1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش……………………………………………………………………………………. ..2
1-4- هدف پژوهش………………………………………………………………………………………………………….. 3
1-5- سؤال‌های پژوهش…………………………………………………………………………………………………… 3
1-6- فرضیه‌های پژوهش…………………………………………………………………………………………………. 4
1-7- روش اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………………. 4
1-7-1- روش پژوهش و گردآوری داده‌ها……………………………………………………………….. 4
1-7-2- جامعه آماری و نمونه پژوهش……………………………………………………………………. 4
1-7-3- روش تجزیه و تحلیل داده ها…………………………………………………………………….. 5
1-8- متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………………….. 5
1-8-1- متغیرهای مستقل……………………………………………………………………………………….. 5
1-8-2- متغیر وابسته……………………………………………………………………………………………….. 6
1-8-3- متغیرهای کنترلی ……………………………………………………………………………………….7
1-9- ابزار گردآوری داده‌ها……………………………………………………………………………………………… 8
1-10- استفاده کنندگان از نتایج پژوهش………………………………………………………………………. 8
1-11- تعریف واژه های کلیدی………………………………………………………………………………………..9
1-12- ساختار پژوهش…………………………………………………………………………………………………….9
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش …………………………………………………..40-10
2-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 11
2-2- مبانی نظری ………………………………………………………………………………………………………… 11
2-2-1- ساختار سرمایه…………………………………………………………………………………………. 11
2-2-2- عوامل موثر بر تصمیمات ساختار سرمایه……………………………………………….. 13
2-2-3- تئوری ساختار سرمایه………………………………………………………………………………19
2-2-3-1- نظریه سنتی ………………………………………………………………………………..21
2-2-3-2- دیدگاه مودیلیانی و میلر………………………………………………………………22
2-2-3-3- تئوری موازنه ایستا ………………………………………………………………………23
2-2-3-4- تئوری سلسله مراتبی ………………………………………………………………….25
2-2-3-5- تئوری عدم تقارن اصلاعاتی…………………………………………………………26
2-2-3-6- نظریه هزینه های نمایندگی بدهی …………………………………………….27
2-2-3-7- مذاکره مجدد و انحلال شرکت …………………………………………………..28
2-2-3-8- نظریه صلاحدید مدیریت ……………………………………………………………29
2-2-4- بازده سرمایه گذاری…………………………………………………………………………………29
2-2-5- بازده غیر عادی………………………………………………………………………………………..31
2-3- پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………………….32
2-3-1- پژوهش‌های خارجی………………………………………………………………………………..32
2-3-2- پژوهش‌های داخلی………………………………………………………………………………….37
2-4- خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………………39
فصل سوم: روش اجرای پژوهش ……………………………………………………………………………….60-41
3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 42
3-2- روش پژوهش و گردآوری داده‌ها……………………………………………………………………….. 42
3-3- سؤال‌های پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 43
3-4- فرضیه‌های پژوهش …………………………………………………………………………………………….44
3-5- متغیرهای پژوهش …………………………………………………………………………………………….  44
3-5-1- متغیر مستقل……………………………………………………………………………………………. 45
3-5-2- متغیر وابسته…………………………………………………………………………………………….. 47
3-5-3- متغیر کنترلی…………………………………………………………………………………………… 48
3-6- قلمرو پژوهش………………………………………………………………………………………………………. 49
3-7- جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………….. 49
3-8- نمونه آماری…………………………………………………………………………………………………………. 50
3-9- روش گردآوری داده‌ها………………………………………………………………………………………… 51
3-10-مدل های پژوهش……………………………………………………………………………………………….51
3-11- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه‌ها……………………………… ………………53
3-11-1- رگرسیون چندمتغیره……………………………………………………………………………. 54
3-11-2- آزمون فرضیه‌های کلاسیک………………………………………………………………….. 54
3-11-2-1- نبود خودهمبستگی…………………………………………………………………… 54
3-11-2-2- هم‌خطی و اصلاح آن……………………………………………………………….. 56
3-11-2-3- ضریب تعیین و ضریب تعیین تصحیح شده………………………….. 56
3-11-2-4- آزمون معنادار بودن در الگوی رگرسیون…………………………………. 57
3-11-2-5- آزمون معنادار بودن معادله رگرسیون……………………………………… 57
3-11-2-6- آزمون معنادار بودن ضرایب……………………………………………………… 58
3-11-3- روش استفاده از داده‌ها…………………………………………………………………………. 58
3-11-4- آزمون ریشه واحد در داده‌های ترکیبی……………………………………………….. 59
3-12- خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………… ……..60
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها …………………………………………………………82-61
4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 62
4-2- آزمون ایستایی………………………………………………………………………………………………………62
4-3- آزمون فرضیه ها و تجزیه و تحلیل یافته ها…………………………………………………………63
4-4- بخش اول: برآورد مدل با بهره گرفتن از ارزش های دفتری اهرم مالی………………….. 64
4-4- 1- نتایج حاصل از آزمون فرضیه فرعی 1………………………………………………….. 64
4-4-2- نتایج حاصل از آزمون فرضیه فرعی 2……………………………………………………. 66
4-4-3- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی 1……………………………………………………. 68
4-5- بخش دوم: برآورد مدل با بهره گرفتن از ارزش های بازار اهرم مالی………………………..70
4-5-1-نتایج حاصل از آزمون فرضیه فرعی 3…………………………………………………… .71
4-5-2- نتایج حاصل از آزمون رضیه فرعی 4……………………………………………………. 73
4-5-3- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی 2…………………………………………………… 75
4-6- بخش سوم: برآورد مدل مربوط به نسبت تمرکز و بازده غیر عادی …………………..77
4-6-1- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی 3…………………………………………………… 77
4-7- آزمون فرضیه های پژوهش به تفکیک صنایع مختلف ………………………………………79

4-8- خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………………….82

 
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها ……………………………………………………..90-83
5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 84
5-2- ی بر نتایج به دست آمده از پژوهش………………………………………………………….. 84
5-2-1- ایستایی…………………………………………………………………………………………………….. 84
5-2-2- فرضیه های مربوط به ارزش دفتری اهرم مالی و بازده غیر عادی ……… 84
5-2-3- فرضیه های مربوط به ارزش بازار اهرم مالی و بازده غیر عادی……………. 86
5-2-4- فرضیه‌ مربوط به نسبت تمرکز و بازده غیر عادی…………………………………. 87
5-2-5- آزمون فرضیه های پژوهش به تفکیک صنایع مختلف ……………………………87
5-3- پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………. 89
5-3-1- پیشنهادهای حاصل از یافته‌های پژوهش…………………………………………………89
5-3-2- پیشنهاد برای پژوهش‌های آتی………………………………………………………………..89
5-4- محدودیت‌های پژوهش……………………………………………………………………………………….. 90
5-5- خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………………….. 90
منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………….. ….. 91
الف- منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………… 91
ب- منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………….. 93
 
فهرست جدول ها
 
عنوان و شماره ………………………………………………………………………………………………………………..  صفحه
 
جدول 3-1: نوع و فراوانی صنایع مورد بررسی…………………………………………………………….. 50
جدول 4-1: آزمون ریشه واحد لوین، لی و چو بر روی متغیرهای مورد استفاده در پژوهش          62
جدول 4-2: نتایج انتخاب الگو برای آزمون مدل مورد استفاده در فرضیه فرعی 1…… 65
جدول 4-3: نتایج حاصل از مدل مورد استفاده برای آزمون فرضیه فرعی 1 با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت  65
جدول 4-4: نتایج انتخاب الگو برای آزمون مدل مورد استفاده در فرضیه فرعی 2…… 67
جدول 4-5 : نتایج حاصل از مدل مورد استفاده برای آزمون فرضیه فرعی2 با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت …………………………………………………………………………………………………………….67
جدول 4-6 : نتایج انتخاب الگو برای آزمون مدل مورد استفاده در فرضیه اصلی 1….. 69
جدول 4-7:نتایج حاصل از مدل مورد استفاده برای آزمون فرضیه اصلی 1 با بهره گرفتن از روش اثرات تصادفی         69
جدول 4-8: نتایج انتخاب الگو برای آزمون مدل مورد استفاده در فرضیه فرعی 3…… 71
جدول 4-9: نتایج حاصل از مدل مورد استفاده برای آزمون فرضیه فرعی3 با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت   72
جدول 4-10: نتایج انتخاب الگو برای آزمون مدل مورد استفاده در فرضیه فرعی 4… 73
جدول 4-11: نتایج حاصل از مدل مورد استفاده برای آزمون فرضیه فرعی4 با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت 74
جدول 4-12: نتایج انتخاب الگو برای آزمون مدل فرضیه اصلی 2…………………………….. 75
جدول 4-13: نتایج حاصل از مدل مورد استفاده برای آزمون فرضیه اصلی 2 با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت 76
جدول 4-14: نتایج انتخاب الگو برای آزمون مدل فرضیه اصلی 3…………………………….. 78
جدول 4-15: نتایج حاصل از مدل مورد استفاده برای آزمون فرضیه اصلی 3 با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت 78
جدول 4-16: نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها در صنایع مختلف …………………………………80
جدول 4-17: خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها در سطح صنایع مختلف……………81
جدول 5-1: خلاصه نتایج آزمون فرضیه فرعی 1 و 2 و فرضیه اصلی 1 ……………………….85
جدول 5-2: خلاصه نتایج آزمون فرضیه فرعی 3 و 4 و فرضیه اصلی 2.………………………..86
 
 
چکیده
 
هدف این پژوهش بررسی رابطه ساختار سرمایه و بازده غیر عادی با تاکید بر نوع صنعت در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. نمونه آماری پژوهش شامل 62 شرکت فعال در 9 صنعت طی سال های 1381 تا 1390 است. متغیرهای مستقل شامل نسبت بدهی صنعت، نسبت بدهی های بلندمدت به حقوق صاحبان سهام صنعت، ارزش بازار نسبت بدهی صنعت، نسبت بدهی های بلندمدت به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام صنعت و شاخص هرفیندال است. متغیر وابسته پژوهش میانگین انباشته بازده غیر عادی سهام است و از متغیرهای اندازه، ریسک، نسبت Q توبین، نسبت P/E و نرخ بهره به عنوان متغیرهای کنترلی استفاده شده است. فرضیه های پژوهش در قالب سه فرضیه اصلی و چهار فرضیه فرعی تدوین و با بهره گرفتن از رگرسیون چند متغیره مبتنی بر روش پانل دیتا آزمون شدند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بین نسبت بدهی صنعت، نسبت بدهی های بلندمدت به حقوق صاحبان سهام صنعت و ارزش بازار نسبت بدهی صنعت با بازده غیر عادی رابطه معنادار و منفی وجود دارد و بین نسبت بدهی های بلندمدت به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام صنعت و بازده غیر عادی ارتباط معناداری وجود ندارد. نتایج پژوهش همچنین بیانگر آن است که بین شاخص هرفیندال که نشان دهنده ی میزان تمرکز صنعت است، و بازده غیر عادی ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. علاوه بر آن آزمون فرضیه ها به تفکیک صنایع مختلف نشان داد که نوع نسبت اهرمی، در رابطه بین ساختار سرمایه و بازده غیر عادی موثر است.
 
واژه های کلیدی
ساختار سرمایه، بازده غیر عادی، صنعت، شاخص هرفیندال


1-1- مقدمه
 
مدیران مالی شرکت ها در راستای دستیابی به هدف خود که همانا حداکثر سازی ثروت سهامداران است، با تصمیم گیری های مختلفی مواجه هستند. تصمیمات مربوط به تامین مالی و سرمایه گذاری یکی از مهم ترین این تصمیمات است. در تصمیم های تانین مالی شرکت وجوه مورد نظر را در حال حاضر به کار می گیرد تا در آینده بتواند به نعهدات خود در قبال تامین کنندگان منابع مالی عمل کند

ی بر ادبیات تحقیق.. 6
1-4-1 تحقیقات خارجی: 6
1-4-2 تحقیقات داخلی: 8
1-5- اهداف تحقیق.. 9
1-5-1 اهداف علمی : 9
1-5-2 اهداف کاربردی تحقیق : 10
1-6- فرضیات تحقیق.. 10
1-7- روش پژوهش… 10
گردآوری اطلاعات… 11
گردآوری.. 11
1-10- قلمرو پژوهش… 11
1-10- 1 قلمرو موضوعی.. 11
1-10-2 قلمرو مکانی.. 11
1-10-3 قلمرو زمانی.. 12
1-11-جامعه آماری و نمونه آماری پژوهش 12
1-12- تعریف واژه‌ها و اصطلاحات فنی و تخصصی.. 12
1-13- ساختار پژوهش… 13
1-14- خلاصه فصل.. 14
ی بر ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه. 16

عنوان…………………………………………………………………………………………………………… شماره صفحه
2-2- بازار بورس… 16
2-3- دلایل عمده تأمین مالی شرکت‌ها 17
2-4- روش‌های تأمین مالی.. 17
2-4-1 تأمین مالی كوتاه مدت… 17
2-4-2 تأمین مالی بلند مدت… 18
2-5- تأمین مالی ناشی از بدهی‌های عملیاتی.. 18
2-5-1 بدهی‌های عملیاتی قراردادی.. 19
2-5-1-1 اعتبارات تجاری (حساب پرداختنی تجاری) 19
2-5-1-1-1 هزینه اعتبارات تجاری.. 19
2-5-1-1-2 هزینه عدم استفاده از تخفیف… 20
2-5-1-1-3 تأخیر در پرداخت… 20
2-5-1-1-4 اعتبار تجاری به عنوان ابزاری برای تأمین مالی.. 20
2-5-1-2 اسناد پرداختنی.. 20
2-5-1-3 سایر حساب‌ها و اسناد پرداختنی.. 20
2-5-1-4 پیش دریافت از مشتریان. 21
2-5-2 بدهی‌های عملیاتی برآوردی (ذخایر). 21
2-5-2-1 ذخیره هزینه های معوق.. 22
2-5-2-2 ذخیره مالیات… 22
2-5-2-3 ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان. 23
2-6- تأمین مالی ناشی از بدهی‌های مالی.. 23
2-6-1 بدهی‌های مالی كوتاه مدت… 23
2-6-1-1 اوراق تجاری (اوراق قراضه کوتاه مدت) 24
2-6-1-1-1 اوراق تجاری به عنوان یکی از ابزارهای تأمین مالی.. 24
2-6-1-2 وام‌های بانکی کوتاه مدت… 24
2-6-1-3 وثیقه قرار دادن حساب‌های دریافتی.. 25
2-6-1-4 وثیقه قرار دادن موجودی کالا. 25
فهرست مطالب
عنوان…………………………………………………………………………………………………………… شماره صفحه
2-6-2 بدهی‌های مالی میان مدت و بلندمدت… 25
2-6-2-1 وام‌های بانكی بلندمدت… 26
2-6-2-2 وام‌های شرکت‌های بیمه و سایر مؤسسات اعتباری.. 26
2-6-2-3 تأمین مالی تجهیزات… 26
2-6-2-4 بدهی‌های رهنی.. 27
2-6-2-5 اوراق قرضه. 27
2-6-2-5-1 انواع اوراق قرضه. 27
2-6-2-6 مزایا و معایب تأمین مالی از طریق بدهی‌های بلندمدت… 28
2-7- تشریح بازده و انواع آن. 30
2-7-1 بازده سهام. 30
2-7-2 بازده مورد انتظار یک سهم. 32
2-7-3 بازده ارزش ویژه یا حقوق صاحبان سهام. 32
2-7-4 بازده دارایی.. 32
2-7-5 بازده سرمایه گذاری.. 33
2-8- نظرات و تئوری‌های تأمین مالی.. 33
2-8-1 نظریه سنتی.. 34
2-8-2 نظریه مودیگیلیانی و میلر. 34
2-8-3 مالیات و نظریه مودیگیلیانی و میلر. 35
2-8-4 هزینه های ورشكستگی و نظریه مودیگیلیانی و میلر. 35
2-8-5 هزینه های نمایندگی.. 35
2-8-6 تئوری موازنه ایستا یا پایدار. 36
2-8-7 نظریه عدم تقارن اطلاعات… 37
2-8-8 تئوری سلسله مراتب گزینه های تأمین مالی (تئوری ترجیحی). 38
2-9 تركیب سرمایه و فرصت‌های سرمایه گذاری.. 39
2-9-1 مزیت‌های مالی 40
2-9-2 محدودیت‌های نقدینگی 40       
فهرست مطالب
عنوان                                                                                                   شماره صفحه

2-9-3 سایر منابع سرمایه. 40
41
2-9-4-1 ریسک… 41
2-9-5 نسبت‌های سودآوری.. 42
2-9-6 نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری.. 43
2-9-7 اطلاعات حسابداری و گزارشگری مالی.. 43
2-9-8 اهداف گزارشگری مالی در ارتباط با عوامل مختلف رشد شركت… 44
2-10 تاریخچه تأمین مالی.. 45
2-10-1 تاریخچه تأمین مالی در جهان. 45
2ـ10ـ2 تأمین مالی در اسلام. 47
2ـ10ـ3 تأمین مالی در ایران. 48
ی مختصر بر مطالعات و تحقیقات… 49
ی مختصر بر مطالعات خارجی.. 49
ی مختصر بر مطالعات داخلی.. 55
فصل سوم :روش اجرای تحقیق
3-1- مقدمه. 60
3-2- جامعه آماری پژوهش… 60
3-3- تعیین حجم نمونه پژوهش… 60
3-4- اهداف مشخص تحقیق.. 62
3-4-1 هدف اصلی.. 62
3-4-2 اهداف فرعی.. 63
3-4-3 اهداف كاربردی.. 63
3-5- سؤال‌های پژوهش… 63
3-6- فرضیه‌های پژوهش… 64
3-7- روش پژوهش… 64
3-7-1 روش پژوهش از نظر ماهیت و محتوایی.. 64
 فهرست مطالب
عنوان    ………………………………………………………………………………………………………. شماره صفحه
3-7-2 روش پژوهش از نظر هدف… 64
3-7-3 روش انجام پژوهش…. 65
3-8- روش و ابزار جمع‌ آوری اطلاعات… 65
3-9- تعریف متغیرها و نحوه محاسبه آن‌ ها 65
3-9-1 متغیرهای وابسته. 66
3-9-1-1 نسبت تغییرات بدهی شرکت ( ) 66
3-9-1-2 نسبت تغییرات سود انباشته ( ). 66
3-9-2 متغیرهای مستقل.. 67
3-9-2-1 فرصت‌های رشد ( ) 67
3-9-2-2 نسبت شاخص سودآوری ( ) 67
3-9-2-3 اندازه شرکت ( ) 67
3-9-3 متغیرهای كنترلی.. 67
3-9-3-1 نسبت دارایی‌های مشهود ( ) 67
3-9-3-2 سیاست سرمایه گذاری ( ) 67
3-9-3-3 تقسیم سود شركت ( ) 68
3-9-3-5 نرخ رشد فروش شرکت ( ) 68
3-10- مدل‌های پژوهش… 68
3-11- اعتبار درونی و برونی پژوهش… 69
3-12- روش واکاوی مدل‌ها و آزمون فرضیات… 70
3-13- روش داده‌های پانل.. 70
3-14- روش اثرات ثابت: 71
3-15- آزمون چاو یا F مقید. 72
3-16- آزمون هاسمن.. 72
3-17- آزمون معنی دار بودن مدل. 73
3-18- آزمون معنی دار بودن ضرایب… 74
3-19- آزمون مربوط به بررسی نرمال بودن توزیع متغیرها 74

عنوان…………………………………………………………………………………………………………… شماره صفحه
3-20 آزمون‌های مربوط به مفروضات مدل رگرسیون خطی.. 75
3-21- فرض نرمال بودن باقیمانده‌ها 75
3-22- فرض عدم وجود هم خطی بین متغیرهای مستقل.. 75
3-23- فرض مستقل بودن باقیمانده‌ها 76
3-24- فرض عدم وجود ناهمسانی واریانس‌ها میان باقیمانده‌ها 76
3- 25 فرض عدم وجود خطای تصریح مدل و خطی بودن مدل: 77
فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه. 80
4-2- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق.. 80
4-3- آزمون نرمال بودن توزیع متغیر وابسته تحقیق.. 81
4-4- بررسی همبستگی میان متغیرهای تحقیق.. 87
4-5- بررسی هم خطی میان متغیرهای تحقیق.. 89
4-6- نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌های تحقیق.. 89
4-6-1- نتایج آزمون فرضیه اول تحقیق.. 89
4-6-2- نتایج آزمون فرضیه دوم تحقیق.. 92
4-6-3- نتایج آزمون فرضیه سوم تحقیق.. 95
4-6-4- نتایج آزمون فرضیه چهارم تحقیق.. 97
4-6-5- نتایج آزمون فرضیه پنجم تحقیق.. 100
4-6-6- نتایج آزمون فرضیه ششم تحقیق.. 102
4-7- خلاصه فصل.. 105
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1- مقدمه. 107
5-2- خلاصه پژوهش… 107
5-3- نتایج آزمون فرضیه. 110
5-3-1 نتایج آزمون فرضیه اول تحقیق.. 110
5-3-2 نتایج آزمون فرضیه دوم تحقیق.. 110
 فهرست مطالب
عنوان……………………………………………………………………………………………………….. شماره صفحه
5-3-3 نتایج آزمون فرضیه سوم تحقیق.. 111
5-3-4 نتایج آزمون فرضیه چهارم تحقیق.. 111
5-3-6 نتایج آزمون فرضیه ششم تحقیق.. 112
5-4- محدودیت‌های تحقیق.. 113
5-6- پیشنهادهایی برای پژوهش‌های آینده 114
5-7- خلاصه فصل.. 114
منابع و مأخذ. 115
منابع فارسی.. 115
منابع لاتین… 117
پیوست ها 114
پیوست 1: فهرست شرکت‌های نمونه آماری تحقیق.. 122
پیوست دوم : خروجی های نرم افزار. 126
چکیده انگلیسی.. 141
 
فهرست جداول
عنوان                                                                                                                شماره صفحه
نگاره 2-1 ماتریس نظری پیشینه خارجی.. 53
نگاره 2-2 ماتریس نظری پیشینه داخلی.. 57

نگاره 3-2 فراوانی اعضای نمونه به تفكیک نوع صنعت… 61
نگاره 4-1، آمار توصیفی متغیرهای تحقیق.. 81
نگاره 4-2 نتایج آزمون نرمال بودن متغیر وابسته تحقیق.. 82
نگاره 4-3، نتایج آزمون نرمال بودن متغیرهای وابسته تحقیق بعد از فرایند نرمال سازی.. 85
نگاره 4-4 ماتریس ضرایب همبستگی پیرسون بین متغیرهای تحقیق.. 88
نگاره 4-5 نتایج آزمون چاو و هاسمن برای مدل (1) 90
نگاره 4-6 نتایج آزمون‌های مربوط به مفروضات آماری مدل (1) 91
نگاره 4-7 نتایج آزمون فرضیه اول تحقیق با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت… 91
نگاره 4-8 نتایج آزمون چاو و هاسمن برای مدل (2) 93
نگاره 4-9 نتایج آزمون‌های مربوط به مفروضات آماری مدل (2) 93
نگاره 4-10 نتایج آزمون فرضیه دوم تحقیق با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت… 94
نگاره 4-11 نتایج آزمون چاو و هاسمن برای مدل (3) 95
نگاره 4-12 نتایج آزمون‌های مربوط به مفروضات آماری مدل (3) 96
نگاره 4-13 نتایج آزمون فرضیه سوم تحقیق با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت… 96
نگاره 4-14 نتایج آزمون چاو و هاسمن برای مدل (4) 98
نگاره 4-15 نتایج آزمون‌های مربوط به مفروضات آماری مدل (4) 98
نگاره 4-16 نتایج آزمون فرضیه چهارم تحقیق با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت… 99
نگاره 4-17 نتایج آزمون چاو و هاسمن برای مدل (5) 100
نگاره 4-18 نتایج آزمون‌های مربوط به مفروضات آماری مدل (5) 101
نگاره 4-19 نتایج آزمون فرضیه پنجم تحقیق با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت… 101
نگاره 4-20 نتایج آزمون چاو و هاسمن برای مدل (6) 103
نگاره 4-21 نتایج آزمون‌های مربوط به مفروضات آماری مدل (6) 103
نگاره 4-22 نتایج آزمون فرضیه ششم تحقیق با بهره گرفتن از روش اثرات ثابت… 104
 
فهرست نمودارها
عنوان                                                                                                     شماره صفحه
نمودار 3-1 ماتریس و نمودار مفهومی تحقیق.. 66
نمودار (Q-Q plot )، نمایش عدم نرمال بودن توزیع متغیرهای وابسته. 83
نمودار (Q-Q plot)، نمایش نرمال بودن توزیع متغیرهای وابسته. 85
 
چكیده:
هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین معیارهای مختلف رشد شركت و پایداری ساختار سرمایه است. این پژوهش از نوع مطالعه ‌کتابخانه‌ای‌ و تحلیلی- علی بوده و مبتنی بر تحلیل داده‌های تابلویی (پانل دیتا) است. در این پژوهش اطلاعات مالی 101 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1385 تا 1390 بررسی شده است (606 شرکت – سال). برای تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده‌ی پژوهش از نرم‌افزارهای 20Spss،7‌‌‌‌‌ Eviews و 16 Minitab استفاده شده است. نتایج تحقیق در ارتباط با تایید فرضیه اول پژوهش نشان می‏دهد که بین فرصت‌های رشد شركت و نسبت تغییرات بدهی شرکت‌ها رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. در ادامه نتایج پژوهش در ارتباط با تایید فرضیه دوم نشان از آن داشت که بین نسبت شاخص سودآوری شركت و نسبت تغییرات بدهی شرکت‌ها رابطه معنادار و معکوسی وجود دارد. هم‌چنین با توجه به تجزیه و تحلیل‌های صورت گرفته در ارتباط با تایید فرضیه سوم پژوهش به این نتیجه رسیدیم که بین عامل اندازه شركت و نسبت تغییرات بدهی شرکت‌ها رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. هم‌چنین در ارتباط با فرضیه چهارم پژوهش به این نتیجه رسیدیم که بین فرصت‌های رشد شركت و نسبت تغییرات سود انباشته شرکت‌ها رابطه معنادار و معکوسی وجود دارد. در نهایت نتایج تحقیق در ارتباط با تایید فرضیه‌های پنجم و ششم حاکی از آن بود که بین متغیرهای شاخص سودآوری و عامل اندازه شركت با نسبت تغییرات سود انباشته شرکت‌ها رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد.
واژه های کلیدی:
فرصت‌های رشد، نسبت شاخص سودآوری، اندازه شركت، نسبت تغییرات بدهی، نسبت تغییرات سود انباشته، پانل دیتا.

مقدمه :

روش‌های تأمین مالی برای تداوم فعالیت و اجرای پروژه های سودآور در فرایند رشد شرکت بسیار موثرند و موجب ادامه حیات شرکت‌ها در بازارهای رقابتی می‌شوند. تأمین مالی به روش‌های بلند مدت و کوتاه مدت صورت می‌گردد و شرکت‌ها می‌توانند منابع مالی خود را از داخل شرکت (برای نمونه از محل سود انباشته) یا خارج از شرکت (از طریق انتشار سهام یا بدهی) تأمین کنند. هدف اصلی شرکت‌ها افزایش ارزش شرکت و بیشینه سازی ثروت سهامداران است و بدین منظور از روش‌هایی استفاده می‌کنند که آن‌ ها را در رسیدن به این مهم یاری کند.
معیارهای رشد شرکت به عنوان یکی از ابزارهای مهم و اساسی برای تصمیم گیری مدیریت در انتخاب شیوه تأمین مالی و حداکثر سازی ارزش شرکت یاری می‌کند و از سوی دیگر به سرمایه گذاران و سهامداران در تصمیم گیری، آگاهی و دانش می‌دهد که در این تحقیق از سه شاخص فرصت رشد شرکت‌ها، عامل اندازه شرکت، شاخص سودآوری به عنوان معیارهای رشد شرکت استفاده شده است.

فصل اول: كلیات و طرح موضوع
4
4
6
7
7
8
8
8
8
9
1-10-1- کیفیت سود. 9
1-10-2-  هیئت مدیره مشترک.. 9
1-10-3- افشاهای داوطلبانه. 9
1-11- ساختار تحقیق  …………………………………………………………………………………………………………….. 10
:
2-1- مقدمه. 12
2-2- هیئت مدیره 12
2-2-1- تعریف هیئت مدیره 12
2-2-2- وظایف هیئت مدیره 12
2-2-3- تفکیک وظایف اعضای هیئت مدیره 13
2-3- افشا 14
2-3-1- ماهیت شفافیت گزارشگری در متون مالی.. 15
2-3-2- اهمیت شفافیت و افشای داوطلبانه. 16
2-3-3- هدف افشای اطلاعات مالی.. 16
2-3-4- اطلاعات مالی برای چه کسانی افشا میشود؟. 17
2-3-5-  چه میزان اطلاعات مالی لازم است تا افشا شود؟. 18
2-3-6- چه اطلاعاتی باید افشا شود؟. 19
2-3-6-1-  افشای اطلاعات كمّی.. 19
2-3-6-2-  افشای اطلاعات غیركمّی.. 20
2-3-7-  نقش شفافیت در گزارشگری مالی.. 21
2-3-8-  افشای اختیاری در مقابل افشای اجباری.. 22
2-3-9-  كیفیت افشا، شفافیت و ویژگیهای كیفی صورتهای مالی.. 23
2-3-10-  روش های افشا 24
2-3-10-1-  شكل و تركیب صورتهای مالی.. 24
2-3-10-2-  اصطلاحات ویژه و ارائه جزئیات… 24
2-3-10-3-  اطلاعات داخل پرانتزی.. 25
2-3-10-4-  یادداشت های همراه 25
2-3-10-5-  صورت های مكمل و جداول. 26
2-3-10-6-  گزارش حسابرسی.. 26
2-3-10-7-  گزارش هیئت مدیره به مجمع صاحبان سهام. 27
2-3-11-  محدودیت های افشای اطلاعات و افزایش شفافیت… 27
2-3-12-  چرا شركتها دست به افشای داوطلبانه می زنند؟. 28
2-3-13-  مزایای افشا 29
2-4- كیفیت سود. 30
2-4-1- مفهوم كیفیت سود. 30
2-4-2- دیدگاه های مختلف درباره كیفیت سود. 34
2-4-3- كیفیت سود برای چه كسانی اهمیت دارد؟. 35
2-4-4- اهمیت ارزیابی كیفیت سود. 35
2-4-5- ارزیابی كیفیت سود. 36
2-4-6- عناصر تاثیر گذار بركیفیت سود. 36
ی بر مطالعات خارجی و داخلی.. 41
2-5-1- مطالعات خارج از ایران. 41
2-5-2- مطالعات داخل ایران. 43
:
3-1- مقدمه. 48
3-2- روش تحقیق.. 48
3-2-1- قلمرو تحقیق.. 49
3-2-2- جامعه و نمونه آماری تحقیق.. 49
3-2-3- ابزار جمع آوری داده های تحقیق.. 50
3-3-  فرضیه‌های تحقیق.. 50
3-4- متغیر های تحقیق.. 50
3-4- 1- متغیر های وابسته. 50
3-4-2-  متغیرهای مستقل.. 52
3-4- 3- متغیر های تعدیل كننده یا كنترل. 52
3-5-  مدل های تحقیق.. 53
3-6-1- روش داده های پانل.. 53
3-6-1-1- روش اثرات اثبات… 54
3-6-1-2- روش اثرات تصادفی.. 55
3-6-1-3- آزمون چاو یا F مقید. 56
3-6-1-4- آزمون هاسمن.. 56
3-6-2- آزمون معنی دار بودن مدل. 57
3-6-3- آزمون معنی دار بودن متغیر های تحقیق.. 58
3-6- 4- تصمیم گیری برای رد یا پذیرش فرضیه ها 58
3-7- خلاصه فصل.. 59
: ها
4-1- مقدمه. 61
4-2- نتایج آمار توصیفی.. 62

4-3- آزمون خود همبستگی.. 64
4-4-آزمون فرضیه ها 65
4-4-1- آزمون فرضیه یكم. 65
4-4-2- آزمون فرضیه دوم. 66
4-5- خلاصه فصل.. 68
فصل پنجم : نتیجه ­گیری و پیشنهادها
5-1- مقدمه. 70
ی بر اهداف، مسأله و روش تحقیق.. 70
5-3- نتایج تحقیق.. 71
5-4- بحث و نتیجه گیری.. 72
5-5- پیشنهادها 72
5-5-1- پیشنهاهای مبتنی بر نتایج حاصل از فرضه های تحقیق.. 72
5-5-2- پیشنهاها برای پژوهش های آتی.. 73
5-6- خلاصه فصل.. 74

الف ) منابع فارسی.. 75
ب ) منابع انگلیسی.. 77
پیوست ها
– اسامی شركت های بورسی استفاده شده در تحقیق.. 79
چكیده لاتین.. 85
 
فهرست جداول
عنوان                                                                                        صفحه
 
2-1- خلاصه و جمع بندی بعضی از تحقیقات انجام شده 44
4-1- متغیر های تحقیق.. 62
4-2- آمار توصیفی متغیر های وابسته، متغیرهای مستقل و كنترلی.. 63
4-3- خود همبستگی.. 64
4-4- نتایج آزمون آماره F برای آزمون فرضیه اول. 65
4-5- نتایج آزمون هاسمن برای آزمون فرضیه اول. 65
4-6- بررسی مدل تركیبی با بهره گرفتن از روش GLS. 66
4-4- نتایج آزمون آماره F برای آزمون فرضیه دوم. 67
4-4- نتایج آزمون هاسمن برای آزمون فرضیه اول. 67
4-9- بررسی مدل تركیبی با بهره گرفتن از روش GLS. 67
 
چکیده
در این تحقیق رابطه بین هیئت مدیره مشترک، افشاهای اختیاری و کیفیت سود در 57 شرکت ازشرکتهای های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای سال 1385 لغایت پایان 1390 مورد بررسی قرار می گیرد .در تحقیق حاضر، ناپایداری سهام، هیئت مدیریت مشترک و مدیر مستقل را به عنوان “متغیر مستقل” و رتبه افشا و اقلام تعهدی اختیاری را به عنوان “متغیر وابسته” در نظر گرفته و روابط بین متغیر مستقل و وابسته را مورد بررسی و آزمون قرار داده ایم.نتایج آزمون نشان می دهد که بین هیئت مدیره ی مشترک و سطح افشای اختیاری شرکتهای رابطه ی مثبت و لی معنی دار نیست . همچنین بین هیئت مدیره ی مشترک و کیفیت سود در شرکتهای رابطه مثبت و لی معنی دار نیست.
 
1-1- مقدمه
نظریه کیفیت سود برای اولین بار توسط تحلیلگران مالی وکارگزاران بورس اوراق بهادار مطرح شد. آنها استنباط کردند، سودگزارش شده قدرت سودآوری شرکتها راآنچنان نشان نمیدهدکه به ذهن بایدمتبادرگردد.آنهادریافتندکه تجزیه وتحلیل صورتهای مالی شرکتها به دلیل نقاط ضعف متعدد در اندازه گیری اطلاعات حسابداری کار مشکلی است  .برای بیان سودمندی سود در تعیین ارزش شرکت تنها به میزان گزارش شده نبایدتوجه کرد، بلکه باید به کیفیت سود گزارش شده نیزتوجه نمائیم .از طرف دیگر اهمیت تأثیر هیئت مدیره مشترک در این زمینه حائز اهمیت بیشتری دارد که کیفیت سود به چه میزان تعیین خواهد کرد. همچنین یکی از مهمترین روش های افزایش اعتبار رده بندی یک شرکت این است که انتخاب بهترین راهکارهای برای افشاهای گزارشهای مالی می باشد .

 
 
فصل اول: کلیات تحقیق. 3

1- 6- 1  صندوق های سرمایه گذاری.. 9
1- 6- 3   بازده سرمایه گذاری.. 9
1- 6- 4   ریسک سرمایه گذاری.. 10
1- 6- 5   ریسک سیستماتیک… 10
1- 6- 6   ریسک غیر سیستماتیک… 10
1- 6- 7   ریسک نامطلوب… 10
 
 
فصل دوم :ادبیات موضوع و پیشینه تحقیق.. 12

2- 6- 1  مدیریت حرفه ای.. 18
2- 6- 2  تنوع بخشی 19
2- 6- 3  صرفه جویی ناشی از مقیاس… 19
2- 6- 4  نقدینگی.. 19
2- 6- 5  آسانی و سهولت… 20
2- 6- 6  انعطاف پذیری و  تنوع 20
2- 6- 7  ارائه خدمات به سهام داران. 20
2- 6- 8  اطمینان از اقدامات مدیران. 20

2- 7- 1  مدیریت حرفه ای.. 21
2- 7- 2  هزینه ها 21
2- 7- 3  رقیق سازی.. 21

2- 8- 1  صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه ثابت… 22
2- 8- 2  صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه متغیر. 22
2- 8- 3  مقایسه صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه ثابت و صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه متغیر: 23
الف ) وجوه اشتراک… 23
ب ) وجوه افتراق: 23
2- 8- 4  انواع صندوق ها از نظر ابزارهای مورد استفاده 24
2- 8- 4- 1  صندوق های بازار پول. 24
2- 8- 4- 2  صندوق های اوراق قرضه. 24
2- 8- 4- 3  صندوق های سهام. 25
2- 8- 4- 4  صندوق های ترکیبی.. 25

2- 9- 1  فعالیت معاملاتی و سرمایه ای صندوق های  سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران. 26
2- 9- 2  تعداد و ترکیب سرمایه گذاران صندوق های سرمایه گذاری.. 26
2- 9- 3  ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری.. 27
2- 9- 4  ضرورت گسترش صنعت صندوق های سرمایه گذاری در کشور. 27

2- 11- 1  تئوری میانگین- واریانس مارکوییتز. 29
2- 11- 2  مرز کارا، برای پرتفوی اوراق بهادار مدل مارکوییتز. 30
2- 11- 3  نظریه بازار سرمایه. 30

2- 12- 1  رابطه ریسک و بازده دارایی های منفرد بر طبق مدل CAPM… 32
2- 12- 2  ریسک در مدل CAPM… 33
الف) ریسک سیستماتیك… 33
ب)  ریسك غیر سیستماتیك… 33
2- 12- 3  مدل CAPM و صندوق های سرمایه گذاری.. 34

2- 13- 1  شاخص ترینر. 35
2- 13- 2  شاخص آلفای جنسن.. 36
2- 13- 3  شاخص شارپ… 37
2- 13- 4  شاخص سورتینو 38
2- 13- 4- 1  ریسك نامطلوب… 39
2- 13- 5  شاخص فاما 40
2- 13- 6  شاخص ……. 41
2- 13- 7  شاخص نسبت اطلاعاتی.. 42

2- 15- 1  پیشینه تحقیق در ایران. 49
 
 
فصل سوم : روش تحقیق. 53

گردآوری داده ها و اطلاعات.. 56
گردآوری اطلاعات.. 57

3- 7- 1  تعاریف مفهومی.. 58
3- 7- 1- 1  مفهوم ریسك… 58
3- 7- 1- 2  تعریف مفهومی بازده 60
3- 7- 2  تعاریف عملیاتی.. 61
3- 7- 2- 1  تعریف عملیاتی بازده 61
3- 7- 2- 2  تعریف عملیاتی ریسك… 61

3- 11- 1  ضریب همبستگی.. 66
 
 
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل و نتایج آزمون فرضیه های تحقیق. 68

4- 2- 1  شاخص شارپ… 70
4-2- 2  شاخص ترینر. 71

4- 2- 3   شاخص آلفای جنسن.. 71
4- 2- 4   شاخص فاما 72
4- 2- 5   شاخص مودیلیانی.. 73
4- 2- 6  شاخص سورتینو. 73
4- 2- 7  شاخص نسبت اطلاعات… 74

4- 3- 1  نتایج آزمون فرضیه اول. 76
4- 3- 2   نتایج آزمون فرضیه دوم. 77
4- 3- 3   نتایج آزمون فرضیه سوم. 79
4- 3- 4   نتایج آزمون فرضیه چهارم. 80
4- 3- 5   نتایج آزمون فرضیه پنجم. 83
4- 3- 6   نتایج آزمون فرضیه ششم. 85
 
 
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات.. 88

5- 1- 1  نتایج مربوط به شاخص آلفای جنسن.. 90
5- 1- 2   نتایج مربوط به شاخص شارپ… 90
5- 1- 3  نتایج مربوط به شاخص ترینر. 91
5- 1- 4  نتایج مربوط به شاخص مودیلیانی.. 92
5- 1- 5  نتایج مربوط به شاخص فاما 92
5- 1- 6   نتایج مربوط به شاخص سورتینو. 93
5- 1- 7  نتایج مربوط به شاخص نسبت اطلاعاتی.. 93

5- 3- 1   نتایج مربوط به آزمون فرضیه اول. 96
5- 3- 2   نتایج مربوط به آزمون فرضیه دوم. 96
5- 3- 3  نتایج مربوط به آزمون فرضیه سوم. 98
5- 3- 4   نتایج مربوط به آزمون فرضیه چهارم. 98
5- 3- 5   نتایج مربوط به آزمون فرضیه پنجم. 100
5- 3- 6  نتایج مربوط به آزمون فرضیه ششم. 101

5- 6- 1   پیشنهادات در راستای تحقیق.. 104
5- 6- 2   پیشنهادات در مورد تحقیقات آتی.. 105

منابع فارسی.. 107
منابع غیر فارسی.. 110

چکیده انگلیسی ………………………..131

چکیده

تحقیق حاضر تلاش می کند تا مسئله نمایندگی را در قالب بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری، مورد آزمون قرار دهد. صندوق های سرمایه گذاری به این دلیل که مؤسسات مالی هستند که با پس انداز سرمایه گذاران و از جانب آنها اقدام به خرید و فروش و تشکیل پرتفوی می نمایند، نقش نمایندگی روشن و بی بدیلی را ایفا میکنند. بنابراین، بررسی عملکرد این صندوق های سرمایه گذاری میتواند شواهد روشنی را در راستای نحوۀ ایفای وظیفه نمایندگی و مباشرت این واسطه های مالی برای مالکان و سایر استفاده کنندگان فراهم کند. لذا در این پژوهش، محقق درصدد آن است تا با بهره گرفتن از هفت شاخص مشهور، عملکرد صندوق های سرمایه گذاری را در دوره زمانی 88- 87 بررسی نماید. این شاخصها عبارتند از شارپ، ترینر، جنسن، فاما، مودیلیانی، سورتینو و نسبت اطلاعات. لذا برای انجام این پژوهش از اطلاعات مربوط به 14 صندوق سرمایه گذاری استفاده گردید. با توجه به ماهیت متغیرهای تحقیق که ترتیبی بودند، لذا از روش ها و فنون ناپارامتریک برای تحلیل اطلاعات استفاده گردید.نتایج این تحقیق نشان داد که صنعت صندوق های سرمایه گذاری در ایران علی رغم بحران مالی جهانی  به سرعت در حال رشد و رونق است و چشم انداز مناسبی را میتوان برای آن متصور بود. همچنین نتایج حاکی از این مطلب بود که چهار صندوق سرمایه گذاری آگاه، بانک تجارت، یکم ایرانیان و شاداب نه تنها توانستند بازده اضافی نسبت به بازده بازار کسب نمایند، بلکه به طور میانگین توانستند رتبه های اول را در رتبه بندی های صندوق های سرمایه گذاری بر اساس شاخص های هفت گانه ارزیابی عملکرد، به خود اختصاص دهند که این خود نشان از مهارت بالای مدیران پرتفوی این صندوق ها دارد.
همچنین نتایج مربوط به فرضیات تحقیق نشان داد که نمیتوان صرفاً از یک معیار جهت ارزیابی عملکرد پرتفوی استفاده نمود زیرا ممکن است اطلاعات گمراه کننده ای را در اختیار سرمایه گذارن قرار دهد. در بخش دیگری از نتایج فرضیات این تحقیق مشخص گردید که استفاده از متوسط نرخ بازده سالانه جهت بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری می تواند اطلاعات گمراه کننده ای را از عملکرد صندوق های سرمایه گذاری به سرمایه گذاران ارائه دهد و باید از معیارهای ارزیابی عملکردی که از بابت ریسک تعدیل شده هستند، جهت ارزیابی عملکرد پرتفوی استفاده نمود. همچنین این تحقیق نشان داد که عامل سن صندوق نمی تواند در عملکرد صندوق های سرمایه گذاری نقش قابل توجهی را به خود اختصاص دهد بلکه این دانش و مهارت مدیران است که میتواند باعث شود تا یک صندوق نسبت به صندوق های دیگر عملکرد بهتری را داشته باشد. در بخش دیگری از نتایج این تحقیق مشخص گردید که توزیع بازده صندوق های سرمایه گذاری از نوع غیر نرمال بوده و از چولگی منفی برخوردار است و به همین سبب استفاده از معیارهای ارزیابی عملکرد تئوری فرا مدرن پرتفوی مانند معیار سورتینو  جهت ارزیابی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری، بر دیگر معیارها برتری محسوسی دارد. همچنین مشخص گردید که استفاده از ریسک نامطلوب به جای ریسک کل و بتاهای نامطلوب به جای بتای سنتی، به دلیل غیر نرمال بودن توزیع بازدهی صندوق های سرمایه گذاری، قابل اتکاتر است.
 
واژه های کلیدی : صندوق های سرمایه گذاری، مدل های تعدیل شده از بابت ریسک، ریسک نامطلوب، مدل سورتینو

مقدمه

حفظ و توسعه توان اقتصادی هر جامعه ای در آینده در گرو سرمایه گذاری امروز آن جامعه است؛ سرمایه گذاری موتور محركه توسعه اقتصادی واجتماعی است، این رهیافتی است كه هیچ مکتب و نظام اقتصادی در آن شک ندارد و به همین دلیل در تمامی  كشورها شیوه هایی به كار گرفته می شود كه افراد و بنگاه ها بخشی از درآمد خود را به امر سرمایه گذاری تخصیص دهند. منتهی، دستیابی به رشد بلندمدت و مداوم اقتصادی نیازمند تجهیز و تخصیص بهینه منابع در سطح اقتصاد ملی است و این مهم بدون كمک بازارهای مالی، به ویژه بازار سرمایه گسترده و كارآمد، امكان پذیر نمیباشد.از طرف دیگر، دركنار كمیابی منابع مالی درهر جامعه ای، سوق دادن این منابع محدود به سمتی كه منجر به بالاترین بازدهی شود ، خود مساله ای است که نیازمند مدیریت كارآمد وكارآ است و این مهم بدون ارزیابی عملكرد و برخورداری از یک شاخص که عملكرد را به درستی بسنجد، امكان پذیر نمی باشد.
به طور کلی، زمانی که از سرمایه گذاری صحبت به میان می آید، سرمایه گذاری در کلیه دارایی ها،  اعم از دارایی های واقعی و مالی،که چه به صورت قابل معامله و چه به صورت غیر قابل معامله است، را شامل میشود. لیکن، در مباحث مالی عمدتاً سرمایه گذاری در دارایی های مالی و به طور ویژه سرمایه گذاری در اوراق بهادار قابل معامله، مورد توجه و بحث قرار می گیرد. هر سرمایه گذار می تواند مستقیماً و یا به طور غیر مستقیم و از طریق واسطه های مالی در اوراق بهادار سرمایه گذاری نماید. صندوق های سرمایه گذاری از جملۀ این ابزارهای سرمایه گذاری غیر مستقیم محسوب می شوند. صندوق های سرمایه گذاری واسطه های مالی هستند که به عامه مردم سهام خود را می فروشند و عواید حاصل از آن را در سبد متنوعی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند. هر سهمی که فروخته می شود، نماینده نسبت متناسبی از پرتفوی اوراق بهاداری است که صندوق های سرمایه گذاری به وکالت از طرف سرمایه گذارانشان، مدیریت می کنند. صندوق های سرمایه گذاری دارای مزایای بالقوه ای هستند که سرمایه گذاران گاهی اوقات با وجود در اختیار داشتن منابع مالی مورد نیاز برای سرمایه گذاری در پرتفویی متنوع، باز هم ترجیح می دهند که در این صندوق ها سرمایه گذاری نمایند. این مزایا عبارتند از: مدیرت حرفه ای، تنوع بخشی، صرفه جویی ناشی از مقیاس، نقدینگی، آسانی و سهولت، انعطاف پذیری و … .
در فراگرد مدیریت سرمایه گذاری، ارزیابی عملکرد پرتفوی سرمایه گذاری ها، مرحله پایانی می باشد، لیکن از آن می توان به مثابه یک ساز و کار بازخوردی و کنترلی، به منظور اثر بخش تر نمودن فراگرد مدیریت سرمایه گذاری استفاده نمود. آنچه مسلم است، این است که در اختیار داشتن یک ابزار سنجش مناسب که عملکرد را درست و صحیح مورد سنجش قرار دهد، دارای اهمیتی است که بر هیچکس پوشیده نمی باشد.
یکی از مشکلات اساسی در بحث ارزیابی عملکرد، تمایل انسانی به تمرکز بر بازده پرتفوی و عدم توجه کافی به ریسک متحمل شده برای کسب بازده مورد نظر است. لذا ارزیابی عملکرد بایستی شامل شناسایی همزمان بازده و ریسک سرمایه گذاری باشد. نکته دیگری را که در این میان باید به آن توجه کرد، این است که عملکرد باید به صورت نسبی و نه به صورت مطلق، مورد ارزیابی قرار گیرد و لذا برای امر مقایسه، نیازمند یک مبنا یا شاخص هستیم. از آغاز دهه 1960 تاکنون پژوهشگران زیادی به این امر توجه کرده و همواره با مدل سازی و آزمون مدل های موجود درصدد آزمون کارآیی این مدل ها بر آمده اند. نتایج به دست آمده از این تحقیقات متنوع و مختلف است. در این تحقیق، محقق در نظر دارد تا عملکرد صندوق های سرمایه گذاری بورس اوراق بهادار تهران را با بهره گرفتن از مدل های موجود ارزیابی و بررسی نماید.

فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه

حفظ و توسعه توان اقتصادی هر جامعه ای در آینده در گرو سرمایه گذاری امروز آن جامعه است؛ سرمایه گذاری موتور محركه توسعه اقتصادی واجتماعی است، این رهیافتی است كه هیچ مکتب و نظام اقتصادی در آن شک ندارد و به همین دلیل در تمامی  كشورها شیوه هایی به كار گرفته می شود كه افراد و بنگاه ها بخشی از درآمد خود را به امر سرمایه گذاری تخصیص دهند. منتهی، دستیابی به رشد بلندمدت و مداوم اقتصادی نیازمند تجهیز و تخصیص بهینه منابع در سطح اقتصاد ملی است و این مهم بدون كمک بازارهای مالی، به ویژه بازار سرمایه گسترده و كارآمد، امكان پذیر نمیباشد.از طرف دیگر، دركنار كمیابی منابع مالی درهر جامعه ای، سوق دادن این منابع محدود به سمتی كه منجر به بالاترین بازدهی شود ، خود مساله ای است که نیازمند مدیریت كارآمد وكارآ است و این مهم بدون ارزیابی عملكرد و برخورداری از یک شاخص که عملكرد را به درستی بسنجد، امكان پذیر نمی باشد.
به طور کلی، زمانی که از سرمایه گذاری صحبت به میان می آید، سرمایه گذاری در کلیه دارایی ها،  اعم از دارایی های واقعی و مالی،که چه به صورت قابل معامله و چه به صورت غیر قابل معامله است، را شامل میشود. لیکن، در مباحث مالی عمدتاً سرمایه گذاری در دارایی های مالی و به طور ویژه سرمایه گذاری در اوراق بهادار قابل معامله، مورد توجه و بحث قرار می گیرد. هر سرمایه گذار می تواند مستقیماً و یا به طور غیر مستقیم و از طریق واسطه های مالی در اوراق بهادار سرمایه گذاری نماید. صندوق های سرمایه گذاری از جملۀ این ابزارهای سرمایه گذاری غیر مستقیم محسوب می شوند. صندوق های سرمایه گذاری واسطه های مالی هستند که به عامه مردم سهام خود را می فروشند و عواید حاصل از آن را در سبد متنوعی از اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند. هر سهمی که فروخته می شود، نماینده نسبت متناسبی از پرتفوی اوراق بهاداری است که صندوق های سرمایه گذاری به وکالت از طرف سرمایه گذارانشان، مدیریت می کنند. صندوق های سرمایه گذاری دارای مزایای بالقوه ای هستند که سرمایه گذاران گاهی اوقات با وجود در اختیار داشتن منابع مالی مورد نیاز برای سرمایه گذاری در پرتفویی متنوع، باز هم ترجیح می دهند که در این صندوق ها سرمایه گذاری نمایند. این مزایا عبارتند از: مدیرت حرفه ای، تنوع بخشی، صرفه جویی ناشی از مقیاس، نقدینگی، آسانی و سهولت، انعطاف پذیری و … .
در فراگرد مدیریت سرمایه گذاری، ارزیابی عملکرد پرتفوی سرمایه گذاری ها، مرحله پایانی می باشد، لیکن از آن می توان به مثابه یک ساز و کار بازخوردی و کنترلی، به منظور اثر بخش تر نمودن فراگرد مدیریت سرمایه گذاری استفاده نمود. آنچه مسلم است، این است که در اختیار داشتن یک ابزار سنجش مناسب که عملکرد را درست و صحیح مورد سنجش قرار دهد، دارای اهمیتی است که بر هیچکس پوشیده نمی باشد.
یکی از مشکلات اساسی در بحث ارزیابی عملکرد، تمایل انسانی به تمرکز بر بازده پرتفوی و عدم توجه کافی به ریسک متحمل شده برای کسب بازده مورد نظر است. لذا ارزیابی عملکرد بایستی شامل شناسایی همزمان بازده و ریسک سرمایه گذاری باشد. نکته دیگری را که در این میان باید به آن توجه کرد، این است که عملکرد باید به صورت نسبی و نه به صورت مطلق، مورد ارزیابی قرار گیرد و لذا برای امر مقایسه، نیازمند یک مبنا یا شاخص هستیم. از آغاز دهه 1960 تاکنون پژوهشگران زیادی به این امر توجه کرده و همواره با مدل سازی و آزمون مدل های موجود درصدد آزمون کارآیی این مدل ها بر آمده اند. نتایج به دست آمده از این تحقیقات متنوع و مختلف است. در این تحقیق، محقق در نظر دارد تا عملکرد صندوق های سرمایه گذاری بورس اوراق بهادار تهران را با بهره گرفتن از مدل های موجود ارزیابی و بررسی نماید.
 

1- 1   بیان مسأله تحقیق

با توجه به پویائی دنیای کنونی و تغییر و تحولات سریعی که در ابداعات و اختراعات صورت می گیرد ، کشوری میتواند به اقتصاد سالم متکی باشد که پشتوانه آن بخش مالی گسترده به همراه بازار سرمایه کارآ باشد . عمده ترین عوامل یک بخش مالی، مؤسسه های مالی هستند که وظیفه آنها تخصیص بهینه سرمایه از وام دهندگان به وام گیرندگان است . در حال حاضر در اکثر کشورهای توسعه یافته، صندوق های سرمایه گذاری ، بعنوان هسته مرکزی بازار سرمایه ها محسوب می شوند و ماهانه مبالغ هنگفتی از سرمایه های سرگردان را به بخش های مولد و فعال جامعه هدایت می کنند. این صندوق ها با اتخاذ سیاست های مناسب می توانند در کاهش تورم ، افزایش تولید و بهبود کارائی مدیران نقش اساسی ایفا نمایند. از طرف دیگر این صندوق ها می توانند با جذب سرمایه گذاران مختلف با انگیزه های متفاوت و درجه های ریسک پذیری متعدد، مشوقی در سهیم کردن عموم مردم در مالکیت شرکت ها باشند . بدین ترتیب ، این صندوق های سرمایه گذاری با تکیه بر قوانین و مقررات و شرایط و امکانات مناسب از طریق ایجاد اطمینان در سرمایه گذاران داخلی و خارجی می توانند نقش بسیار حیاتی در رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی را ایفا نمایند . در مقابل ،  در صورتی که عملکرد این صندوق ها با مشکلات ساختاری توام باشد نه تنها مشکلی برطرف نمی شود ، بلکه مشکلات اقتصادی و مالی حادتر هم خواهد شد. در اینجا است که بحث ارزیابی عملکرد این صندوق ها مطرح می شود. یکی از مشکلات اساسی در بحث ارزیابی عملکرد، تمایل انسانی به تمرکز بر بازده پرتفوی و عدم توجه کافی به ریسک متحمل شده برای کسب بازده مورد نظر است. ریسک یا عدم اطمینان ناشی از بازده مورد انتظار برای سهامدار، به توانایی مدیران پرتفوی صندوق های سرمایه گذاری بستگی دارد. در واقع مدیران پرتفوی صندوق های سرمایه گذاری با اقدام به خرید دارایی های مالی، میزان ریسک پرتفوی خود را تعیین می نمایند. به عبارت دیگر هر دارایی علاوه بر بازده ، ریسک خاص خود را دارد که ناشی از عدم اطمینان بازده دارایی مورد نظر می باشد. بنابراین بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری مشترک دارای یک متغیر مستقل(بازده) و یک متغیر وابسته(ریسک) است. لذا بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری بایستی شامل شناسایی همزمان بازده و ریسک سرمایه گذاری باشد. یعنی در ارزیابی عملکرد، علاوه بر بازده، ریسک متحمل شده اوراق بهادار نیز مد نظر قرار بگیرد(استرانگ[1]، 2000) .
نکته دیگری را که در این میان باید به آن توجه کرد، این است که عملکرد باید به صورت نسبی و نه به صورت مطلق، مورد ارزیابی قرار گیرد و لذا برای امر مقایسه، نیازمند یک مبنا یا شاخص هستیم.
تحقیق حاضر تلاش می کند تا مسئله نمایندگی را در قالب بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری، مورد آزمون قرار دهد. صندوق های سرمایه گذاری به این دلیل که مؤسسات مالی هستند که با پس انداز سرمایه گذاران و از جانب آنها اقدام به خرید و فروش و تشکیل پرتفوی می نمایند، نقش نمایندگی روشن و بی بدیلی را ایفا میکنند. بنابراین، بررسی عملکرد این صندوق های سرمایه گذاری میتواند شواهد روشنی را در راستای نحوۀ ایفای وظیفه نمایندگی و مباشرت این واسطه های مالی برای مالکان و سایر استفاده کنندگان فراهم کند.
لذا در این پژوهش، محقق درصدد آن است تا با بهره گرفتن از هفت شاخص مشهور، عملکرد صندوق های سرمایه گذاری را بررسی نماید. این شاخصها عبارتند از شارپ، ترینر، جنسن، فاما، مودیلیانی، سورتینو و نسبت اطلاعات.
 

1- 2   ضرورت و اهمیت انجام تحقیق

اهمیت این تحقیق را می توان از منظر شرکتهای سرمایه پذیر، سرمایه گذاران، بازار بورس و کل اقتصاد، مورد توجه قرار داد. از منظر شرکتهای سرمایه پذیر، جایگزینی مالکیت عمده، از سرمایه گذاران انفرادی به سوی صندوق های سرمایه گذاری، مطلوب تر می باشد.زیرا سرمایه گذاران در قالب اشخاص حقوقی قادرند تصمیمات سرمایه گذاری، تأمین مالی و عملیاتی بهتری را اتخاذ نمایند. این در حالی است که، سرمایه گذاران جزء، غالباً تفکر بلند مدت و مشخصی ندارند. از منظر سرمایه گذاران نیز توان صندوق های سرمایه گذاری در کسب بازده های اضافی نسبت به بازار سرمایه، تمایل آنها را در خرید واحدهای سرمایه گذاری این صندوقها بیشتر میکند. از سوی دیگر، سرمایه گذاری از طریق صندوق های سرمایه گذاری، سبب خواهد شد که تصمیمات تخصصی تر و بهینه تری اتخاذ شود تا از نوسانات شدید قیمت سهام در بازار سرمایه جلوگیری شود و از این لحاظ، صندوق های سرمایه گذاری نقش برجسته ای در اقتصاد کشور ایفا میکنند و ارزیابی عملکرد آنها می تواند نتایج واجد ارزشی را به دنبال داشته باشد. اگر نتایج بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری رضایت بخش نباشد، باید علت آن مشخص گردد. از نظر شرکتهای سرمایه پذیر نیز نتایج چنین تحقیقی می تواند راهگشا باشد، بدین ترتیب که چنانچه نتایج تحقیق نشان دهد که صندوق های سرمایه گذاری، بازدهی اضافی برای سرمایه گذاران خویش کسب نموده اند، سرمایه گذاران تمایل بیشتری به خرید این صندوق ها خواهند داشت. در این صورت سرمایه گذاری مستقیم سرمایه گذاران، جای خود را به سرمایه گذاری غیر مستقیم و از طریق چنین صندوق های سرمایه گذاری خواهد داد که قادرند به طور دقیقتر منابع مالی را در بازار سرمایه تخصیص دهند.
 

1- 3  اهداف تحقیق

تحقیق حاضر تلاش میکند تا مسئله نمایندگی را در قالب بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری، مورد آزمون قرار دهد. صندوق های سرمایه گذاری به این دلیل که مؤسسات مالی هستند که با پس انداز سرمایه گذاران و از جانب آنها اقدام به خرید و فروش و تشکیل پرتفوی می نمایند، نقش نمایندگی روشن و بی بدیلی را ایفا میکنند. بنابراین، بررسی عملکرد این صندوق های سرمایه گذاری میتواند شواهد روشنی را در راستای نحوۀ ایفای وظیفه نمایندگی و مباشرت این واسطه های مالی برای مالکان و سایر استفاده کنندگان فراهم کند.
لذا هدف اصلی این تحقیق بررسی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری بر اساس هفت شاخص ارزیابی عملکرد شارپ، ترینر، جنسن، فاما، مودیلیانی، سورتینو و نسبت اطلاعاتی و رتبه بندی هر یک از صندوق های سرمایه گذاری بر اساس شاخص های مذکور، تعریف گردید. همچنین در کنار این هدف اصلی، اهداف فرعی دیگری نیز مد نظر قرار گرفت. از جمله این اهداف می توان به بررسی تأثیر عوامل اقتصادی بر عملکرد صندوق های سرمایه گذاری و بررسی کارآیی هر یک از این شاخص ها، اشاره نمود.
 
 
 
 
 

1- 4   سؤالات پژوهش

تحقیق حاضر، به دنبال پاسخگویی به سوالات زیر میباشد:

• آیا رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر اساس شاخص های هفت گانة ارزیابی عملكرد، یكسان است؟
• آیا میان رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر اساس شاخص شارپ و سورتینو همبستگی معنا داری وجود دارد؟
• آیا میان رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر مبنای صرفاً نرخ بازده و رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر مبنای معیارهای جنسن و سورتینو، رابطه معنا داری وجود دارد؟
• آیا بین رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر اساس بتای سنتی و رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر اساس بتای نامطلوب هارلو- رائو و استرادا ، رابطه معنا داری وجود دارد؟
• آیا بین رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ریسک نامطلوب(نیم انحراف معیار) و رتبه بندی آنها بر اساس ریسک کل(انحراف معیار) رابطه معناداری وجود دارد؟
• آیا بین سن صندوق های سرمایه گذاری و رتبه بندی آنها بر اساس شاخص های سورتینو و جنسن، رابطه معناداری وجود دارد؟

1- 5   فرضیه های تحقیق

فرضیات تحقیق را در یک تقسیم بندی كلی میتوان به دو گروه تقسیم كرد. گروه اول از فرضیات این تحقیق، به بررسی عملكرد صندوق های سرمایه گذاری و تفاوت در رتبه بندی آنها و بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد صندوق های سرمایه گذاری میپردازند. این فرضیات عبارتند از:

• به نظر می رسد رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر اساس شاخص های هفت گانه یكسان نباشد.
• به نظر میرسد میان رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر مبنای نرخ بازده سالانه و رتبه بندی آنها بر اساس مدل جنسن و سورتینو رابطه معنا داری وجود نداشته باشد.
• به نظر می رسد عامل سن صندوق، تأثیری در رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر اساس شاخص جنسن و سورتینو نداشته باشد.

دسته دیگر از فرضیات تحقیق به بررسی ارتباط بین دو نظریه مطرح در بین شاخص های ارزیابی عملکرد ، یعنی تئوری مدرن پرتفوی و تئوری فرا مدرن پرتفوی، می پردازد. در این گروه از فرضیات محقق به دنبال این مطلب است که آیا میان شاخص های ارزیابی عملکرد مبتنی بر نظریه های مدرن و فرامدرن پرتفوی ارتباط معناداری وجود دارد. این گروه از فرضیات عبارتند از :

• به نظر می رسد میان رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر اساس شاخص شارپ و سورتینو همبستگی معنا داری وجود داشته باشد.
• به نظر می رسد میان رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ریسک کل و ریسک نامطلوب رابطه معنا داری وجود داشته باشد.
• به نظر می رسد میان رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر اساس شاخص ریسک سیستماتیک در هر دو نظریه رابطه معنا داری وجود داشته باشد. به عبارت دیگر این فرضیه ارتباط میان رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری بر اساس بتای سنتی و بتای نامطلوب هارلو- رائو و استرادا را بررسی می نماید.

1- 6   تعاریف واژه ها و اصطلاحات

 
1- 6- 1  صندوق های سرمایه گذاری: صندوق های مشترک سرمایه گذاری به عنوان یکی از انواع شرکتهای سرمایه گذاری از جمله واسطه های مالی هستند که با فروش سهام خود به عامۀ مردم ، وجوهی را تحصیل و در ترکیب متنوعی از اوراق بهادار شامل سهام،اوراق قرضه،ابزارهای کوتاه مدت بازار پول و دارایی های دیگر با توجه به هدف صندوق، به طور حرفه ای سرمایه گذاری میکنند.
 
1- 6- 2   ارزش خالص دارایی ها[2] (NAV): صندوق های سرمایه گذاری، پیوسته سهام جدید منتشر می کنند تا از محل وجوه حاصل از فروش سهام جدید، در سایر اوراق بهادار سرمایه گذاری نمایند. سرمایه این صندوق ها متغیر بوده و صندوق هر لحظه آمادگی بازخرید سهام منتشره خود را به قیمت ارزش خالص دارایی ها دارد. ارزش خالص دارایی های صندوق با محاسبه ارزش بازار پرتفوی صندوق به قیمتهای پایانی بازار در هر روز تعیین میشود.
 
1- 6- 3   بازده سرمایه گذاری : هر سهم و یا هر پرتفویی از سهام، اگر در فاصله خاصی از زمان خریداری، نگهداری و فروخته شود، عایدی خاصی نیز نصیب دارندۀ آن می نماید. این عایدی، شامل تغییر در قیمت و منافع حاصل از مالکیت است. اصطلاح «نرخ بازده» یا نرخ عایدی، برای توصیف نرخ افزایش یا کاهش سرمایه گذاری در طول دورۀ نگهداری دارایی به کار می رود.(راعی و تلنگی، 1383)
 
1- 6- 4   ریسک سرمایه گذاری: بازده سهام در دوره های متفاوت، متغیر است و روند ثابت و یکنواختی را به همراه ندارد. بنابراین نوسان و تغییر پذیری، جزء لاینفک بازدهی سهام در طی زمان است. با توجه به تغییر پذیری و نوسان، بازده دوره های آتی نیز قابل اطمینان نیستند. عدم اطمینان نسبت به بازده های آتی سهام، سرمایه گذاری را با ریسک همراه می نماید. سرمایه گذار همواره به دنبال کاهش ریسک و افزایش اطمینان بازدهی است. (راعی، 1377)
امروزه اکثر پژوهشگران ریسک سرمایه گذاری را با انحراف معیار نرخ بازده، مرتبط می دانند؛ یعنی هر قدر بازده سرمایه گذاری بیشتر تغییر کند، سرمایه گذاری مزبور، ریسک بیشتری خواهد داشت.(هاگن[3]، 1997)
«ریسک سرمایه گذاری»، احتمال وقوع بازدهی واقعی، به غیر آنچه  انتظار می رود است. لذا، هر اندازه تغییر پذیری نتایج، بیشتر باشد، سرمایه گذاری ریسک دار تر خواهد بود.(راعی و تلنگی،1383).
 
1- 6- 5   ریسک سیستماتیک:  در سرمایه گذاریها ، نیروهایی که کنترل نشدنی و خارجی اند و اثر آن گسترده است، منابع ریسک سیستماتیک نامیده می شوند. به عبارت دیگر ریسک سیستماتیک توسط وقایع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که بازده اوراق را تحت تأثیر قرار میدهند، ایجاد میشود.(هرینگتون، 1987)
 
1- 6- 6   ریسک غیر سیستماتیک: این ریسك كه به ریسك خاص نیز معروف است، مختص سرمایه گذاری در سهام خاصی است و با افزایش تنوع سهام موجود در یک پرتفوی، می توان از آن اجتناب كرد . در اصطلاح فنی تر، این ریسك نشان دهنده آن قسمت از بازدهی سهام است كه با حركات بازار ارتباطی ندارد
 

1-3  ضرورت انجام تحقیق.. 5
1-4  اهداف تحقیق.. 6
1-5  استفاده كنندگان از نتیجة تحقیق ……………………………………………………………………………………………..7
1-6  فرضیه‌های تحقیق.. 8
1-7  متغیرهای تحقیق و نحوه اندازه‌گیری آن‌ ها 9
1-7-1  متغیر وابسته. 9
1-7-2  متغیرهای مستقل.. 10
1-8  روش وابزارگرد آوری داده ها 10
1-9 جامعه آماری وروش نمونه‌گیری.. 11
1-9-1  حجم نمونه وروش محاسبه. 11
1-10  ابزارتجزیه وتحلیل.. 11
1-11  خلاصه فصل و چهارچوب فصول آتی.. 11
 
: ی بر تحقیقات انجام شده
2-1 مقدمه. 13
2-2 حسابرس مستقل.. 14
2-2-1 تعریف حسابرسی.. 14
2-2-2 حسابرسی مستقل.. 15
2-2-3 اهداف حسابرسی.. 16
2-2-3-1 بیان هدف حسابرسی.. 16
2-2-3-2   اهداف پنهانی حسابرسی.. 17
2-2-3-3   تحول هدف‌های حسابرسی.. 17
2-2-4 نقش حسابرس مستقل.. 18
2-2-4-1  نقش عام اجتماعی و اقتصادی حسابرسی.. 18
2-2-4-2  نقش خاص اجتماعی حسابرسی.. 19
2-2-4-3  نقش اقتصادی کلی رسیدگی و حسابرسی.. 19
2-2-4-4   نقش اقتصادی خاص حسابرسی.. 20
2-2-4-5   نقش بیمه سیاسی حسابرسی.. 20
2-2-4-6   نقش روانشناسی رسیدگی و حسابرسی.. 21
2-2-4-7  نقش اعتبار دهی حسابرسی.. 21
2-2-5 جایگاه حسابرس مستقل.. 22
2-2-5-1  عوامل توجیه‌کننده تقاضا برای حسابرسی.. 22
2-2-5-2  استفاده‌كنندگان از خدمات حرفه‌ای و تخصصی.. 23
2-3 حسابرس داخلی.. 24
2-3-1 تعریف حسابرسی داخلی.. 24
2-3-2 سیر تحول حسابرسی داخلی در طول تاریخ.. 25
2-3-3 نقش حسابرسی داخلی در ارزیابی کنترل‌های داخلی.. 27
2-3-4 عملیات حسابرسی داخلی و تأثیر آن بر کیفیت کنترل داخلی.. 28
2-3-5 کمیته حسابرسی.. 30
2-3-6 نقش حسابرسی داخلی در حاکمیت شرکتی.. 31
2-3-7 همکاری بین حسابرس مستقل و داخلی.. 33
2-3-8 ضرورت اتكا به كار حسابرسان داخلی.. 34
2-3-9 تاکید استانداردها حسابرسی به اتکای حسابرس مستقل برحسابرسی داخلی.. 35
2-3-10 حوزه‌های همکاری بین حسابرس مستقل و حسابرسی داخلی.. 36
2-4 پیشینه تحقیق.. 38
2-4-1 پیشینه تحقیقات داخلی.. 38
2-4-2  پیشینه تحقیقات خارجی.. 39
2-5 خلاصه فصل.. 44
فصل سوم : مواد و روش ها
3-1 مقدمه. 45
3-2 روش تحقیق.. 46
گردآوری داده‌ها 46
3-2-2 جامعه و نمونه آماری.. 47
3-2-2-1 حجم نمونه. 47
3-2-3 طراحی پرسشنامه و استفاده از طیف لیکرت… 48
3-2-4 روایی و پایایی پرسش‌نامه. 50
3-2-4-1  اعتبار و روایی.. 50
3-2-4-2  پایایی.. 50
3-3  فرضیه‌های تحقیق.. 51
3-4 متغایرهای تحقیق و نحوه اندازه‌گیری آن‌ ها 52
3-4-1 متغیر وابسته. 52
3-4-1-1 اندازه‌گیری سطح اتکای حسابرس مستقل برحسابرسان داخلی.. 54
3-4-2 متغیرهای مستقل.. 54
3-4-2-1 استقلال و بی‌طرفی حسابرس داخلی.. 55
3-4-2-2 صلاحیت حسابرس داخلی.. 55
3-4-2-3 عملکرد کاری حسابرس داخلی.. 56
3-4-2-4  اثربخشی حسابرسی داخلی.. 56
3-4-2-5  سطح ریسک ذاتی صاحب کار. 57
3-5 روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌ها 58
3-5-1 مقیاس اندازه‌گیری.. 58
3-5-2 مقیاس مورد استفاده ونحوه نمره دهی.. 59
3-5-3 روش آماری تحلیل داده ها 59
3-5-3-1 ضریب همبستگی.. 60
3-5-3-2  رگرسیون. 62
3-5-3-2-1  رگرسیون چند متغیره 62
3-5-3-2-2   کاربرد رگرسیون در تحقیق.. 62
3-5-3-2-3  روش تخمین پارامترهای مدل رگرسیون (                                ) 63

3-5-3-2-4  بررسی فروض رگرسیون خطی.. 64

3-5-3-2-5  نرمال بودن اجزای خطا 64
3-5-3-2-6  خود همبستگی یا همبستگی سریالی.. 64
3-5-3-2-7   ناهمسانی واریانس… 65
3-5-3-2-8  هم خطی.. 66
3-5-4 آزمون فرضیات تحقیق.. 66
3-5-4-1 آزمون فرضیه‌ی اول. 67
3-5-4-2 آزمون فرضیه‌ی دوم. 67
3-5-4-3 آزمون فرضیه‌ی سوم. 68
3-5-4-4 آزمون فرضیه‌ی چهارم. 68
3-5-4-5 آزمون فرضیه‌ی پنجم. 68
3-6 خلاصه فصل.. 69
فصل چهارم : نتایج
4-1  مقدمه. 70
4-2  آمار توصیفی.. 71
4-2-1   پایایی پرسش نامه. 75
4-3  آمار استنباطی.. 75
4-3-1  آزمونT تک نمونه‌ای.. 75
4-3-2  بررسی نرمال بودن جملات خطا 76
4-3-3  تحلیل رگرسیون. 78
4-3-3-1 بررسی فروض رگرسیون خطی.. 78
4-3-3-2  هم خطی.. 79
4-3-3-3  خود همبستگی……………………………………………………………………………………………… 77
4-3-3-4   بررسی ناهمسانی واریانس ها 80
4-4  نتایج آزمون فرضیه‌های تحقیق.. 80
4-4-1 نتایج آزمون فرضیه‌ی اول. 81
4-4-2  نتایج آزمون فرضیه‌ی دوم. 82
4-4-4  نتایج آزمون فرضیه‌ی چهارم. 83
4-4-5  نتایج آزمون فرضیه پنجم. 84
4-4-6  بررسی اولویت‌بندی تأثیر در متغیر سطح اتکای حسابرسان مستقل به حسابرسان داخلی  84
4-5 خلاصه فصل.. 86
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
5-1  مقدمه. 87
5-2  تفسیر نتایج پژوهش… 88
5-2-1  نتایج به دست آمده از آزمون t تک نمونه‌ای.. 88
5-2-2  نتایج آزمون فرضیه‌ی اول. 89
5-2-3  نتایج آزمون فرضیه‌ی دوم. 90
5-2-4  نتایج آزمون فرضیه‌ی سوم. 90
5-2-5  نتایج آزمون فرضیه‌ی چهارم. 90
5-2-6  نتایج آزمون فرضیه‌ی پنجم. 91
5-3  پیشنهادهای حاصل از تحقیق.. 91
5-3-1  پیشنهادهای کاربردی.. 91
5-3-2  پیشنهادها برای تحقیقات… 93
5-3-3  محدودیت‌های تحقیق.. 93
منابع. .
ضمائم. .
چکید ه انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………… 103
 
فهرست جدول ها
عنوان                                                                                                              صفحه
جدول1-1. استفاده كنندگان از نتیجة تحقیق.. 7
جدول 1-3، توزیع نمونه بین جامعه ی آماری.. 48
جدول 2-3، نمره دهی و امتیاز بندی سوالات پرسشنامه براساس طیف لیكرت… 59
جدول 4-1. توزیع فراوانی پاسخ‌ها به سوالات مربوط به فرضیه ها 73
جدول 2-4. میانگین و انحراف معیار پاسخ‌های دریافت شده 74
جدول 4-3. آزمون t تک نمونه‌ای.. 76
جدول6-4. آزمون نرمال بودن. 77
جدول 4-4. جدول ضرایب متغیرهای مستقل.. 79
جدول 4-5. خلاصه مدل. 80
جدول4-7. آزمون ناهمسانی واریانس ها 80
جدول 4-8.  نتایج آزمون فرضیه‌ی اول. 81
جدول4-9. نتایج آزمون فرضیه‌ی دوم. 82
جدول 4 -10. نتایج آزمون فرضیه‌ی سوم. 83
جدول 4-11. نتایج آزمون فرضیه‌ی چهارم. 83
جدول 4-12. نتایج آزمون فرضیه‌ی پنجم. 84
 
 
فهرست نمودارها
عنوان                                                                                                      صفحه
نمودار1-4. میزان تجربه حرفه ای پاسخ دهندگان……………………………………………………………………. 70
نمودار2-4 .میزان تحصیلات پاسخ دهندگان. 70
نمودار2-4. نمودار باقیمانده‌های……………………………………………………………………………………………75
 
 
چکیده
اتکای حسابرس مستقل برحسابرسی داخلی باعث صرفه‌جویی در هزینه و ارائه خدمات بیشتر به صاحب‌کار با همان هزینه می‌شود. استفاده بهینه از كار حسابرسان داخلی می‌تواند كارایی و اثربخشی حسابرس مستقل را بهبود بخشد و ارزش حسابرس داخلی را برای صاحب‌کار افزایش دهد. هدف این تحقیق، بررسی عوامل موثر برافزایش سطح اتکای حسابرس مستقل برحسابرسی داخلی، است. روش تحقیق پیمایشی بوده و با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه، داده‌های لازم گردآوری شده است و برای آزمون فرضیات پژوهش از آزمون تک نمونه‌ای t، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای استقلال و بی‌طرفی، صلاحیت، عملکرد کاری، اثربخشی حسابرسان داخلی و سطح ریسک ذاتی صاحب کار، بر افزایش سطح اتکا حسابرس مستقل بر حسابرسی داخلی مؤثر هستند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که استقلال و بی‌طرفی حسابرسان داخلی قویی‌ترین متغیر پیش بین و اثربخشی حسابرسی داخلی ضعیف‌ترین متغیر پیش بین می‌باشد.
 
واژگان کلیدی: حسابرس داخلی، حسابرس مستقل، اتکا حسابرس مستقل برحسابرس داخلی
                                                  
1-1  مقدمه