مبحث اول: مفهوم و مبانی حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………………. 6

گفتار اوّل ـ مفهوم حریم خصوصی…………………………………………………………………………………………… 6

الف ـ معنای لغوی حریم خصوصی………………………………………………………………………………………….. 8

ب ـ معانی اصطلاحی حریم خصوصی………………………………………………………………………………………. 9

1ـ نظریه پردازان……………………………………………………………………………………………………………….. 9

2ـ منشور حریم خصوصی استرالیا…………………………………………………………………………………………..10

3ـ کنفرانس نروژ……………………………………………………………………………………………………………… 11

4ـ شورای اروپا…………………………………………………………………………………………………………………11

5ـ کمیته یانگر انگلستان……………………………………………………………………………………………………. 11

6ـ کمیته کلکوت انگلستان………………………………………………………………………………………………….. 11

گفتار دوم: مبانی حمایت از حریم خصوصی………………………………………………………………………………. 12

الف ـ مبانی کلی حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………………………… 12

1ـ حمایت حریم خصوصی ناظر به حمایت از شخصیت انسانی……………………………………………………….. 13

2ـ حمایت حریم خصوصی ناظر به حمایت از مالکیت……………………………………………………………………. 14

3ـ حمایت از حریم خصوصی ناظر به حمایت از حیثیت افراد……………………………………………………………. 17

ب ـ مبانی فرعی حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………………………… 18

1ـ مبانی حقوق بشری…………………………………………………………………………………………………….. 18

2ـ مبانی مرتبط با کرامت انسانی………………………………………………………………………………………… 19

3ـ مبانی فطری…………………………………………………………………………………………………………….. 19

مبحث دوم ـ منابع حمایتی حریم خصوصی……………………………………………………………………………… 19

گفتار اول ـ اسناد بین المللی حمایت از حریم خصوصی………………………………………………………………. 20

الف ـ اعلامیه جهانی حقوق بشر………………………………………………………………………………………… 20

ب ـ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی……………………………………………………………………….. 21

ج ـ کنوانسیون اروپایی حقوق بشر………………………………………………………………………………………. 22

د ـ گزارش دبیر کل سازمان ملل متحد در سال 1976…………………………………………………………………. 22

هـ ـ تصویب بیانیه اصول و برنامه اقدام…………………………………………………………………………………… 22

گفتار دوم ـ حقوق اروپایی در حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………….. 23

الف ـ تجربه انگلستان در حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………………. 23

ب ـ قوانین فرانسه در حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………………….. 24

ج ـ قوانین جمهوری فدرال آلمان در حمایت از حریم خصوصی………………………………………………………… 25

د ـ قوانین بلژیک در حمایت از حریم خصوصی………………………………………………………………………….. 26

هـ ـ قوانین سوئیس در حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………………… 27

و ـ قوانین هلند در حمایت از حریم خصوصی…………………………………………………………………………… 27

گفتار سوم ـ حقوق اسلام در حمایت از حریم خصوصی……………………………………………………………… 28

الف ـ ممنوعیت تجسس و تفتیش………………………………………………………………………………………. 28

ب ـ ممنوعیت ورود به منازل بدون اذن………………………………………………………………………………….. 33

ج ـ ممنوعیت استراق بصر……………………………………………………………………………………………….. 36

دـ ممنوعیت استراق سمع………………………………………………………………………………………………. 37

هـ ـ ممنوعیت بدگمانی………………………………………………………………………………………………….. 38

و ـ ممنوعیت غیبت……………………………………………………………………………………………………….. 40

ز ـ ممنوعیت اشاعه فحشا و هتک ستر……………………………………………………………………………….. 41

ح ـ ممنوعیت خیانت در امانت…………………………………………………………………………………………… 42

ط ـ ممنوعیت دشنام (سبّ) و هجو و قذف……………………………………………………………………………. 44

ی ـ ممنوعیت سرقت و دزدی…………………………………………………………………………………………… 45

گفتار چهارم: منابع حمایت از حریم خصوصی در حقوق موضوعه ایران…………………………………………….. 46

الف ـ قانون اساسی…………………………………………………………………………………………………….. 46

ب ـ قانون مسئولیت مدنی……………………………………………………………………………………………… 49

ج ـ قانون مجازات اسلامی……………………………………………………………………………………………… 51

د ـ قانون آئین دادرسی کیفری…………………………………………………………………………………………. 54

هـ ـ قانون مطبوعات……………………………………………………………………………………………………… 56

و ـ قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان………………………………………………………………. 57

ز ـ قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی…………………………………………………………………. 57

ح ـ قانون ثبت علائم و اختراعات و طرحهای صنعتی…………………………………………………………………. 58

 

 

ط ـ قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیتهای غیرمجاز می نمایند…………………. 58

ی ـ سایر قوانین مرتبط………………………………………………………………………………………………….. 59

1ـ ماده واحده احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی……………………………………………….. 59

2ـ قانون تشکیل شرکت پست جمهوری اسلامی ایران…………………………………………………………….. 60

3ـ قانون وکالت……………………………………………………………………………………………………………. 60

4ـ قانون کانون کارشناسان رسمی دادگستری………………………………………………………………………. 60

5ـ آئین نامه مترجمان رسمی………………………………………………………………………………………….. 60

گفتار پنجم ـ موارد تهدید کننده حریم خصوصی………………………………………………………………………. 61

الف ـ فن آوری……………………………………………………………………………………………………………. 62

1ـ تقویت………………………………………………………………………………………………………………….. 62

2ـ عادی سازی………………………………………………………………………………………………………….. 62

3ـ تصعید………………………………………………………………………………………………………………….. 63

ب ـ دولتها………………………………………………………………………………………………………………….63

ج ـ بخش خصوصی……………………………………………………………………………………………………… 64

فصل دوم ـ موارد نقض حریم خصوصی و شرایط تحقق مسئولیت………………………………………………… 66

مبحث اول ـ موارد نقض حریم خصوصی………………………………………………………………………………. 66

گفتار اول ـ موارد نقض حریم خصوصی جسمانی…………………………………………………………………… 66

الف ـ نقض حریم خصوصی جسمانی از سوی اشخاص خصوصی……………………………………………….. 67

ب ـ نقض حریم خصوصی جسمانی از سوی دولتها………………………………………………………………….68

1ـ تفتیش عقیده……………………………………………………………………………………………………….. 68

2ـ بازداشت و تفتیش افراد…………………………………………………………………………………………….. 70

3ـ بازرسی داخل بدن………………………………………………………………………………………………….. 74

1ـ3ـ آزمایش خون……………………………………………………………………………………………………….. 75

2ـ3ـ معاینه داخلی و جراحی………………………………………………………………………………………….. 75

3ـ3ـ شستشوی معده…………………………………………………………………………………………………. 75

4ـ3ـ بیومتریکس…………………………………………………………………………………………………………. 76

گفتار دوم ـ مواد نقض حریم منزل و خلوت افراد……………………………………………………………………… 77

الف ـ انواع ورود………………………………………………………………………………………………………….. 77

1ـ ورود فیزیکی به منزل و خلوت………………………………………………………………………………………. 78

2ـ ورود غیرفیزیکی به منزل و خلوت…………………………………………………………………………………… 78

ب ـ ورود به حریم منزل و خلوتگاه افراد……………………………………………………………………………….. 79

ج ـ حمایت از حریم منزل و خلوتگاه در نظام حقوقی ایران………………………………………………………….. 81

1ـ ورود افراد غیرحکومتی به منزل و خلوت افراد…………………………………………………………………….. 82

2ـ ورود افراد حکومتی به منزل و خلوت افراد…………………………………………………………………………. 83

گفتار سوم ـ موارد نقض حریم خصوصی اطلاعات…………………………………………………………………… 86

الف ـ حریم اطلاعات شخصی و اصول حاکم بر حمایت از اطلاعات شخصی…………………………………….. 87

اصل اول ـ جمع آوری داده های شخصی…………………………………………………………………………….. 89

اصل دوم ـ استفاده از داده ها و اطلاعات شخصی…………………………………………………………………. 89

اصل سوم ـ به گردش انداختن داده های شخصی…………………………………………………………………. 89

اصل چهارم ـ نگهداری داده ها و اطلاعات…………………………………………………………………………… 90

اصل پنجم ـ دسترسی به داده ها و اطلاعات شخصی و تصحیح داده های نادرست………………………….. 90

1ـ موارد نقض حریم خصوصی پیرامون تکثیر و توزیع عکسها و فیملهای خصوصی و خانوادگی……………….. 91

2ـ موارد نقض حریم خصوصی پیرامون اطلاعات پزشکی…………………………………………………………… 92

3ـ موارد نقض حریم خصوصی پیرامون اسرار و اطلاعات وکالتی………………………………………………….. 94

4ـ موارد نقض حریم خصوصی پیرامون اطلاعات تجاری…………………………………………………………….. 98

ب ـ حریم خصوصی در فعالیتهای رسانه ای……………………………………………………………………….. 100

1ـ آزادی بیان و مطبوعات…………………………………………………………………………………………….. 101

2ـ آزادی بیان و رادیو و تلویزیون……………………………………………………………………………………… 103

3ـ آزادی بیان و شبکه های رایانه ای ملی و بین المللی………………………………………………………… 106

4ـ آزادی بیان و نوارهای صوتی، ویدئویی، سی دی ها و دیسکتهای رایانه ای………………………………. 108

ج ـ حریم خصوصی متقاضیان کار و کارکنان……………………………………………………………………….. 109

گفتار چهارم ـ موارد نقض حریم خصوصی ارتباطات………………………………………………………………. 111

الف ـ ارتباطات دور……………………………………………………………………………………………………. 112

1ـ ارتباط از طریق پست……………………………………………………………………………………………… 112

2ـ ارتباط از طریق تلفن………………………………………………………………………………………………. 115

3ـ ارتباط از طریق تلگراف……………………………………………………………………………………………. 117

4ـ ارتباط از طریق بی سیم…………………………………………………………………………………………. 118

ب ـ ارتباطات نزدیک………………………………………………………………………………………………….. 119

1ـ ارتباطات جنسی………………………………………………………………………………………………….. 119

2ـ ارتباطات کلامی…………………………………………………………………………………………………… 121

3 ـ ارتباطات از طریق ایماء و اشاره………………………………………………………………………………….122

ج ـ ارتباطات الکترونیکی…………………………………………………………………………………………….. 122

1ـ اینترنت…………………………………………………………………………………………………………….. 123

2ـ ایمیل یا پست الکترونیکی………………………………………………………………………………………. 124

مبحث دوم ـ شرایط تحقق مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی…………………………………. 125

گفتار اول ـ مبانی مسؤولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی…………………………………………… 126

الف ـ مفهوم مسئولیت مدنی……………………………………………………………………………………… 126

ب ـ مبانی نظری مسئولیت مدنی……………………………………………………………………………….. 127

1 ـ نظریه تقصیر شخصی………………………………………………………………………………………….. 127

2ـ نظریه تقصیر نوعی………………………………………………………………………………………………. 128

3ـ نظریه خطر……………………………………………………………………………………………………….. 129

4ـ نظریه مختلط…………………………………………………………………………………………………….. 131

5ـ نظریه تضمین حق………………………………………………………………………………………………. 131

6 ـ نظریه استناد عرفی……………………………………………………………………………………………. 132

7 ـ حقوق اسلام……………………………………………………………………………………………………. 133

ج ـ ‌مبانی مسؤولیت مدنی در حقوق موضوعۀ ایران…………………………………………………………… 134

د ـ مبنای مسئولیت مدنی در این تحقیق……………………………………………………………………….. 136

گفتار دوم ـ ارکان مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی…………………………………………… 138

الف ـ فعل زیانبار و تقصیر…………………………………………………………………………………………… 138

1 ـ انجام فعل زیانبار………………………………………………………………………………………………… 139

2ـ نامشروع بودن فعل زیانبار………………………………………………………………………………………. 140

3ـ عنوانهای معاف کننده…………………………………………………………………………………………….141

4 ـ ‌تقصیر……………………………………………………………………………………………………………. 143

ب ـ ورود ضرر مادی یا معنوی……………………………………………………………………………………… 145

1ـ مفهوم ضرر……………………………………………………………………………………………………….. 145

2ـ مفهوم ضرر ناشی از نقض حریم خصوصی…………………………………………………………………… 147

3ـ اقسام ضرر ناشی از نقض حریم خصوصی…………………………………………………………………… 148

1ـ3ـ ضرر مالی یا مادی…………………………………………………………………………………………….. 148

2ـ3 ضرر معنوی……………………………………………………………………………………………………… 150

4ـ شرایط ضرر قابل جبران در نقض حریم خصوصی…………………………………………………………….. 152

1ـ4 ـ مسلم بودن ضرر……………………………………………………………………………………………… 152

2ـ4ـ مستقیم بودن ضرر……………………………………………………………………………………………. 153

3ـ4 ضرر باید جبران نشده باشد……………………………………………………………………………………154

ج ـ رابطه سببیت…………………………………………………………………………………………………… 155

فصل سوم ـ شیوه های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی و ارزیابی انواع مختلف ضرر…………………. 156

مبحث اول ـ شیوه های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی………………………………………………….. 156

گفتار اول ـ شیوه های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی اشخاص حقیقی……………………………….. 156

الف ـ اصل لزوم جبران کامل ضرر…………………………………………………………………………………. 157

ب ـ اصل لزوم مناسب بودن شیوه های جبران با ضرر وارده………………………………………………….. 158

ج ـ اهداف تعیین شیوه های جبران ضرر………………………………………………………………………… 158

گفتار دوم ـ انواع شیوه های جبران ضرر اشخاص حقیقی……………………………………………………. 160

الف ـ شیوه های جبران مالی……………………………………………………………………………………. 160

ب ـ شیوه های جبران غیرمالی………………………………………………………………………………….. 163

1 ـ جمع آوری اثر زیانبار و جلوگیری از نشر و پخش عرضۀ آن………………………………………………… 163

2ـ اعاده وضع به حالت سابق……………………………………………………………………………………. 165

3ـ الزام به عذرخواهی…………………………………………………………………………………………….. 166

4ـ توسل به قوای قضائی و خسارت تنبیهی یا کیفری………………………………………………………… 167

5 ـ درج حکم محکومیت خوانده در مطبوعات…………………………………………………………………… 169

6 ـ خسارت اسمی یا نمادین یا سمبلیک……………………………………………………………………… 170

7 ـ پاسخگویی…………………………………………………………………………………………………….. 171

8ـ اعاده حیثیت……………………………………………………………………………………………………. 174

گفتار سوم: شیوه های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی اشخاص حقوقی……………………………. 176

الف ـ اقسام شخص حقوقی…………………………………………………………………………………….. 176

1ـ اشخاص حقوقی موضوع حقوق عمومی……………………………………………………………………. 176

1ـ1ـ دولت داخلی…………………………………………………………………………………………………. 176

2ـ1ـ دولت خارجی………………………………………………………………………………………………… 177

2ـ اشخاص حقوقی موضوع حقوق خصوصی………………………………………………………………….. 178

1ـ 2ـ شرکتهای تجاری…………………………………………………………………………………………… 178

2ـ2ـ مؤسسات غیرتجاری……………………………………………………………………………………….. 179

ب ـ حقوق و تکالیف اشخاص حقوقی………………………………………………………………………….. 179

ج ـ انواع شیوه های جبران ضرر به اشخاص حقوقی…………………………………………………………. 181

1ـ شیوه های جبران مالی ضرر…………………………………………………………………………………. 181

2ـ شیوه های جبران غیرمالی ضرر…………………………………………………………………………….. 184

1ـ2ـ معذرت خواهی کتبی یا شفاهی…………………………………………………………………………. 184

2ـ2ـ اظهار تأسف…………………………………………………………………………………………………. 185

3ـ2ـ تنبیه مرتکب عمل خلاف حقوق…………………………………………………………………………… 185

4ـ2ـ احترام به پرچم و علائم رسمی…………………………………………………………………………… 185

5ـ2ـ شناسایی عمل خلاف……………………………………………………………………………………… 186

6ـ2ـ سایر روشها…………………………………………………………………………………………………..186

مبحث دوم: ارزیابی انواع مختلف ضرر…………………………………………………………………………. 186

گفتار اول ـ ارزیابی ضررهای مالی و معنوی…………………………………………………………………… 187

الف ـ ارزیابی خسارت در نقض حریم خصوصی جسمانی…………………………………………………… 187

ب ـ ارزیابی خسارت در نقض حریم خصوصی اطلاعات و ارتباطات…………………………………………. 191

گفتار دوم ـ اقدامات تأمینی جهت وصول خسارت……………………………………………………………. 195

الف ـ تأمین خواسته…………………………………………………………………………………………….. 195

1ـ تأمین خواسته در امور کیفری……………………………………………………………………………….. 196

2ـ تأمین خواسته در امور مدنی………………………………………………………………………………… 197

ب ـ دستور موقت یا دادرسی فوری……………………………………………………………………………. 199

1ـ اقسام دستور موقت………………………………………………………………………………………….. 200

قسم اول ـ توقیف مال…………………………………………………………………………………………… 200

قسم دوم ـ انجام عمل………………………………………………………………………………………….. 201

قسم سوم ـ منع از امری……………………………………………………………………………………….. 201

2ـ سایر موارد مربوط به دستور موقت………………………………………………………………………….. 202

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………….. 203

فهرست منابع……………………………………………………………………………………………………. 206

چکیده:

حریم خصوصی از مفاهیم مهم در مسائل حقوقی امروزی است. از این روی حمایت از این حق از ضرورت های جدید حقوقی است که با رشد و توسعه فن آوریهای نوین اهمیّت ویژه ای یافته است. حمایت های مدنی از حریم خصوصی و حمایت از افراد در برابر انواع شیوه های نقض آن، بخش جدایی ناپذیر حمایت از حریم خصوصی است. حمایت از این حق، شرایط لازم برای رشد و تکامل شخصیت افراد را فراهم می آورد و به انسانها اجازه می دهد تا در خلوتهای ذاتی یا قراردادی خود، افکار و اعمال خویش را مورد محاسبه قرار دهند. حریم خصوصی با کرامت انسانی ارتباط تنگاتنگ دارد. به همین دلیل، حق حریم خصوصی یکی از مصادیق مهم حقوق بشر شناخته می شود و در بسیاری از اسناد بین المللی راجع به حقوق بشر، نظیر اعلامیه جهانی حقوق بشر، کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر و آزادی های بنیادین، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و اعلامیه اسلامی حقوق بشر به غیر قابل تعرض بودن آن تصریح شده است. نظام های حقوقی مختلف جهان به شیوه های گوناگون این حمایتهای مدنی را در قوانین خود اعمال کرده اند. در حقوق ایران علی رغم وجود مبانی جدی و کافی حقوقی برای حمایت از این حق، لیکن تاکنون قانون جامع در این زمینه به تصویب نرسیده است. از این رو حقوق ایران در این رشته از حقوق نیازمند تحول و قانونگذاری است. منابع مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی را میتوان در قرآن و فقه و در برخی قوانین مشاهده کرد، ولی قانونی که به صراحت درباره حریم خصوصی و انواع و موارد نقض و شیوه های جبران آن باشد، وجود ندارد. زیان های وارده ناشی از نقض حریم خصوصی در بعضی موارد مادی و در بیشتر موارد معنوی هستند. این خسارات در نتیجه لطمه به جان و یا عواطف و احساسات و آبروی افراد حاصل می شوند که باید به شیوه های مقتضی جبران شوند. ارزیابی انواع مختلف ضررها متفاوت بوده و اقدامات تأمینی برای دریافت و وصول آن، از مسائل مهم به شمار می روند، تا متضرر از نقض حریم خصوصی، بتواند با تمسک و توسل به آنها خسارات وارده بر خود را جبران کند و ضرر غیرقابل جبران نباشد.

مقدمه

1- تعریف موضوع

اصطلاح مسئولیت مدنی درزبان حقوق کنونی، نمایانگرمجموع قواعدی است که وارد کنندۀ زیان رابه جبران خسارت زیان دیده ملزم می سازد، ازدیدگاه دیگر،درهر مورد که شخص ، ناگزیر ازجبران خسارت دیگری باشد،می گوینددربرابراو«مسئولیت مدنی»دارد.مسئولیت مدنی ناشی ازنقض حریم خصوصی در قلمروعام مسئولیت مدنی مورد مطالعه قرارمی گیرد. درزندگی اجتماعی،باوجود پدیده های نوین که هر روز برشمارآن افزوده می شود،همواره بیم کج روی برخی ازاستفاده کنندگان این پدیده ها وجود دارد.این کج روی و به عبارت دیگر، سوء استفاده از فن آوریهای مدرن همواره باعث بروز خسارات مادی و معنوی بر اشخاص می شود و مبنای اختلاف و درگیری در جوامع را پایه ریزی می کند.

با آنکه مطالعه تاریخی نشان می دهد مسئله حریم خصوصی کم و بیش در همۀ جوامع مطرح بوده است. اما دغدغۀ حمایت از حریم خصوصی از دغدغه های جدی جوامع و اجتماعات امروز و زاییدۀ تحولات مختلف سده اخیر است که در همه جوامع به وقوع پیوسته یا در حال وقوع است.

2- علت انتخاب موضوع

در سالهای اخیر در کشور ما پدیده هایی چون اینترنت، موبایل، دوربینهای کنترل و مدار بسته و دسترسی آسان به اطلاعات و ارتباطات، رواج گسترده یافته است و اشخاصی با دسترسی به اطلاعات دیگران و ذخیره سازی آنها و یا با در اختیار گرفتن فیلمهای خصوصی و خانوادگی و تکثیر و توزیع آنها و یا با نفوذ به حریم جسمانی و خلوت آنان باعث نقض حریم خصوصی افراد اجتماع شده و با این اعمال و رفتار خود، حیثیت، جان، مال و آبروی آنها و حتی خانواده هایشان را مخدوش و ملکوک می نمایند. علی رغم ورود این فن آوریها و استفاده های بسیاری که از آنها در قلمرو علوم مختلف می شود، قوانین ما با پیشرفت این پدیده ها تغییر نکرده است و در بسیاری از مسائل مربوط به نقض حریم خصوصی، یا قانونی وجود ندارد و یا قانون موجود کارآمد نمی باشد. همچنین پیرامون حریم خصوصی و انواع آن و موارد نقص آن، قانون خاصی به تصویب نرسیده است و هنگامیکه مسئله ای از این قبیل به وقوع می پیوندد دستگاه قضائی مجبور است از عمومات برای فیصله موضوع استفاده کند. مسائل و مواردی از این دست اینجانب را مجاب نمود تا به انجام این تحقیق مبادرت نمایم، تا بلکه زنگ خطری برای قانونگذاران و محققان و حقوقدانان که صد البته آن بزرگواران بر این موضوعات وقوف کامل دارند، باشد و منجر به تصویب لوایح و طرحهایی در رابطه با «حریم خصوصی» و مسئولیتهای ناشی از نقص آن شود.

3- سوال ها و فرضیه های تحقیق

در این تحقیق با سؤالات گوناگونی مواجه هستیم، اما پرسشهای کلیدی و محوری در این خصوص به شرح زیر قابل طرح است:

1ـ مبانی حمایت از حریم خصوصی کدام است و دیدگاه حقوق اسلام در این خصوص چیست؟

2ـ مبانی مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی و شیوه های جبران خسارت کدام است؟

فرضیه تحقیق:

در فقه اسلامی نیز به این مهم توجه ویژه ای شده است و مصادیقی از قبیل منع تجسس، ممنوعیت استراق بصر، ممنوعیت استراق سمع، ممنوعیت اشاعه فحشا، ممنوعیت ورود به منازل بدون اذن و حفظ عرض و آبرو و حیثیت مؤمن در متون فقهی آورده شده است و برای ناقضین «حریم خصوصی» مسئولیتهایی در نظر گرفته شده است.

مبنای مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی بر پایه نظریه «تقصیر نوعی» استوار است. قانون گذار ایرانی در قوانین مختلف، از این نظریه پیروی کرده است. شیوه های جبران خسارت در این رشته حقوقی بصورت مالی و غیرمالی است و این شیوه ها برای ورود ضررهای مادی و معنوی به کار می روند.

4- پیشینه تحقیق

در کشور ما، حقوق حریم خصوصی از پیشینه چندانی برخوردار نیست. اما تحقیقات و کتب، مقالات و پایان نامه هایی پیرامون مسائل مربوط به حریم خصوصی به رشته تحریر درآمده است. با تحقیقاتی که اینجانب انجام داده ام در زمینه حریم خصوصی بطور اخص، دو کتاب تاکنون به چاپ رسیده است و این کتابها مربوط به حوزه حقوق حریم خصوصی و مسئولیت مدنی رسانه های همگانی است. در بحث مربوط به پایان نامه ها تا این لحظه 5 الی 4 پایان نامه کارشناسی ارشد با موضوعاتی از قبیل جایگاه حریم خصوصی و حمایت از آن در اسلام و حقوق ایران و تجسس در اسلام و حمایت کیفری از حریم خصوصی در فضای سایبر و بررسی تطبیقی حق حریم خصوصی در اسناد و رویه های بین المللی و نظام حقوقی ایران، مورد نگارش قرار گرفته است. همچنین مقالاتی در مجلات و فصلنامه های حقوقی و دانشگاهی و غیره و محیط مجازی و اینترنت وجود دارد.

هر یک از کتب و پایان نامه ها و مقالات موجود منحصر به یک قسمت از حریم خصوصی بوده و در هیچکدام «مسئولیت مدنی» ناقضین حریم خصوصی و راه های جبران خسارت وارده به متضررین و زیان دیدگان مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته است. تحقیق پیش رو علاوه بر بررسی تطبیقی موضوع، راهکارهایی قانونی جهت وصول خسارت توسط زیان دیده و نحوه ارزیابی آن و حتی چگونگی تأمین زیان قبل از صدور رأی و قطعیت حکم، ارائه داده است. زیرا تمام هم و غم زیان دیده این است که خسارات وارده بر خود را به طریقی از عامل زیان دریافت کند و این مستلزم راهکارهای عملی است و تا حد ممکن در این تحقیق به این راهکارها اشاره شده است.

5- نوع و روش تحقیق

این تحقیق با توجه به انواع روش های تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی است. در این تحقیق دقت شده تا با بهره گرفتن از معیارها و روش های علمی و در راستای پیوند علم و اجتماع به راه حل هایی جهت جلوگیری از نقض حریم خصوصی و شیوه های جبران خسارت در نقض این حقوق دست یابیم و این راهکارها را جهت حل اختلافات حقوقی و قضائی که در حوزه حریم خصوصی وجود دارد، بکار ببریم تا دستگاه قضائی، شخص و جامعه، دچار سردرگمی در این مقوله حقوقی نشوند.

این تحقیق می تواند مورد استفاده دانشجویان حقوق، وکلا و از همه مهمتر، مورد استفادۀ تدوین کنندگان لوایح و طرحهای قضایی قرار گیرد و باعث تصویب قانونی جامع و کامل پیرامون حریم خصوصی شود تا بتوانیم از این بلاتکلیفی و خلأ قانونی خارج شویم.

روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق بصورت کتابخانه ای است. البته در این تحقیق از اسناد مکتوب و غیرمکتوب استفاده شده است.

6- مشکلات تحقیق

همانگونه که در قبل گفته شده، پیرامون مسائل حقوق حریم خصوصی و مسؤولیت مدنی ناشی از نقض آن حقوق، منابع زیادی در کشور وجود ندارد و کتب بسیار کمی در این زمینه موجود می باشد، و نیز چون قانون مدونی در حقوق حریم خصوصی به تصویب نرسیده است، پژوهشگران و محققان، هر یک از منظر خود و یا با مقایسه با قوانین مرتبط اظهار نظر نموده اند، و چون از نظر برخی، تحقیق و تفحص پیرامون «حقوق حریم خصوصی» خود، نقض آن محسوب می شود، لذا در مراجعه به پرونده های قضائی، با این ممنوعیت مراجعه بوده و مسوولین مربوط حاضر به در اختیار گذاشتن اینگونه پرونده ها نبودند. بنابراین کمبود منابع مکتوب و جلوگیری از بررسی پرونده های قضائی از مشکلات عمده اینجانب در این تحقیق بود.

7- فصل بندی

این تحقیق شامل سه فصل می باشد. در فصل اول به مفاهیم و مبانی پرداخته شده است و این فصل در دو مبحث پیگیری شده، مبحث اول راجع به مفهوم و مبانی حمایت از حریم خصوصی است و شامل دو گفتار است و مبحث دوم، منابع حمایتی حریم خصوصی را در پنج گفتار پیش رو دارد. فصل دوم، پیرامون موارد نقض حریم خصوصی و شرایط تحقق مسئولیت مدنی در دو مبحث پیگیری می شود. مبحث اول به موارد نقض حریم خصوصی در چهار گفتار پرداخته است و مبحث دوم به شرایط تحقق مسئولیت مدنی ناشی از نقض حریم خصوصی در دو گفتار اشاره دارد. فصل سوم این تحقیق راجع به شیوه های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی و ارزیابی انواع مختلف ضرر بحث می کند و شامل دو مبحث است. مبحث اول به شیوه های جبران ضرر در نقض حریم خصوصی در سه گفتار پرداخته و مبحث دوم در دو گفتار، ارزیابی انواع مختلف ضرر و اقدامات تأمینی جهت وصول خسارت را بررسی کرده است.

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

 

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)