عنوان

 

 

 

صفحه چکیده

 

 

 

1 مقدمه

 

 

 

 

3 فصل اول : کلیات

 

 

 

  1- 1 ساختمان پوست

 

 

 

4 1-1-1 رو پوست

 

 

 

4 1-1-2 میان پوست

 

 

 

5 1-1-3 زیر پوست

 

 

 

6 1-1-4 خونرسانی پوست

 

 

 

6 1-1-5 فیزیولوژی پوست

 

 

 

6 1- 2 تعریف زخم

 

 

 

9 1-2-1 انواع زخم های حاد

 

 

 

10 1-2-2 فازهای ترمیم زخم های حاد

 

 

 

11 1-2-3 انواع التیام زخم ها

 

 

 

14 1-2-4 استحکام زخم

 

 

 

15 1-2- 5 فاکتورهای موثر درالتیام زخم

 

 

 

16 1-2-6عوارض ترمیم زخم

 

 

 

21 1-2-7 زخم های مزمن

 

 

 

21 1-2-8 مکانیسم های ترمیم زخم های مزمن

 

 

 

22 1-2-9 بررسی فیزیکی زخم های مزمن

 

 

 

22 1-3-10 انواع زخم های مزمن

 

 

 

22 1-3-11 مراقبت از زخم های مزمن

 

 

 

28 1-2-12 نکات اختصاصی زخم های مزمن

 

 

 

29 1-3 باکتری های پروبیوتیک

 

 

 

35 1-3-1 تاریخچه پیشرفت علم پروبیوتیک

 

 

 

36 1-3-2 منشاء پروبیوتیک ها

 

 

 

 

37 1-3-3 اثرات درمانی و پیشگیری کننده پروبیوتیک ها

 

 

 

38 1-4 ی برتحقیقات گذشته

 

 

 

 

45 فصل دوم : وسایل – مواد وروش ها

 

 

 

  2-1 وسایل

 

 

 

46 2-2 دستگاه ها

 

 

 

49 2-3 مواد وداروهای مورد مصرف

 

 

 

50 2-4 حیوانات

 

 

 

51 2-5 روش کار

 

 

 

51 2-5-1 روش تهیه پماد

 

 

 

52 2-5-2 آماده کردن مواد بیهوشی

 

 

 

53 2-5-3 روش ایجاد زخم پوستی

 

 

 

53 2-5-4 به هوش آمدن دوباره رت ها

 

 

 

54 2-5-5 تقسیم بندی گروه های آزمایشی

 

 

 

55 2-5-6 روش اندازه گیری سطح زخم

 

 

 

55 2-5-7 نحوه مطالعه بافت شناسی

 

 

 

56 2-5-8 روش تهیه چسب آلبومین می یر

 

 

 

57 2-5-9 روش تهیه اسید الکل

 

 

 

58 2-5-10 روش تهیه فیکساتیوبوئن

 

 

 

58 2-5-11 تثبیت نمونه

 

 

 

59 2-5-12 آب گیری

 

 

 

59 2-5-13 الکل گیری یا شفاف کردن

 

 

 

60 2-5-14 نفوذ دادن پارافین

 

 

 

60 2-5-15 قالب گیری

 

 

 

61 2-5-16 حذف پارافین اضافی و برش گیری

 

 

 

61 2-5-17 انتقال نمونه روی لام

 

 

 

61 1-5-18رنگ آمیزی

 

 

 

61 2-5-19 چسباندن لامل

 

 

 

63 2-6 آنالیز داده ها

 

 

 

 

64 فصل سوم : نتابج تحقیق

 

 

 

  3-1 یافته های هیستومتریک وهیستوپاتولوژیک

 

 

 

65 3-2 بررسی شاخص های بافت شناسی ترمیم زخم

 

 

 

72 3-2-1 بررسی شاخص های بافت شناسی در روز سوم

 

 

 

74 3-2-1 بررسی شاخص های بافت شناسی در روز چهاردهم

 

 

 

82 3-2-2 بررسی شاخص خای بافتی در روز بیست ویک

 

 

 

86 فصل چهارم : بحث ونتیجه گیری و پیشنهادات

 

 

 

  4-1 عوامل موثر در ترمیم زخم پوستی

 

 

 

94 4-2 مکانیسم تسریع ترمیم زخم پوستی و کاهش التهاب

 

 

 

97 در روزهای مورد آزمایش

 

 

 

  4-3 نتیجه گیری کلی

 

 

 

107 4-4 پیشنهادات

 

 

 

 

110 منابع

 

 

 

111 چکیده انگلیسی

 

 

 

118

چکیده

زمینه و هدف : ترمیم زخم پدیده ای است پیچیده و منظم که در آن تعدادی از فراینده های سازمان یافته و هماهنگ از قبیل بازسازی سلولهای پارانشیمی ، مهاجرت و تکثیر سلولهای بافت همبند ، ساخت پروتئین های ماده زمینه برون یافته ای و طراحی مجدد بافت همبند و اجزاء پارانشیمی ، کلاژنی شدن و دوام و استحکام یافتن زخم دخالت دارند . سرعت التیام زخم تحت اثر فاکتورهای مختلفی در یک یا چند مرحله ترمیم زخم صورت می گیرد ، از جمله هورمون رشد و فاکتورهای پپتیدی موثر بر رشد ، تغذیه ، ویتامین ها ، دارو ها ، هورمونهای استروئیدی ، اکسیژن و … قرار می گیرد . بنابراین درمان صحیح و مراقبت از زخم جهت افزایش سرعت بهبودی ، همچنین جلوگیری از مزمن شدن و عفونت آن همواره مد نظر انسان بوده و روش های مختلف برای رسیدن به این هدف بکار گرفته شده است.

پروبیوتیک ها میکروارگانیسم های موجود در لوله گوارش هستند که علاوه بر کمک به گوارش مولکول های پیچیده به سیستم ایمنی بدن نیز کمک کرده و باعث کاهش التهاب می شود. اثرات سودمند این باکتری در ترمیم زخم های گوارشی به اثبات رسیده است اما تحقیقات کمی در زمینه اثرات ترمیمی این باکتری در زخم پوستی انجام شده است .

این مطالعه با هدف بررسی اثرات باکتری لاکتوباسیلوس کازئی Lactobacillus casei )) به صورت زنده و کشته شده به وسیله کلروفرم بر ترمیم زخم پوستی موش سفید صحرایی صورت گرفته است.

مواد و روشها : در این تحقیق از 80 موش سفید صحرایی نر (Rat) با وزن تقریبی 280-220 گرم استفاده گردید. حیوانات در قفس های استاندارد نگهداری شدند و آب و غذا بدون محدودیت در اختیارشان قرار گرفت؛ درجه حرارت حیوان خانه بین2 ± 20 درجه سانتیگراد حفظ می شد. زخم های برشی به ضخامت کامل پوست پس از تراشیدن و تمیز کردن موشها که شامل گروه های تجربی (1 و2 ) ، کنترل و کنترل منفی بودند ایجاد شد. سه گروه کنترل و تجربی 1 و 2 به ترتیب تحت درمان موضعی با اسرین و اسرین حاوی باکتری     لاکتوباسیلوس کازئی Lactobacillus casei )) کشته شده بوسیله کلروفرم و اسرین حاوی باکتری زنده لاکتوباسیلوس کازئی Lactobacillus casei )) قرار گرفتند اما گروه کنترل منفی درمانی دریافت نکردند؛ مساحت زخم هر 3 روز یکبار اندازه گیری شد. نمونه های پوستی به ترتیب پس از کشته شدن در روزهای 3و7و14و21 جدا شده و تحت مطالعات بافت شناسی و آماری قرار گرفتند.

یافته ها : درصد بهبودی زخم و التهاب در گروه های تجربی 1و2 نسبت به گروه های کنترل و کنترل منفی دارای اختلاف معناداری بود ؛ همچنین یافته های پاتولوژیکی حاصل از بررسی نمونه های اخذ شده از گروه های تجربی (1 و 2 ) ، کنترل ، کنترل منفی از نظر هیستولوژیک حکایت از روند کیفی نسبتا مشابه از نظر سرعت روند ترمیم و بسیج سلولی و پاکسازی ناحیه ترمیم زخم با توجه به توالی زمانی نمونه ها با رنگ آمیزی    هماتوکسیلین – ائوزین داشتند.

بحث و نتیجه گیری : این مطالعه نشان داد که باکتری لاکتوباسیلوس کازئی Lactobacillus casei )) چه به صورت زنده و چه به صورت کشته شده به وسیله کلروفرم به طور معنا دار روند سرعت التیام زخم پوستی در موش صحرایی را افزایش داده؛ بطوری که این امر در باکتری لاکتوباسیلوس کازئی Lactobacillus casei )) زنده (گروه تجربی 2 ) بیش از فرم کشته شده آن (گروه تجربی 1 ) نمایان شد.

واژگان کلیدی : زخم پوستی ، ترمیم ، باکتری پروبیوتیکی ، لاکتوباسیلوس کازئی( Lactobacillus casei )

 مقدمه

یکی از اهداف درمانی علوم پزشکی ترمیم زخم در زمان کوتاه تر با عوارض جانبی کمتر می باشد ؛ از گذشته دور پزشکان مصری ، یونانی ، هندی و اروپایی در پی درمان زخم درکوتاه ترین مدت و با کمترین میزان عارضه بودند. تاکنون پژوهش های مختلفی در مورد ترمیم زخم ایجاد شده و در نتیجه مواد مختلفی به صورت مرهم زخم ها تهیه و معرفی شده اند که اغلب این مواد به صورت ترکیبات گیاهی و شیمیایی          می باشد. نتایج گزارش شده توسط مجامع مختلف پزشکی مورد بررسی های کلینیکی و آزمایشگاهی قرار گرفته اند اما تاکنون هیچکدام به عنوان یک داروی موثر توصیه نشده اند.(35)

اما امروزه گرایش به استفاده از داروهای سنتی جهت ترمیم زخمهای پوستی بیشتر شده است؛ بطوریکه تاثیر نسبی گونه های مختلف باکتریهای پروبیوتیکی در ترمیم زخمها مورد بررسی قرار گرفته است.

پروبیوتیک ها ارگانیسم های زنده ای هستند که با تعدیل فلور میکروبی روده ، اثرات مفیدی را بر سلامت میزبان اعمال می کنند. آنها عموما از منابع انسانی بوده و غیربیماری زا محسوب می شوند . پروبیوتیک هایی که بیش از همه در زمینه های مختلف مورد مطالعه قرار گرفته اند ، باکتریهای تولید کننده اسید لاکتیک شامل گونه های لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریا است اما مکانیسم اثر پروبیوتیک ها کاملا شناخته شده نیست ولی مکانیسم هایی برای توجیه اثرات پیشگیری کننده و درمانی آنها در بیماریهای انسان پیشنهاد شده است که از جمله آن می توان به تولید ترکیبات مهار کننده باکتریها ، تعدیل PH روده ، بلوک جایگاه اتصال باکتریها ، رقابت برای جذب مواد غذایی ، تقویت سیستم ایمنی و ترمیم زخم های گوارشی اشاره کرد ؛ اما مطالعات کمی در زمینه بررسی اثرات ترمیمی این گروه از باکتری ها بر زخم های باز پوستی صورت گرفته است.( 39و14)

هدف از این مطالعه بررسی اثر ترمیمی باکتری لاکتوباسیلوس کازئی Lactobacillus casei )) به صورت زنده و کشته شده به وسیله كلروفرم به عنوان یک گونه پروبیوتیکی(جدا شده از محصولات لبنی – سنتی ایران) برروی ترمیم زخم پوستی در موش صحرایی می باشد.

1-1 پوست

پوست که سطح خارجی بدن را می پوشاند درنژادهای مختلف رنگش متفاوتست و دریک فرد انسان هم از نظر مو وضخامت متغیر میباشد. از لحاظ بافت شناسی ساختمان پوست از خارج به داخل شامل سه         طبقه است : رو پوست ، میان پوست ، زیر پوست

1-1-1 رو پوست Epidermis

خارجی ترین لایه پوست به فرانسه : اپیدرم و به انگلیسی : اپیدرمیس نام دارد و عبارتست از یک اپی تلیوم سنگفرشی مطبق شاخی شده که پوشش رطوبت ناپذیری (Waterproof) برای بدن ایجاد می کند . در زیر این اپی تلیوم نامبرده غشاء پایه چین داری وجود دارد وسلولهائی که بر روی این غشاء ملاحظه میشوند از عمق بسطح شامل طبقات زیرند :

1- طبقه پایه ای (Stratum basal): یک ردیف سلول منشوری با حدود نامشخص و هسته دوکی واضح ، عمود برقاعده میباشد ؛ در بین سلولهای پایه ای تعدادی سلول اجدادی وجود دارد که بعضی از آنها مبدل به سلول ریشه (Stem) شده سلول پایه ای تولید می کند . اما تعداد بیشتری از آنها به طبقات بالاتر رفته نقش تقویت کننده(Amplifying) داشته و می توانند مستقیما” کراتینوسیت بسازند . ذرات رنگدانه ملانین دراین طبقه دیده می شود که حاصل تراوش ملانوسیتها خواهند بود. ملانوسیتها سلولهای ستاره ای شکل هستند که بفاصله چند سلول پایه ای یک عدد از آنها دیده می شود؛ در افراد زال مو سفید (Albinism) بطور ژنتیک ، ملانین وجود ندارد . لابلای سلول پایه ای علاوه بر سلول اجدادی وریشه (stem) سلولهای حساسه ای به نام سلول مرکل وجود دارد.