایان نامه به آن می­پردازیم.

در این فصل نگاهی به معرفی مسئله­ای که پژوهش بر حل آن تمرکز دارد، سابقه تحقیق، فرضیات موضوع و توجیه ضرورت خواهیم داشت. پس از پرداختن به موضوع تحقیق و ضرورت بحث، به ارائه­ اهداف خواهیم پرداخت. در انتها نیز روش تحقیق، ساختار و محتوای فصول تحقیق به طور مختصر ارائه خواهد شد.

1-2 طرح مسئله

در سیستم­های اطلاعاتی سنتی، مدل­سازی اطلاعات را نقطه شروع تصور می­کردند و برای مدیریت فرایندهای کسب­و­کار به یک پشتیبان سیستمی نیاز داشتند، که این موضوع را تحت عنوان مدیریت گردش کار مطرح کردند[4]. مدیریت گردش کار شامل فعالیت­ها و فرایندهای در حال گردش است که برای حفظ تعادل و برقراری روند ارتباطی بین فعالیت­ها به یک سامانه مدیریتی نیاز دارد. در سازمان­های تجاری نیز گردش کارها یا گردش فعالیت­ها نقش گردش فرایندهای کسب­و­کار را دارند که در تحقق سیستم­های اطلاعاتی سازمان نقش حیاتی را ایفا می­ کنند و می­توانند با یکدیگر تعامل داشته باشند؛ برای این تعامل نیاز به اداره، پیکربندی، مدیریت، مدل‌سازی، طراحی و تحلیل مناسب می­باشد که این اعمال تحت عنوان مدیریت فرایند کسب­و­کار تعریف می­ شود. در سیستم­های پیشین، کنترل و گردش فرایندهای کسب­و­کار داخل سازمان اکثراً دستی بود اما امروزه تکنولوژی­های مطرح فناوری اطلاعات در این سیستم­ها مورد استفاده قرار می­گیرد [5]. با بهره گرفتن از معماری سرویس­گرا، فرایندهای کسب­و­کار معنای واقعی خود را پیدا کرده ­اند، چرا که هدف این معماری اتصال سست در ارتباطات بین مؤلفه‌های نرم­افزاری است؛ لذا می­توان گفت اهداف مدیریت فرایند کسب‌وکار و معماری سرویس­گرا با هم منطبق هستند، زیرا فرایندها طراحی شده و پیاده­سازی آن‌ ها به صورت اتصال سست صورت می­پذیرد [6]. امروزه معماری سرویس­گرا برای ساخت راه­ حل­های سازمانی مبتنی بر سرویس مورد استفاده قرار می­گیرد، به طوری که این سرویس­ها به عنوان یک مؤلفه مستقل و هم‌راستا با کسب­و­کار برای انجام فرایندهای کسب­و­کار استفاده می­شوند[7].

معماری سرویس­گرا و مدیریت فرایند کسب­و­کار رابطه تنگاتنگی با یکدیگر دارند و می­توان گفت در کنار یکدیگر معنای واقعی خود را پیدا می­ کنند[8]؛ لذا استفاده از هر دوی آن‌ ها نیازمند مدلی برای سیستم­های مدیریت فرایند کسب­و­کار است که مبتنی بر معماری سرویس­گرا باشد. معماری سرویس­گرا بدون داشتند یک مدل امنیتی، بیشتر به یک معماری فانتزی و رویایی شباهت خواهد داشت تا یک گونه عملیاتی و قابل اجرا لذا برای پوشش دادن به خلأ های امنیتی آن، به ارائه راه­حلی مبنی بر مدل امن باید تمرکز نمود. موضوع اصلی این تحقیق در بر گیرنده مدلی امن برای سیستم­های مدیریت فرایند کسب­و­کار در محیط‌های سرویس­گرا می­باشد.

1-3 سابقه تحقیق

با پیشرفت تکنولوژی و همچنین با توجه به نیاز روزافزون به فناوری اطلاعات، بسیاری از سازمان­ها به استفاده از فناوری اطلاعات روی آورده­اند

 بنابراین بر روی معماری سرویس­گرا تحقیقات فراوانی صورت گرفته است. در حالی که در زمینه مدیریت فرایند کسب کار به دلیل نو بودن تحقیقات کمتری نسبت به معماری سرویس­گرا انجام شده است. شرکت­های بزرگی چون اوراکل، آی­بی‌ام بر روی سامانه­های مدیریت فرایند کسب و کار با رویکرد معماری سرویس­گرا تحقیقاتی انجام داده­اند و کارهای با ارزشی را در این زمینه انجام داده ­اند[9].

قوانین مربوط به مدیریت فرایند کسب و کار به رهبران سازمان کمک می­ کند تا بتوانند فرایندهای سودمند را شناسایی کنند. قوانین فوق متخصصین این حیطه را برای امتحان و مدل‌سازی فرایندها درگیر می­ کند[10] . معماری سرویس­گرا نیز برای استقرار و پیاده­سازی سریع این فرایندها به­کار برده می­ شود[11]. ایجاد دیدگاهی نزدیک‌تر میان مدیریت فرایند کسب و کار و معماری سرویس­گرا و بیان روند همگرایی آن‌ ها توسط فوزی کامون صورت گرفته است[12].

امروزه در پاسخ به چالش­های ناشی از پیچیدگی و تنوع سیستم­های اطلاعاتی که کسب و کار با آن روبرو می­باشد یینی لیو و همکارانش یک راه­حل برای ترکیب معماری سرویس­گرا و مدیریت فرایند کسب و کار پیشنهاد داده­اند[13]. همچنین کارهای با ارزش دیگری نیز در این زمینه انجام شده­است که ما در فصل دو به برخی از آن‌ ها اشاره می­کنیم.

1-4 فرضیات مسئله

برای ارائه مدلی امن در سیستم­های مدیریت فرایند کسب­و­کار مبتنی بر معماری سرویس­گرا یک سری مفروضات پیش­رو داریم که عبارتند از:

• معماری سرویس گرا که هم راستای فرایندهای کسب و کار می­باشد.
• چرخه حیات سیستم‌های مدیریت فرایند کسب و کار و مدل­های موجود.
• چرخه حیات معماری سرویس­گرا و مدل­های مطرح شده در این زمینه.

1-5 توجیه ضرورت انجام تحقیق :

به طور کلی یک سیستم کسب و کار می ­تواند شامل چندین زیر سیستم باشد که با یکدیگر مرتبط می­باشند. از آنجایی که طراحی و پیاده­سازی این سیستم­ها حجم کاری زیادی را شامل می­شوند به ترکیب مدیریت فرایند کسب و کار و معماری سرویس­گرا روی می­آوریم معماری سرویس­گرا شامل طراحی و پیاده­سازی فرایندهای کسب­و­کار به صورت سرویس­های کسب­ و کار است که کمک    می­نماید تا از این حجم کاری کاسته شود. از آنجایی که پشتیبانی از نیازمندی­های امنیتی در چنین محیط هایی چالش برانگیز است بررسی نیازهای امنیتی یک سازمان هم امری مهم می­باشد که باید به آن پرداخت. بنابراین برای کاهش حجم کاری در سازمان­های کسب و کار، کاهش هزینه و دستیابی به چابکی به همراه اعمال نیازهای امنیتی سازمان، ارائه یک مدل یکپارچه امن برای سیستم­های مدیریت کسب و کار در محیط­های سرویس­گرا امری مهم و ضروری می­باشد تا بتوان از مزایای مدیریت فرایند کسب و کار و معماری سرویس­گرا توأمان با هم استفاده نمود.

[1] Platform

[2] Orchestration

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید