چندمعیاره فازی

1-2- بیان مسأله…………… 3

1-3- اهمیت تحقیق……………. 4

1-4- سؤالات تحقیق……………. 5

1-5- اهداف تحقیق……………. 5

1-6- روش تحقیق……………. 6

1-7- قلمرو تحقیق……………. 6

1-8- ساختار تحقیق……………. 6

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق……………. 8

2-1- مقدمه…………… 9

2-2- تعریف سیستم برنامه ریزی منابع سازمان…………… 9

2-3- تاریخچه سیستم برنامه ریزی منابع سازمان…………… 13

2-3-1- دوره اول: قبل از سال 1960 میلادی…………..13

2-3-2-دوره دوم: بین سالهای 1960 و 1970 میلادی ………….. 14

2-3-3-دوره سوم: بین سالهای 1970 و 1980 میلادی………….. 15

2-3-4-دوره چهارم: بین سالهای 1980 و 1990 میلادی………….. 15

2-3-5-دوره پنجم: بین سالهای 1990 و 2000 میلادی و پس از آن………….. 16

2-4- ارتباط ERP و سیستم های اطلاعاتی……………. 17

2-4-1- سطح عملیاتی………….. 18

2-4-1-1- سیستم های پردازش تراکنش……………… 18

2-4-2- سطح دانش………….. 18

2-4-2-1- سیستم های مدیریت دانش……………… 18

2-4-3- سطح مدیریت ………….. 18

2-4-3-1- سیستم های اطلاعات مدیریت…………….. 19

2-4-3-2- سیستم های پشتیبان تصمیم…………… 19

2-4-4- سطح استراتژیک…………..19

2-4-4-1-سیستم های اطلاعات اجرایی……………. 19

2-5- معماریERP……………

2-5-1- کاربر ………….. 21

2-5-2- گر وب ………….. 21

2-5-3- سرویس دهنده …………..21

2-5-4- لایه پرس و جو / گزارشگیری ………….. 22

2-5-5- لایه برنامه های کاربردی ………….. 22

2-5-6- لایه دسترسی به پایگاه داده………….. 22

2-6- چارچوب چرخه حیات سیستم ERP……………

2-6-1- مراحل چرخه حیات سیستم ERP…………..

2-6-1-1- مرحله اول- تصمیم گیری……………. 23

2-6-1-2- مرحله دوم- انتخاب (فراگیری)………….. 23

2-6-1-3- مرحله سوم -پیاده سازی……………. 24

2-6-1-4- مرحله چهارم – كاربرد و نگهداری……………. 24

2-6-1-5- مرحله پنجم- تكامل……………. 24

2-6-1-6- مرحله ششم – بازنشستگی……………. 24

2-6-2- ابعاد چرخه حیات سیستم ERP…………..

2-6-2-1- بعد محصول…………… 25

2-6-2-2- بعد فرایند…………… 25

2-6-2-3- بعد افراد…………… 25

2-6-2-4- بعد مدیریت تغییر…………… 25

2-7- مرحله پیاده سازی ERP……………

2-8- رویکردهای پیاده سازی ERP……………

2-8-1- رویکردهای پیاده سازی ERP از منظر وسعت عملیات………….. 26

2-8-1-1- رویکرد انفجاری……………. 26

2-8-1-2- رویکرد پایلوت…………….. 27

2-8-1-3- رویکرد فازی(مرحله ای)………….. 27

2-8-2- رویکردهای پیاده سازی ERP از منظر حجم منابع و ماژول ها….. 28

2-8-2-1- رویکرد جامع……………. 28

2-8-2-2- رویکرد میانه…………… 28

2-8-2-3- رویکرد وانیلا……………. 28

2-9- مزایای پیاده‌سازی ERP……………

2-10- معایب سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان…………… 29

2-11- چالش های پیاده سازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان………….. 30

2-12- مطالعات خارجی و داخلی……………. 34

فصل سوم: روش تحقیق……………. 48

3-1- مقدمه…………… 49

3-2- روش تحقیق……………. 49

3-3- الگوریتم اجرای تحقیق……………. 49

گام اول: شناسایی معیارها و شاخص‌های مدل………….. 50

گام دوم: پالایش و غربال شاخص‌ها با تکنیک دلفی فازی ………….. 51

گام سوم: دسته بندی و تعیین الگوی ارجحیت و اولویت متغیرها………….. 53

گام چهارم: شناسایی الگوی روابط درونی متغیرها با تکنیک DEMATEL فازی ….. 54

گام پنجم: رتبه بندی نهایی متغیرها با تکنیک ANP فازی………….. 58

3-4- جامعه و نمونه مورد بررسی……………. 59

3-5- روش و ابزار گردآوری اطلاعات…………….. 59

3-6- روایی و پایایی ابزار گردآوری داده‌ها………….. 60

3-7- محاسبه نرخ ناسازگاری……………. 60

3-8- نرم افزارهای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها………….. 62

فصل چهارم: محاسبات و یافته های تحقیق……………. 63

4-1- مقدمه…………… 64

4-2- معرفی شرکت پلیمر آریاساسول…………… 64

4-3- شناسایی، پالایش و غربال شاخص‌ها با تکنیک دلفی فازی…………… 65

4-4- دسته بندی و تعیین الگوی ارجحیت و اولویت معیارها و شاخص ها……. 70

4-4-1- تعیین ارجحیت و اولویت معیارهای اصلی موفقیت پیاده سازی ERP براساس هدف….. 72

4-4-2- تعیین ارجحیت و اولویت شاخصهای موفقیت پیاده سازی ERP براساس معیار مربوطه…. 75

4-5- شناسایی و تعیین الگوی روابط درونی معیارهای اصلی موفقیت پیاده سازی ERP……………

گام اول: محاسبه ماتریس ارتباط مستقیم………….. 79

گام دوم: قطعی سازی ماتریس ارتباط مستقیم ………….. 81

گام سوم: محاسبه ماتریس ارتباط مستقیم نرمال………….. 81

گام چهارم: محاسبه ماتریس ارتباط کامل ………….. 82

گام پنجم: رسم نقشه روابط شبکه ………….. 82

4-6- رتبه بندی نهایی شاخص های موفقیت ERP با تکنیک ANP فازی……. 85

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات…………….. 90

5-1- مقدمه………….. 91

5-2- تحلیل یافته های تحقیق و پیشنهادات…………….. 91

5-3- پاسخ سوالات تحقیق……………. 102

5-4- محدودیت های تحقیق……………. 103

5-5- اقدامات آتی……………. 104

پیوست…………….. 105

پرسشنامه 1…………… 106

پرسشنامه 2…………… 107

پرسشنامه 3…………… 111

منابع و مآخذ…………… 112

چکیده:

در سالهای اخیر با توجه به پیادهسازی نمونههای موفق و ناموفق از پروژه های سیستمهای برنامه ریزی منابع سازمان در شرکتهای پتروشیمی ایرانی، مسأله شناخت عوامل موفقیت این پروژه ها مورد توجه قرار گرفته است. در پژوهش حاضر با ارائه مدلی جامع از کلیه معیارها و شاخص های موفقیت پیادهسازی سیستمهای برنامه ریزی سازمان از بعد استراتژیک-عملیاتی و فنی- انسانی و لحاظ روابط ارجحیت و علی و معلولی بین آنها، اقدام به رتبه بندی نهایی شاخص های موفقیت پیادهسازی سیستمهای برنامه ریزی منابع سازمان در شرکت پلیمر آریاساسول نمودهایم. بدین منظور در گام نخست به شناسایی و غربال شاخص ها از دیدگاه خبرگان حوزه برنامه ریزی منابع سازمان در شرکت پلیمر آریاساسول با بهره گرفتن از تکنیک دلفی فازی پرداختهایم. در گام بعدی الگوی روابط ارجحیت متغیرها و روابط علّی و معلولی میان متغیرهای اصلی با بهره گرفتن از تکنیک دیمتل فازی بررسی شده است. در نهایت اولویت‌بندی نهایی شاخص‌های موفقیت پیادهسازی سیستم برنامه ریزی منابع سازمان با لحاظ نتایج گامهای اولیه و با بهره گرفتن از فرایند تحلیل شبکه فازی صورت گرفته است. نتایج نشان میدهد که وجود چشمانداز، اهداف روشن، طرح و مدل کسبوکار در سازمان، آموزش فرایندهای جدید، عملکرد و نحوه بکارگیری سیستم ERP به اعضای سازمان، حداقل سفارشیسازی سیستم ERP، تیم پروژه مرکب از کارشناسان فرایندهای کسبوکار، کارشناسان فناوری اطلاعات، فروشنده ERP و مشاوران، حمایت و تعهد مدیریت سازمان در تخصیص منابع به پروژه، تعریف چشمانداز، ماموریت، اهداف و محدوده پروژه ERP، وضعیت سیستمهای موجود کسب و کار و فناوری اطلاعات سازمان و انتخاب دقیق و سیستماتیک بسته نرمافزاری ERP از بالاترین اولویت برخوردارند.

فصل اول: مقدمه و کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

بخش صنعت نفت و گاز و پتروشیمی کشور به عنوان بخشی كه بالاترین نرخ مشاركت را در تحقق رشد تولید و صادرات را داشته و نیز بیشترین سهم در نرخ رشد اقتصادی را بر عهده خواهد داشت، كانون مهمی برای توجه و برنامه‌ریزی در برنامه های توسعه ای، تلقی می‌شود. گستره فعالیت بنگاه های مرتبط با صنعت ذکر شده در پهنه سرزمین، درهم‌تنیدگی فعالیتهای این حوزه با فعالیتهای بازرگانی و اقتصاد مناطق، سهم فزاینده و مسلم در صادرات كشور، نقش كلیدی در بخش اشتغالزایی برای جمعیت جویای كار بطور اعم و همچنین دانش‌آموختگان دانشگاهی بطور اخص و ده‌ها عامل مهم دیگر، موید نقش كلیدی صنعت نفت و صنایع وابسته به آن می باشد.

تمامی کشورها به دنبال بهرهوری و کارایی حداکثری از منابع و امکانات مالی، فنی و نیروی انسانی خود می باشند. بیشک سرمایه گذاری سرمایه های ملی و سازمانی در حوزه های مناسب صنعت، تاثیرات بسزایی در رشد و آبادانی یک کشور، ایفا خواهد نمود. با توجه به تغییر فضای کسبوکار در جهان و رقابتی شدن روز افزون توجه و تمرکز بر روشهای مبتنی بر دانش در عرصه مدیریت افزایش یافته است و بر همین اساس توجه به این مقوله در صنایع راهبردی نیز بیشتر شده است .یکی از این حوزه های راهبردی استفاده دقیق و به موقع از اطلاعات در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و به خصوص صنعت پتروشیمی به عنوان یکی از حلقه های مهم ارزش افزوده صنعت نفت و حلقه اصلی جلوگیری از خام فروشی منابع کشور است. صنایع پتروشیمی ایران به عنوان یکی از صنایع راهبردی ایران همواره در صدر توجه برای بکارگیری فناوریهای نوین بوده اند. در سالهای اخیر با توجه به پیادهسازی نمونههای موفق و ناموفق از پروژه های برنامه ریزی منابع سازمان[1] در شرکتهای پتروشیمی ایرانی مسأله شناخت عوامل موفقیت این پروژه ها در کانون توجه قرار گرفته است. نظر به اهمیت سیستم یکپارچه سازمانی برای موفقیت، بقا و رشد سازمان‌ها، هدف این پژوهش شناسایی و بررسی عوامل بحرانی موفقیت پروژه پیاده سازی برنامه ریزی منابع سازمان در شرکت پلیمر آریاساسول است. در فصل حاضر، ابتدا به شرح و بیان مسأله پژوهشی پرداخته خواهد شد. سپس ضرورت و اهمیت تحقیق بیان می‌شود و اهداف پژوهش ارائه می‌گردد. براساس اهداف طرح شده، سوالات پژوهش بیان می‌گردد. در انتها نیز روش تحقیق، قلمرو تحقیق و ساختار تحقیق بیان می گردد.

1-2- بیان مسأله

سیستمهای اطلاعاتی کارا و یکپارچه که بتوانند همه فعالیتها و وظایف موجود در یک سازمان را تحت پوشش قرار داده و اطلاعات لازم و ضروری را بهموقع در اختیار استفادهکنندگان آن قرار دهند، از ابزارهای مفیدی هستند که سازمانها برای افزایش قابلیتهای خود، بهبود عملکرد، تصمیم گیری بهتر و دستیابی به مزیت رقابتی از آن استفاده می کنند. شاید یکی از جامعترین سیستمهای اطلاعاتی[2] موجود که در سالهای اخیر به طور گستردهای مورد استفاده قرار گرفته، سیستم برنامه ریزی منابع سازمان باشد. ظرفیت ERP در یکپارچهسازی فرایندهای سازمان و اطلاعات حوزه های عملکردی مختلف از طریق یک پایگاهداده متمرکز، باعث گردیده است که صاحبنظران، این سیستمها را به عنوان پیش نیاز موفقیت در قرن بیست و یکم معرفی کنند [33].

سیستم ERP عبارت است از مجموعه منسجمی از برنامه هایی که برای پشتیبانی از فعالیتهای اصلی سازمان نظیر تولید، مالی و حسابداری، فروش و بازاریابی و منابع انسانی به کار گرفته می شود. سیستم ERP قسمت های مختلف سازمان را در توزیع و تسهیم اطلاعات و دانش، کاهش هزینه ها و بهبود مدیریت فرایندهای کسبوکار یاری میدهد ‏[12].

پیاده سازی سیستمهایERP زمان و منابع قابل توجهی را از سازمان میگیرد [68]. نمونه های زیادی از شكست پروژه های برنامه ریزی منابع سازمان با وجود سرمایه گذاری بالا گزارش شده است [42].

ارائه دهندگان سیستمهای برنامه ریزی منابع سازمان ادعا می کنند که محصول آنها بارها آزمایش شده و تحت تجربیات فراوان ایجاد گردیده است و این مهم آنها را قادر میسازد که راه حلهای فوقالعادهای را برای بخشهای مختلف صنعت و خدمات ارائه کنند. این واقعیت در بسیاری از سازمانها ملموس است، اما تجارب نشان میدهد این محصولات در بسیاری دیگر از سازمانها نتوانسته اند آنگونه که باید مفید و کارگشا باشند، بنابراین پرداختن به عوامل موفقیت سیستمهایERP در سازمانهای مختلف از چالشهای مهم محققان از زمان پیدایش ERPبوده است [46].

در سالهای اخیر سیستمهای برنامه ریزی منابع سازمان مورد توجه سازمانهای ایرانی قرار گرفتهاند. به این منظور بسیاری از سازمانهای بزرگ و متوسط کشور، پروژه هایی برای انتخاب و پیادهسازی ERP اجرا نموده اند. این پروژه ها در مسیر اجرا با مشکلات و چالشهایی مواجه بوده و در برخی موارد نیز شکست خوردهاند ‏[19].

صنایع پتروشیمی ایران به عنوان یکی از صنایع راهبردی ایران همواره در صدر توجه برای بکارگیری فناوریهای نوین بوده اند. در سالهای اخیر با توجه به پیادهسازی نمونههای موفق و ناموفق از پروژه های برنامه ریزی منابع سازمان در شرکتهای پتروشیمی ایرانی مسأله شناخت عوامل موفقیت این پروژه ها در کانون توجه قرار گرفته است. مسأله اصلی این تحقیق شناسایی، بررسی و رتبه بندی عوامل موثر در موفقیت پروژه های پیادهسازیERP در شرکت پلیمر آریاساسول است.

1-3- اهمیت تحقیق

پیادهسازی سیستمهای برنامه ریزی منابع سازمان به علت وسعت عملیات، تعدد اجزا و پیچیدگی پروژه اغلب فرایندی زمانبر، پرهزینه و با ریسک بالاست. از سوی دیگر این سیستمها تنها با پیادهسازی صرف نرمافزار نمیتوانند اثربخشی مورد نیاز را داشته باشند و چه بسا در اثر مشکلات و چالشهای بوجود آمده در اثر پیادهسازی آنها با فاصله کوتاهی بعد از اجرا کنار گذاشته شوند و این مقوله منجر به خسارات سنگین مالی و زمانی برای سازمانها می شود. شرکتهای پتروشیمی ایرانی به دلیل حساسیت صنعت و رقابت بسیار شدید نیاز دارند تا از رویکرد مدیریت سنتی به رویکرد مدیریت سیستمی تغییر موضع دهند. در این راستا و برای بکارگیری سیستمهای برنامه ریزی منابع سازمان، نظر به اینکه عوامل موفقیت پیادهسازی ERP در صنایع مختلف بر حسب مدل کسب وکار، اندازه و فرهنگ سازمان متفاوت است، هر پژوهشی که بتواند شاخص های موفقیت این سیستمها را به صورت بومی و موردکاوی در شرکتهای پتروشیمی ایرانی مورد بررسی قرار دهد دارای اهمیت است. از سوی دیگر خلاء اطلاعاتی موجود در این حوزه از صنعت به دلیل راهبردی بودن آن بسیار مشهود است و اهمیت این مطالعه را مضاعف مینماید.

همچنین در تحقیقات انجام شده، فرض بر این بوده است که عوامل موفقیت کاملا منفک و مجزا بوده و تاثیرگذاری و تاثیر پذیری عوامل از یکدیگر در نظر گرفته نشده است. در حالی که عوامل موفقیت می توانند روابط علی و معلولی و اثرپذیری نسبت به یکدیگر داشته باشند. بنابراین نیاز به رویکردی است که در اولویت بندی عوامل، روابط درونی و متقابل آن ها را نیز لحاظ کند و رتبه بندی واقعی تر و دقیق تری از شاخص های موفقیت ERP ارائه کند.

[1] Enterprise Resource Planning (ERP)

[2] Information System (IS)

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

موضوعات: بدون موضوع لینک ثابت

فرم در حال بارگذاری ...

فید نظر برای این مطلب