از دیگر عوامل مؤثر در پرخاشگری و بزهکاری، در معرض سوء رفتار جنسی و جسمی بودن است (فاگل و بلیای^[۱۲۳]، ۲۰۰۱). از دیگر عوامل مهم در رفتار ضد اجتماعی شامل عوامل استرس والدین، مسئولیت پذیری والدین، شیوه های تربیتی والدین و سرشت است. همچنین، تأثیرات ژنتیکی نیز در اشکال غیر خصمانه رفتاری ضد اجتماعی ثابت شده است. اما ‌در مورد متخلفان پرخاشگر هیچ شواهدی مبنی بر تأثیر عوامل وراثتی مشاهده نشده است. این یافته نشان می‌دهد که علی رغم این­که معمولاً اشکال خصمانه و غیر خصمانه رفتار ضد اجتماعی را با هم در نظر می گیرند، اما آن­ها در عوامل وراثتی با یکدیگر فرق دارند (لیو، ۲۰۰۶).

 

مشکلات توجه-بیش فعالی. اصطلاح بیش فعالی یکی از مبهم ترین واژه ها در آسیب شناسی روانی است. این ابهام ‌به این علت است که در واقع این اصطلاح اشاره به دو نوع مشکل دارد. نوع اول، وجود فعالیت حرکتی یا بی قراری است؛ در حالی­که نوع دوم شامل نقیصه های توجه به ویژه در کودکانی است که قادر به تنظیم کردن توجه خود یا توجه کردن به مدت طولانی در محیط های کنترل شده ای مثل مدرسه نیستند. به دلیل همین ابهام نیز DSM-IV اصطلاح اختلال نقص توجه-بیش فعالی را مطرح ‌کرده‌است، و این اختلال را در سه دسته طبقه بندی ‌کرده‌است که شامل الف) نوع ترکیبی که شامل نقص توجه و تکانشگری-بیش فعالی است، ب) غلبه با نوع بی توجه و ج) غلبه با نوع تکانشگر-بیش فعال.

 

کودکان با مشکلات توجه و مشکلات سلوک به طور جدی آسیب می بیند. آن دسته از کودکانی که علاوه بر مشکلات توجه، اختلال سلوک را نیز دارا هستند بدترین انطباق اجتماعی را در دوره های بعدی زندگی خواهند داشت. سوال اساسی و مهم این است که کدام یک از این کودکان ممکن است جامعه ستیز که نوع جدی رفتار ضد اجتماعی بوده و با فقدان احساس گناه و پشیمانی، عاطفه کور، تکانشگری و رفتاری غیر مسئولانه مشخص می شود، باشند. که در این زمینه پژوهش ها ادامه دارد.

 

در مدل تعاملی زیستی-اجتماعی (راینی، فرنان، فرینگتن و مدنیک^[۱۲۴]، ۱۹۹۷، به نقل از لیو، ۲۰۰۶) تلاش شده است تا عوامل مؤثر بر شکل گیری مشکلات رفتاری برونی سازی تبیین شود. همان طور که در نمودار ۲-۲ مشاهده می شود. مشکلات رفتاری برونی سازی می‌تواند تحت تأثیر مستقیم تعامل دو عامل خطرزای زیست شناختی همچون سرشت و محیطی همچون شیوه های فرزندپروری ناکارآمد ایجاد شود. البته در این تعامل هوش می‌تواند نقش میانجی و جنسیت نیز نقش تعدیل گر را داشته باشد.

 

 

 

عوامل خطرزای زیست شناختی همچون تغذیه نامناسب، عوارض تولد، سرشت

 

عوامل خطرزای اجتماعی همچون مشکلات اجتماعی، شیوه های فرزندپروری ناکارآمد

 

تعامل

 

تعدیل کننده مثل جنسیت

 

تعدیل کننده مثل جنسیت

 

شکل۲-۲٫ مدل تعاملی زیستی-اجتماعی مشکلات برونی سازی. اقتباس از راینی و همکاران، ۱۹۹۷، به نقل از لیو، ۲۰۰۶

 

1. 1. – Sadock ↑

 

1. 1. – Botvin ↑

 

1. 1. – Hansen ↑

 

1. 1. – bio-psycho-socio-spiritual ↑

 

1. 1. – Galanter ↑

 

1. 1. – risk factor ↑

 

1. 1. – protective ↑

 

1. 1. – Pandina ↑

 

1. 1. – Phelps & Nourse ↑

 

1. 1. – Tomer ↑

 

1. 1. -Brown, Guo, Singer, Downes, & Brinales ↑

 

1. 1. – Ruchkin, Eisemann, & Hagglof ↑

 

1. 1. – psychobiological theory of personality ↑

 

1. 1. – novelty seeking ↑

 

1. 1. – Cloninger ↑

 

1. 1. – Le Bon ↑

 

1. 1. – harm avoidance ↑

 

1. 1. – elicit ↑

 

1. 1. – Stephenson & Helme ↑

 

1. 1. – Kinney ↑

 

1. 1. – Kumpfer & Alvarado ↑

 

1. 1. – coping strategy ↑

 

1. 1. – vulnerability hypothesis ↑

 

1. 1. – stress ↑

 

1. 1. – Uehara, Sakado, Sato, & Someya ↑

 

1. 1. – Halpern ↑

 

1. 1. – Lamborn, Mounts, Steinberg, & Dornbusch ↑

 

1. 1. – Wolfradt, Hempel, & Miles ↑

 

1. 1. – neglectful ↑

 

1. 1. – indulgent ↑

 

1. 1. – Terryy ↑

 

1. 1. – Hickman, Bartholomae, & McKenry ↑

 

1. 1. – Barnes ↑

 

1. 1. – Pychyl, Coplan, & Reid ↑

 

1. 1. – Scales ↑

 

1. 1. – Beyers & Goossens ↑

 

1. 1. – Durbin, Darling, Steinberg, & Brown ↑

 

1. 1. – Miller, Di Orio, & Dudley ↑

 

1. 1. – West & Wicken ↑

 

1. 1. – Edmonson & Conger ↑

 

1. 1. – Iranian Addiction Potential Scale (IAPS) ↑

 

1. 1. – Cloninger Temperament and Character Inventory (TCI) ↑

 

1. 1. – Alizade, & Andries ↑

 

1. 1. – permissive ↑

 

1. 1. – authoritarian ↑

 

1. 1. – authoriative ↑

 

1. 1. -Baumrind’s Parenting Style Questionnair ↑

 

1. 1. – Achenbach Youth Self-Report Scale (YSR) ↑

 

1. 1. – coping strategies ↑

 

1. 1. – Lazarus & Folkman ↑

 

1. 1. – Eriksen, Olff, & Ursin ↑

 

1. 1. – Endler & Parker ↑

 

1. 1. – Halamandris & Power ↑

 

1. 1. – Coping Inventory for Stressful Situation (CISS) ↑

 

1. 1. – Ames, Zogg, & Stacy ↑

 

1. 1. – developmental transition ↑

 

1. 1. – Schulenberg & Mags ↑

 

1. 1. – Swadi ↑

 

1. 1. – multiend ↑

 

1. 1. – Hawkins, Katalano, & miller ↑

 

1. 1. – Kim, Zane, & Hong ↑

 

1. 1. – mood alteration ↑

 

1. 1. – Keltikangas-Jarvinen, Raikkonen, Ekelund, & Peltonon ↑

 

1. 1. – Patock-peckham & Morgan-Lopez ↑

 

1. 1. – Lerer, Kanyas, Karni, & Ebstein ↑

 

1. 1. – Bailey, Hill, Oestele, & Hawkins ↑