1-2  بیان مسئله: 5

1-3  اهمیت و ضرورت تحقیق.. 9

1-4 اهداف تحقیق: 11

1-4-1 هدف کلی تحقیق.. 11

1-4-2اهداف ویژه تحقیق.. 11

1-4-3 اهدف کاربردی تحقیق.. 11

1-5  فرضیه ها 12

1-6 تعریف متغییر ها 12

1-6-1هویت: 12

1-6-2سبک های هویت: 13

1-6-3 سیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری: 16

1-6-4 سبک های مقابله ای: 17

1-6-5 راهبردهای مقابله با استرس… 17

1-6-6سومصرف مواد. 18

1-7 تعاریف عملیاتی: 18

1-7-1سبک های هویت: 18

1-7-2سیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری: 18

1-7-3سبک های مقابله ای.. 18

فصل دوم :ادبیات و پیشینه تحقیق.. 19

مقدمه. 20

2-1اعتیاد. 20

2-1-1تاریخچه مواد. 21

2-1-2طبقه بندی مواد. 22

2-1-3 وابستگی.. 25

2-1- 3-1 ملاک های تشخیصی DSM_IV_TRبرای وابستگی به مواد. 26

2-1-4 سوء مصرف مواد. 27

2-1-4-1ملاك های تشخیصی برای سوء مصرف مواد به شرح زیر می باشد: 27

2-1-5 قطع مصرف یا ترك مواد. 28

2-1-5-1 ملاک های DSM_IV_TRبرای ترک مواد: 28

2-1-6همه گیر شناسی.. 29

2-2مصرف مواد در ایران. 30

2-3 عوامل تاثیر گذار بر مصرف مواد. 30

2-3-1علل فردی.. 30

2-3-2 عوامل محیطی و اجتماعی.. 32

2-3-3 مشکلات هیجانی.. 34

2-3-4عوامل ژنتیکی و زیستی.. 36

2-3-5 سیستم پاداش مغزی.. 37

2-4 تاثیر تعاملی مولفه های متعدد با اعتیاد. 39

2-5مبنای نظری وابستگی به مواد. 40

2-5-1نظریات روان پویشی.. 40

2-5-2نظریات روان تحلیلی.. 40

2-5-3 روانشناختی خود. 41

2-5-4 نظریات رفتاری – شناختی.. 42

2-5-4-1نظریات شناختی.. 43

2-5-5 نظریه های یادگیری.. 43

2-5-5-1 نظریه یادگیری اجتماعی – شناختی.. 43

2-5-5-2نظریه یادگیری اجتماعی.. 44

2-5-6دیدگاه های مبتنی بر ویژگی های درون فردی.. 44

2 -5-6-1مدل بوم شناسی اجتماعی.. 44

2-5-6-2الگوی تحقیر خود. 45

2-5-6-3یادگیری اجتماعی چند مرحله ای.. 45

2-5-7نظریه تعامل خانواده. 46

2-5-8نظریه های یکپارچه نگر. 46

 

2-5-8-1نظریه رفتار مشکل.. 46

2-5-8-2نظریه گروه همسالان: 47

2-5-8-3 الگوی آسیب پذیری.. 47

2-5-8-4نظریه تفسیر انتخاب عقلایی.. 47

2-5-9نظریه های زیستی – روانی.. 48

2-5-9-1 نظریه  وابستگی جسمانی اعتیاد. 48

2-5-9-2 نظریه مشوق مثبت اعتیاد. 48

2-5-10نظریه های اجتماعی – فرهنگی.. 49

2-5-10-1نظریه بی هنجاری.. 49

2-5-10-2نظریه انزوا طلبی مرتون. 49

2-5-10-3نظریه برچسب زنی.. 49

2-5-11نظریات فیزیولوژیک…. 50

2-5-12نظریه ی سیستم انگیزشی.. 50

2-6 اهداف درمان وابستگی به مواد. 51

2-6-1رویکردها ی درمانی وابستگی به مواد. 52

2-6-2 درمان اعتیاد. 52

2-6-2-1درمان دارویی.. 53

2-6-2-2درمان های غیر دارویی.. 54

2-7 سبک های مقابله ای.. 58

2-7-1تعریف سبک های و مهارتهای مقابله ای.. 58

2-7-2 مهارتهای مقابله ای : 58

2-7-3 انواع سبک های مقابله. 60

2-7-4انواع مقابله‌ی كارآمد. 61

2-7-4-1مقابله‌ی متمركز بر مسأله. 61

2-7-4-2مقابله‌ی متمركز بر هیجان. 62

2-7-5مقابله‌ی ناكارآمد و غیر مفید. 63

2-7-6عوامل موثر بر انتخاب راهبردهای مقابله‌ای.. 65

2-7-6-1عوامل مربوط به منبع مقابله‌. 65

2-7-6-2عوامل مربوط به ارزیابی‌های موقعیتی.. 66

2-7-7 اهمیت آموزش مهارت‌های سبک های مقابله‌ای.. 67

2-7-8عملکرد اصلی مهارت های مقابله ای.. 68

2-8 سیستم های مغزی ـ رفتاری.. 68

2-8-1 نظریه شخصیتی گری.. 69

2-8-2سیستم فعال سازی رفتاری (BAS). 70

2-8-3سیستم بازداری رفتاری (BIS). 71

2-8-4 سیستم جنگ / گریز (FFS). 73

2-8-5 توصیف سیستمهای مغزی – رفتاری: 74

2-8-5-1 بعد رفتاری: 74

2-8-5-2سطح شناختی.. 75

2-8-5-3بعد عصب شناختی.. 75

2-9 آسیب شناسی روانی وویژگی های شخصیتی مرتبط با وابستگی به مواد. 76

2-10سبکهای هویت… 76

2-10-1 نظریه های هویت… 78

2-10-2 انواع سبک های هویت… 80

2-10-3 تعهد :. 82

2-10-4 شکل گیری هویت در نوجوانی.. 82

2-10-4-1 مدل های شکل گیری هویت… 84

2-10-5 چهار وضعیت هویت من در دید گاه مارسیا 85

2-10-6 تغییر هویت در نوجوانی.. 91

2-10-6-1 مکانیسم های تغییر هویت… 92

2-10-7پیشینه پژوهش… 93

2-10-7-1پیشینه داخلی پژوهش… 93

2-10-7-2پیشینه خارجی پژوهش… 97

2-10-8جمع بندی نتایج پیشینه های پژوهش… 100

فصل سوم: روش پژوهش… 102

3-1روش پژوهش… 103

3-2جامعه آماری.. 103

3-3روش نمونه‏گیری و حجم نمونه: 103

3-4روش گردآوری داده‏ها: 104

3-5 ابزارگردآوری اطلاعات: 104

3-5-1 مقیاس سیستمهای مغزی / رفتاری (BIS، BAS): 104

3-5-2 پرسشنامه ی سبك های مقابله با استرس: 105

3-5-3 پرسشنامه سبک های هویت:(ISI-6G) 106

3-6 روش‌ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده‏ها: 106

فصل چهارم: یافته های پژوهش و تجزیه و تحلیل داده ها 107

4-1 ویژگی های جمعیت شناختی.. 108

4-2 یافته های توصیفی.. 109

4-3 یافته های استنباطی.. 112

فصل پنجم: تفسیرونتیجه‌گیری و جمع‌بندی.. 120

5-1مقدمه. 121

5-2 بحث و نتیجه‌گیری: 121

5-3نتیجه گیری کلی.. 125

5-4محدودیت‌های پژوهش… 126

5-5پیشنهادات.. 126

5-6پیشنهاد کاربردی پژوهش… 127

منابع: 128

منابع فارسی.. 128

منابع انگلیسی.. 133

ضمائم. 129

 

فهرست جداول

شکل2-1 تعامل عومل موثر در شکل گیری وابستگی به مواد. 39

نمودار (2-1) نمودار سیستم بازداری رفتاری ایجاد اختلال. 73

جدول 2-1 پایگاه های هویت مارسیا بر اساس دو معیار تعهد وکاوش (به نقل از رومانو،2004) 86

جدول 4-1: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنی ها براساس متغیرشغل.. 108

جدول 4-2: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر تاهل.. 108

جدول 4-3: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر تحصیلات.. 109

جدول 4-4: توزیع فراوانی ودرصد فراوانی آزمودنیها براساس متغییر سن.. 109

جدول 4-5: میانگین و انحراف معیار سیستم فعال سازی/ بازداری در گروه های مورد مطالعه  109

جدول 4-6: میانگین و انحراف معیار سبك های مقابله ای در گروه های مورد مطالعه. 110

جدول 4-7: میانگین و انحراف معیار سبك های هویت در گروه های مورد مطالعه. 111

جدول 4-8: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سبك های هویت… 112

جدول 4-9: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سبك های هویت و تعهد. 112

جدول 4-10: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی سبك های هویت و تعهد  113

جدول 4-11: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سیستم فعال سازی/بازداری.. 114

جدول 4-12: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سیستم فعال سازی/بازداری.. 114

جدول 4-13: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (آنوا) بر روی سیستم فعال سازی/بازداری   115

جدول 4-14: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سبك های مقابله ای.. 116

جدول 4-15: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره سبك های مقابله ای.. 116

جدول 4-16: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی سبك های مقابله ای.. 117

جدول 4-17: نتایج آزمون لوین برای مولفه های سبك های مقابله ای.. 118

جدول 4-18: نتایج آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره مولفه های سبك اجتنابی.. 118

جدول 4-19: نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) بر روی مولفه های سبك اجتنابی   119

جدول سوالات مقیاس های سبک هویت… 132

 

چکیده :
پژوهش حاضر با هدف مقایسه سبکهای هویت وسبکهای مقابله ای وسیستم های فعال سازی /بازداری رفتاری در معتادان وافراد بهنجار انجام شد.روش مورد استفاده ،علی- مقایسه ای وابزار تحقیق، شامل پرسشنامه سبکهای هویت برزونسکی ،راهبردهای مقابله ای با استرس(CISS) اندلروپارکر،مقیاس BAS/BIS بود.نمونه آماری تحقیق ،شامل 75 نفراز معتادان بستر ی در مراکز  اقامتی چهار گانه ترک اعتیاد شهر اردبیل(آزادی ،تولد دوباره سبلان ،همیاران سلامت پاک،آرمان سبز)  و تعداد 75 نفرافرادبهنجار که به روش تصادفی،انتخاب شد که بوسیله ابزار های پژوهش سنجش شدندو برای حلیل اطلاعات از نرم افزار spss و برای تحلیل فرضیات از تحلیل واریانس چند متغیره مانوا استفاده شد نتایج بدست آمده نشان داد که تفاوت معناداری بین سبک های هویت، سبک های مقابله­ای و سیستم های فعال سازی/ بازداری رفتاری در معتادان و افراد بهنجار می­باشد در نتیجه می توان چنین گفت که سبک­های ، هویت سردرگم و سبك مقابله ای هیجان مدار از جمله متغیرهای روانشناختی منفی هستند که می تواند تاثیر زیادی بر مصرف مواد داشته باشند، بنابراین نیازمند برنامه ریزی مناسب و جامع جهت تعدیل و اصلاح این متغیرها می باشد.

 

مقدمه :
اعتیاد[1] به مواد مخدر، بیماری روانی عودکننده و مزمنی است که توام با اختلالات انگیزشی شدید و از دست دادن تسلط رفتاری است و منجر به ویرانی شخصیت می­ شود. میلیون­ها انسان از این اختلال رنج می­برند که اغلب با دیگر بیماری­های روانی بروز و ظهور یافته و هزینه­ های اقتصادی و اجتماعی گوناگونی را بر جامعه تحمیل می­ کند.درسراسر جهان تعدادمصرف کنندگان مواد 190میلیون نفر می رسند ،آمار رسمی ،تعداد معتادان کشور را 1-2میلیون نفر با میانگین سنی 18سال ذکر می کند این درحالی است که 11میلیون نفر از جمعیت کشوربا مشکل اعتیاد خود واطرافیان مواجه هستند(شفیعی،رهگذر،2004،ضیا الدین وزارع زاده وحشمتی ،1385 به نقل از حمیدکاظمی ،سپیده مرتضوی،1393 )

چندین دهه تحقیق و پژوهش به اثبات رسانیده است که مصرف مواد مخدر، کارکرد طبیعی قشر پاداش‌دهی مغز را مورد آسیب قرار داده و مصرف مداوم مواد مخدر باعث انحراف در عملکرد سیستم پاداش‌دهی مغز می‌شود.چنین انحرافاتی در بافت‌های مغزی، انتقال­دهنده­های عصبی و سطوح ناحیه‌ای پردازش اطلاعات مغز به دنبال مصرف مواد مخدر ظاهر می­ شود که هم در نمونه­ حیوانی و هم در انسان به اثبات رسیده است.

علاوه بر آن، این که چرا در برخی افراد معتاد اختلالات روانی گسترش می­یابند واضح نیست. روند رو به افزایش مصرف مواد در بین نوجوانان بسیار نگران كننده است، زیرا اكثر  نوجوانان كه مصرف مواد را در سالهای اولیه نوجوانی آغاز می كنند به مصرف این مواد درسالهای آینده ادامه می دهند كه میزان مصرف و مشكلات مرتبط با آن نیز افزایش  می یابد ( محمد خانی، 1385).

نوجوانی غالبا بعنوان یک دوره مهم روانشناختی توصیف شده است. در طول نوجوانی افراد، نوعا با دامنه گسترده ای از رفتارها و الگوهای سبك زندگی روبرو میشوند(پور چناری وگلزاری1387). این فرایند بعنوان بخشی از فرایند طبیعی جدایی از والدین، رشد حس خودمختاری و استقلال و ایجاد هویت [2]شخصی برای عملكرد سودمند در دوران بزرگسالی رخ میدهد. فشارها و استرس های دوران نوجوانی خطراتی مانند سیگاركشیدن ومصرف مشروبات را افزایش می دهند.(بوتوین[3] وبوتوین به نقل از  لوینسون[4]،رویز[5]،میلمن[6]،لانگرود[7]،1997).

هر چند که همه نوجوانان این مراحل رشد را به نسبت یکسان وبطور موفقیت آمیز طی نمی کنند .برخی از نوجوانان به هویت یکپارچه دست می یابند ،در حالی که برخی از نوجوانان در وضعیت هویتی سردرگمی می مانند . همچنین نوجوانان ممكن  است به مصرف مواد مشغول شوند زیرا مواد برای آنها معنایی از ایجاد مسئولیت مشترك با گروه مرجع خاص، طغیان در برابر اقتدار والدین یا ایجاد هویت فردی شان فراهم می كند

بر اساس مطالعات انجام شده 4درصد از افراد زیر 15سال و4/24درصد در سنین 19-15سالگی ودر کل3/56درصد در سن زیر 24سالگی مصرف مواد مخدر را شروع کرده اند (معاونت امور فرهنگی وپیشگیری سازمان بهزیستی ،1378)مطالعه دیگر میزان شیوع سوء مصرف مواد[8] در دانش آموزان ایران را 7/5درصد گزارش کرده است (موسوی 1379،به نقل از اللهوردی پور وهمکاران 1384).   یکی از عواملی که در پژوهش های متعددی موثر بودن آن مورد تایید قرار گرفته، سبک های مقابله ای[9] است.واین یکی از متغییر های موثر بر سلامت روانی در دوره نوجوانی است که نوجوانان برای رویاروی با فشار های روانی محیط خود بکار می گیرد که البته مقابله در نوجوانان به شیوه های مختلف مفهوم پردازی واندازه گیری  شده است .

امروزه تنیدگی و استرس به بخش مهم و اجتناب ناپذیری در زندگی آدمی تبدیل شده است. بررسی ها در زمینه تنیدگی بر این نکته تاکید دارند که آنچه سلامت رفتار را با خطر روبرو می سازد خود تنیدگی نیست بلکه شیوه ارزیابی فرد از تنیدگی و روش های مقابله و مدیریت تنیدگی می باشد

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

 

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)