چکیده……………………………………………………………………………………………………………… 1

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………….. 2

فصل اول: الگوهای مختلف موافقت نامه های صلح ……………………………………………………. 7

1-الگوهای مختلف موافقت نامه های صلح ………………………………………………………………. 7

2-موافقت نامه های صلح پیش از مذاکره …………………………………………………………………. 7

3-موافقت نامه های چارچوب (موافقت نامه های محتوایی) ………………………………………… 11

4-موافقت نامه های اجرایی / موافقت نامه های تجدید مذاکرات…………………………………… 13

فصل دوم:قانونی ساختن مذاکرات صلح………………………………………………………………….. 15

1-مشکلات مربوطه به طبقه بندی حقوقی موافقت نامه ها …………………………………………… 15

2-قانونی سازی و تبعیت از موافقت نامه ها ……………………………………………………………. 23

فصل سوم:شکل حقوقی موافقت نامه ها :………………………………………………………………… 27

1-شکل معاهده ا ی موافقت نامه صلح……………………………………………………………………. 33

2-شکل اساسنامه ای موافقت نامه صلح…………………………………………………………………… 37

3-شکل توافق نامه ای معاهدات صلح و قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد ………. 43

فصل چهارم:ماهیت تکالیف حقوقی در چهارچوب موافقت نامه های صلح……………………… 46

1-دقت موافقت نامه های صلح برای اهداف کوتاه مدت ……………………………………………. 46

2-دقت موافقت نامه های صلح و اهداف سیاسی موافقت نامه …………………………………….. 48

3-محدودیت ها و موانع دقت در موافقت نامه های صلح……………………………………………. 50

شاخص های منطبق بر قانون اساسی به عنوان مشروعیت متفاوت………………………………… 52

4-ارزشهاوهنجارهای قانون اساس بعنوان یک راه حل جایگزین درقانونی کردن موافقتنامه های صلح   53

5-مسئله غامض دادخواهی دادخواست رسمی:قانونی کردن در تحول ……………………………. 54

فصل پنجم:اعطای نمایندگی به طرفهای ثالث …………………………………………………………… 56

1-تضمین کنندگان طرف ثالث …………………………………………………………………………….. 57

2-تکثرگرایی حقوقی دوگانه………………………………………………………………………………… 61

ماهیت پیمان های صلح:یک آرامش قانونی جدید نسبت به آرمش قانونی……………………… 69

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………… 71

موضوع آرامش قانونی………………………………………………………………………………………… 74

آرامش قانونی وبررسی های مربوط به ایجاب وپذیرش………………………………………………. 76

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………… 81

چکیده به زبان انگلیسی………………………………………………………………………………………. 90

  چکیده:

این پایان نامه تحت عنوان ماهیت و جایگاه حقوقی موافقت نامه های صلح در حقوق بین الملل پژوهشی است که در ضمن 5 فصل به معاهدات صلح ،بسترهای شکل گیری ،اشکال و انواع ،طرفین آن اعم از دولتها ،سازمان های بین المللی ،احزاب و جنبش های آزادی بخش یا خودمختاری خواه و گاهاً حتی در مواردی افراد می پردازد،همچنین از موضوعات این تحقیق میتوان به قانون های اساسی موقت یا حتی بعضاً دائم ناشی از توافقنامه های صلح اشاره کرد از این منظر توافقنامه های صلح بین المللی مورد مطالعه شامل مخاصمات بین المللی و داخلی و یاهر دو می شود. شایان ذکر است در این میان نقش شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز بعنوان یکی از موءلفه های موثر مورد مطالعه قرار گرفته است .

کلمات کلیدی :

حقوق بین الملل،جنگ،موافقت نامه صلح ،دولت ، احزاب ،قانون اساسی ،شورای امنیت

 مقدمه:

 

 

تعداد زیادی از پیمان های صلح که کم و بیش 50 درصد از جنگ های ملی (داخلی) از سال 1990 با موافقت نامه های صلح پایان یافتند وبیش از همه در دو قرن گذشته وقتی صرفاً تنها ⅕ جنگها منتج به انعقاد مذاکرات گردیدند،مصالحه صورت پذیرفت. از نظر عددی ،متجاوز از سیصد موافقت نامه صلح در برخی از چهل قلمرو قدرت می باشد. استانداردهای بین المللی حتی برای کنترل ونظارت بر موافقت نامه های صلح بکار می روند. منشور ملل متحد و نظریه های دبیر کل و قطعنامه شورای امنیت همگی بطور اصولی وقانونی موافقت نامه های صلح را مدّ نظر قرار می دهند: بطوریکه هم شیوه مذاکرات و هم مفاد آنها و مخصوصاً موارد مربوطه به پاسخگویی در برابر تجاوز به حقوق نسل پیشین را مد نظر قرار میدهند.

1-آغاز توافق و پیمان صلح چهار بند رایج و مشترک دارد. درپایان جنگ سرد ( جنگ مطبوعاتی ) افزایشی هم در منازعات مشاهده می شود که اساساً در داخل دولت رخ می دهد . ( هم چنین اغلب در ابعاد فراکشوری ) و هم در رسیدگی و الزامات بین المللی که مختص چنین تعارضاتی می باشد قابل مشاهده می باشد .[1]

2- یک راهکار متداول دیگر که برای حل وفصل تنازعات بوجود آمد، شامل مذکرات اساسی بین دولتها و مخالفان مسلحی که بطور یکسان با این اهداف (حل وفصل منازعات) سروکار داشتند بود[2]، این راهکارها در برابر شیوه های اولیه غیر مغرضانه قرار داشته یا اساساً از طریق چارچوب های اصلی دربرابر دولت ها متعهد می شوند. [3]

3- این شیوه ها در راهکارهای رایج ومشترکی به نتیجه میرسند تا طرحهایی را سروسامان ببخشند که مربوط به فرمان آتش بس مقدمات قانونی و سیاسی در حفظ و برقراری و بقای قدرت می باشند.

4- شرایط استقرار بطور اساسی در نوشتار کتبی سندیت دارد و امضاء شده است . و صلح و توافق های قابل دسترسی عمومی هم شامل مشارکت های بین المللی است و هم شامل مشارکت های داخلی است .

زمانی که حوادث 11 سپتامبر 2011 رخ داد به نظر می رسید تمرکز مجدد بر روی تنازعات بین دولتها بالا گرفته و بطور حیرت آوری شاید کاربرد جامع موافقت نامه های صلح بصورتی خاموش ادامه یافت و حتی مفاهیم جدیدی پیدا شد.

موافقت نامه های صلح مربوط به تلاش برای نوسازی جوامع در تاُسی از تنازعات بین الدول می باشند بطوری که در شرایط کوا ، افغانستان و عراق قابل مشاهده و درک است. اکنون ، کاربرد و بکارگیری نیروی بین الدول باعث درگیری بین المللی در عمارت و ساختمان حکومت داخلی می شود این پروژه نیاز به جعل توافق ها و سندهای بین گروه های معارض از طریق دستورات قانون اساسی دارد که بص

به منظور بررسی ریزازدیادی دو پایه پاکوتاه‌کننده گلابی OH×F40 و ‌FOX11،‏ سه آزمایش مجزا صورت پذیرفت. در آزمایش اول اثر سه نوع محیط كشت شامل (MS، QL و QLتغییریافته)، بر روی صفات نسبت پرآوری، میزان رشد، توسعه برگ‌ها، تعداد برگ‌ها، طول میانگره و میزان ظهور سر‌شاخه­های نکروزه مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از جدول تجزیه واریانس نشان داد كه اختلاف معنی‌داری از نظر میزان رشد در محیط درون شیشه‌ای بین دو پایه مورد بررسی وجود دارد، اما اثر محیط کشت روی میزان رشد معنی‌دار نشد. همچنین اثر محیط کشت بر روی میزان پرآوری در محیط درون شیشهای معنیدار بود. محیط كشت MS بیش­ترین میزان رشد، توسعه برگی و طول میانگره را نسبت به محیط کشت QL و QL تغییریافته داشته و محیط کشت QL در مقایسه با محیط کشت MS دارای میزان پرآوری بیش­تر و تعداد برگ بیش­تر بود و در نتیجه مشخص گردید که محیط کشت MS برای رشد پایه FOX11 و محیط کشت QL برای رشد پایه OH×F40مناسب می‌باشد. در ادامه به منظور ارزیابی دقیق‌تر محیط‌های كشت در آزمایش دوم، چهار سطح تنظیم کننده‌های رشد از غلظت‌های مختلف تنظیم کننده‌های رشد و دو پایه پاکوتاه‌کننده گلابی در دو محیط كشت مورد آزمایش قرار گرفت و صفات میزان رشد، پرآوری، تعداد برگ، توسعه برگ و کالوس مورد بررسی قرار گرفتند که براساس نتایج بدست آمده از آزمایش دوم،‏ اختلاف معنی‌داری از لحاظ میزان رشد در غلظت های مختلف تنظیم کننده های رشد مشاهده گردید. میزان رشد و پرآوری در تنظیم کننده‌های رشد با غلظت 1/0 میلی‌گرم بر لیترNAA و 1 میلی‌گرم بر لیتر 2iP و 2 میلی‌گرم بر لیترBAP پایه گلابی OH×F40 در محیط کشت QL از سایر غلظت‌ها بیش­تر بود. جدول تجزیه واریانس و مقایسه‌ میانگین نشان داد كه بین غلظت‌های مختلف تنظیم کننده‌های رشد و دو پایه هیبرید گلابی در سطح 5% اختلاف معنی‌داری از لحاظ متوسط میزان کالوس وجود ندارد. در آزمایش سوم به بررسی توان ریشه‌زایی تحت تاثیر غلظت‌های مختلف از تنظیم‌کننده‌های رشد طبیعی و مصنوعی پرداخته شد و صفاتی نظیر درصد ریشه‌زایی، کیفیت ریشه، طول ریشه، تعداد برگ، میزان تولید کالوس و سیاه‌شدگی انتهایی مورد بررسی قرار گرفت و اختلاف معنی داری بین غلظت های مختلف IBA بر درصد ریشه زایی در بین پایه های پاکوتاه کننده گلابی مورد استفاده وجود داشت. غلظت 1 و 2 میلی‌گرم بر لیتر از تنظیم کننده‌های رشد IBA بهترین ریشه‌زایی را در ریزقلمه‌ها تحت تیمار كوتاه مدت ایجاد كرد.

واژه‌های کلیدی: ریزازدیادی، پایه پاکوتاه‌کننده گلابی، ریشه زایی، محیط کشت و پرآوری.

 مقدمه:

گلابی یکی از درختان میوه مهم مناطق معتدله محسوب می‏شود و اگرچه تکثیر آن به طرق مختلفی امکان‌پذیر است، ولی معرفی عملی‏ترین و اقتصادی‏ترین روش تکثیر آن مستلزم شناخت همه روش‏های ازدیاد از جمله روش‏های تکثیر درون‌شیشه‏ای است (روزبان و همکاران، 1381). این گیاه بومی آسیای غربی و اروپای شرقی می‌باشد (Nee et al., 2002). گلابی معمولی یا گلابی اروپایی از گونه communis می‌باشد که میوه‌های آبدار با دانه‌های سنگی و اغلب شکل کشیده دارد، اما گلابی آسیایی شکلی شبیه به سیب دارد (Potter et al., 2007).گلابی از حدود یک هزار سال پیش از میلاد مسیح در یونان زیر کشت در آمده و در حال حاضر، پس از سیب، مهم‌ترین میوه دانه‌دار دنیا و ایران به شمار می‌آید (Jules and James, 1996). تعداد گونه‌های جنس Pyrus هنوز به طور کامل و دقیق مشخص نیست، اما تاکنون 60 گونه در این جنس معرفی شده است (Krichkov and Potanov, 1998) که اکثر آن‌ ها بومی آسیا یا اروپا و فاقد میوه خوراکی می‌باشند و تنها به عنوان پایه‌ای برای گلابی معمولی به کار می‌روند، که بیست و شش گونه شناخته شده از جنس گلابی و پراکنش جغرافیایی آنها در جدول 1-1 آورده شده است. 11 گونه مختلف از جنس Pyrus در ایران وجود دارد (Westwood and Bjornstad, 1971، خاتم ساز 1371). گلابی از میوه‌های دانه‌دار به شمار می‌آید (Jules and James, 1996). کلیه گونه‌های جنس گلابی در منطقه معتدله نیمکره شمالی دنیای قدیم پراکنده شده‌اند (Tatarintseva, 1981). کلیه ارقام و ژنوتیپ‌های گونهPyrus communis در 5 زیرگونه و در 5 منطقه، حوالی قفقاز (اوستیا و گرجستان) آسیای میانه، اروپای غربی، اروپای شرقی و اروپای جنوبی قرار گرفته‌اند. علاوه بر این گروه، ارقام و ژنوتیپ‌های خاور دور از گلابی‌های (P. ussuriensis Maxim, P. calleryana و P. betulifolia ) منشاء گرفته‌اند (Krichkov and Potanov, 1998). گلابی معمولی (Pyrus communis) در منطقه قفقاز، روسیه، آسیا، اروپای جنوبی و مرکزی پراکنده شده است (Kolesnicova, 1997). این گونه از لحاظ مقاومت زمستانه، اندازه درخت و دیگر صفات مورفولوژیکی و بیولوژیکی دارای تنوع بسیار بوده و تصور بر این است که تعداد بسیار زیادی از ارقام تحت کشت در آسیا، قفقاز و اروپا از این گونه بوجود آمده است (Krichkov and Potanov, 1998). ژوکوفسکی معتقد است، منطقه قفقاز و بخش‌های غربی ایران یکی از اولین مراکز تنوع گونه‌ها و ارقام تحت کشت گلابی است (Jookovskiy, 1950). گلابی‌های آسیا و آسیای صغیر به عنوان پایه بکار برده می‌شوند نه به عنوان رقم قابل مصرف (Chalices and westwood, 1973 and Westwood, 1971 ). در انواع وحشی گونهPyrus communis قدرت رشد بسیار زیاد است که می‌تواند منبع با ارزشی به عنوان پایه برای ارقام تحت کشت باشد (Kolesnicova, 1997).

شاخه برخی از ارقام گلابی خاردار بوده، برگ‌های اره‌ای و مضرس با حاشیه صاف دارند. گل‌های گلابی هم‌زمان با برگ‌ها ظاهر می‌شوند و روی گل‌آذین دیهیم قرار می‌گیرند. معمولاً اکثر گونه‌های گلابی خودناسازگار بوده و نیاز به ارقام گرده‌زا دارند. درخت گلابی در برابر سرما حساس‌تر از سیب بوده و می‌تواند تا 30- درجه سانتی‌گراد را تحمل کند (خوشخوی و همکاران، 1377). در ضمن گونه‌های مختلف گلابی گرمای تابستان را نیز تحمل می‌کنند و تابستان‌های خشک در کنترل بیماری آتشک[1] که گلابی به آن بسیار حساس می‌باشد، مناسب است (Jakson, 2003).

برخلاف پایه‌های سیب که همگی از گونه Malus pumila می‌باشند، پایه‌های گلابی از چندین گونه متفاوت Pyrus بوده و حتی تعدادی از آن‌ ها به جنس دیگری متعلق می‌باشند. گلابی حداقل 3000 سال است که در چین کشت می‌شود، در قسمت‌های دیگری از دنیا، گلابی‌های زراعی از گونه P. communis بدست آمده‌اند (Davarynejad et al., 2007). کشت گلابی در تمدن غرب اولین بار توسط هومر حدود سه هزار سال پیش شرح داده شده است.

بدون شك اولین گونه‌ای كه اهلی شده Pyrus pyrifolia بوده است، زیرا تیپ وحشی آن بدون انجام گزینش، خوراكی است (Jakson, 2003). گونه‌های گلابی را براساس خصوصیات گیاه‌شناسی و پراكنش جغرافیایی می‌توان به پنج گروه طبقه‌بندی نمود که شامل، گونه‌های اروپایی، گونه‌های آفریقای شمالی، گونه‌های غرب آسیا، گونه‌های آسیایی با میوه بزرگ و گونه‌های آسیایی با میوه كوچك می‌باشند (Bell et al., 1996).

مهم‌ترین ارقام بومی گلابی در ایران شامل: شاه‌میوه نطنزی، محمدعلی مشهد، سه فصله کرج، گلابی دم کج کرج، سبری و پیغمبری می باشند. گلابی را شاه‌ میوه یا آمرود هم می‌نامند و به میوه‌های پیوندی و شاداب آن شاه‌آمرود گویند (شکل 1- 1). همچنین از گلابی‌های خارجی نیز که کم و بیش در ایران کشت می‌شوند می‌توان ، بارتلت[2]، دوشس[3]، ویلیام دوشس[4]، لوئیزبون[5]، اسپادونا[6] و کوشیا[7]را نام برد. بارتلت که در اروپا بنام ویلیامز مشهور است (شکل 1- 2)، مهم‌ترین و پرکشت‌ترین گلابی در دنیا به شمار می‌رود (محمودزاده و ابراهیمیان، 1390).

شکل 1- 1: چهار رقم از مهم‌ترین ارقام گلابی بومی ایران a. گلابی شاه‌میوه b. گلابی شاه‌میوه نطنز c. گلابی دم کج کرج d. گلابی بیروتی

شکل 1- 2: دو رقم از مهم‌ترین ارقام گلابی خارجی که در ایران کشت می‌شوند. a. گلابی بارتلت b. گلابی دوشس

 بالا بودن هزینه‏ های تولید، یکی از عمده‏ترین مشکلات بخش کشاورزی، در راه تولید و صادرات محصولات به بازار‏های جهانی محسوب می‏شود. تولید و تکثیر نهال، یکی از بخش‏های مهم صنعت میوه‏کاری هر کشوری به شمار می‏رود و اساس باغ‏های خوب هر کشوری از بذل توجه به این بخش نشات می‏گیرد. در باغداری روز دنیا، ایجاد باغ‏های یکنواخت، علاوه بر سیستم تک کشتی، هم‌اندازه بودن درختان باغ، رسیدن همزمان میوه‏ها، کاهش اندازه درخت، مقاومت به آفات و امراض و زودباروری درختان، بسیار مورد توجه می‌باشد. برای نیل به این اهداف، روش‏های مختلف کشت بافت، امروزه به عنوان یکی از ابزار‏های مطمئن و کارآمد، مورد توجه و اهتمام تولید‏کنندگان نهال در سراسر جهان قرار گرفته است (صفاری، 1378).

کشت بافت روش نوین و مهم در ازدیاد گیاهان است که در حال حاضر در دسترس پرورش‌‌دهندگان قرار دارد (صفاری، 1378). تكثیر درون‌شیشه‌ای

 این امكان را فراهم می کند كه در طول سال به پایه‌های مورد نیاز برای استفاده در خزانه دسترسی داشته باشیم (خوشخوی، 1377). ژرم‏پلاسم گلابی تكثیر شده در محیط استریل، به دلیل عاری بودن از عوامل بیماری‌زا، با اطمینان كامل از سدهای قرنطینه كشاورزی كشورهای مختلف قابل تبادل خواهند بود (Shibli et al., 1997). ارقام و گونه‌های مختلف گلابی هر یک دارای خصوصیاتی هستند كه باعث گردیده از آنها به عنوان پایه، پیوندك، تزئینی و یا دومنظوره استفاده گردند. از ارقام و گونه‌هایی كه موجب بهبود كیفیت رشد درختان گلابی می‌گردند به عنوان پایه استفاده می‌شود. زودرسی، پاكوتاه‌كنندگی، تاثیر روی عملكرد و كیفیت میوه، بهبود مقاومت به آفات و بیماری‌ها و كمك به سازگاری با خاك‌های مرطوب و آهكی از جمله شاخصه‌های ارقامی می‌باشد كه به عنوان پایه استفاده می‌شوند (رسول زادگان، 1370).

مقایسه کلی بر وضعیت باغ­های سیب و گلابی در کشور ایران نشان‌دهنده این است که برخلاف باغ‌های سیب، در باغ­های گلابی استفاده از پایه­ های پاکوتاه‌کننده و روش­های کشت متراکم چندان متداول نشده است. مسلماً مهم‌ترین دلیل این امر عدم وجود پایه­ های مطلوب و سازگار با شرایط اقلیمی- خاکی بر ارقام گلابی کشور بوده و به این ترتیب که پایه­ های رویشی گلابی که طی 30 سال گذشته وارد شده همگی متعلق به گونه Cydonia oblonga می‌باشند که این پایه­ها حساس به کلروز و خاک­های آهکی بوده و با برخی از ارقام گلابی نظیر گلابی ویلیامز دارای ناسازگاری است، علاوه بر این که در سرماهای شدید زمستانه آسیب دیده و از بین خواهد رفت که این معایب سبب توسعه محدود این پایه­ها در کشور شده است. همچنین پایه‏های پا‏كوتاه‌كننده گلابی كه متعلق به گونهP. communis L. می‏باشند و دارای سازگاری بسیار خوبی با ارقام تجاری هستند، را می‌توان از طریق روش‏های کشت بافت با سرعت بالایی تکثیر و عرضه نمود. تعداد محدودی از پایه‏های پا‏كوتاه‌كننده گلابی حاصل از کشت بافت به كشور وارد شده است. با توجه به این که پایه‏های پا‏کوتاه‌کننده گلابی به تکثیر از طریق ریزازدیادی پاسخ داده‌اند، در حال حاضر یکی از اصلی‏ترین روش‏های تکثیر آن‌ ها کشت بافت محسوب می‏شود (نصرتی، 1382). بر این اساس با تلاش دهه‌ های اخیر در سایر کشورها نظیر ایتالیا و آمریکا برای دستیابی به پایه­ های مطلوب‌تری که فاقد معایب فوق باشند، دو پایه FOX11و OH×F40 وارد کشور گردیده است. این پایه­ها که متعلق به گونه گلابی می‌باشند، دارای محاسن متعددی شامل تحمل بهتر به غرقاب، خشکی و خاک­های آهکی بوده و با هیچ یک از ارقام گلابی ناسازگاری نشان نمی‌دهند. استفاده از این پایه­ها سبب کاهش هزینه برداشت و هرس می‌شود، همچنین کاهش مبارزه با بیماری آتشک با بهره گرفتن از بهبود مدیریت باغ­های متراکم خواهد شد (روزبان، 1380). از این‌رو پژوهش حاضر به منظور تهیه پروتکل انبوه پایه­ های پاکوتاه‌کننده گلابی OH×F40 و FOX11 با میزان ریشه­زایی بالا از طریق تعیین موارد ذیل صورت پذیرفت. شامل الف): ارزیابی اثر محیط‏های پایه مختلف ب): ارزیابی اثر غلظت‏های مختلف سایتوکینین نظیر2iP و BAP ج): ارزیابی توان ریشه‏زایی پایه­ های پاکوتاه‌کننده گلابی OH×F40 و FOX11

موفقیت در تحقیق فوق می‌تواند به تولید و تکثیر نیمه انبوه پایه­ های پاکوتاه‌کننده گلابی OH×F40 و FOX11 و تامین هسته­های اولیه این پایه­ها برای انجام طرح­های تحقیقاتی و حفظ در شرایط خارج از شیشه کمک کند.

1-2- گیاه‌شناسی گلابی:

برگ‌های درخت گلابی اره‌ای مضرس هلالی یا با كناره صاف و به ندرت كنگره‌ای، جوانه‌ها در داخل از پهنا پیچیده و دمبرگ‌ها دارای گوشوارك‌های كم و بیش بزرگی می‌باشند و فلس جوانه روی هم خوابیده و گل‌ها همزمان یا كمی قبل از جوانه‌های برگ ‌باز می‌شوند (عبداللهی، 1388). گل‌ها خوشه‌ای، چترمانند، سفید به ندرت در برخی گونه‌ها و یا ژنوتیپ‌های وحشی صورتی و یا رگه‌های صورتی رنگ در آنها مشهود است. كاسبرگ‌ها به عقب برگشته یا گسترده و گلبرگ‌ها دارای قاعده دمبرگ‌‌مانند می‌باشند. گلبرگ‌ها تا حدودی مدور تا مستطیلی پهن بوده و 20 تا 30 پرچم‌ را در بر گرفته‌اند. بساک‌ها قرمز تا ارغوانی و 2 تا 5 خامه آزاد در قاعده به وسیله دیسك یك‏جا جمع می‌شوند. تخمك‌ها به تعداد دو عدد در هر خانه و میوه پوم كروی تا گلابی شكل است و كاسه گل پایا یا خزان‌كننده و گوشت میوه وابسته به رقم یا ژنوتیپ درصدهای متفاوتی را از سلول‌های اسكلروئیدی دارا می‌باشند. بذور رسیده گلابی قهوه‌ای تا سیاه و در برخی گونه‌های این جنس بسیار بزرگ‌تر از بذر گلابی‌های اروپایی است (عبداللهی، 1385).

از نظر گرده‌افشانی و تشكیل میوه، تقریبا همه ارقام گلابی خودناسازگار و دگرباورند. اگرچه بعضی از ارقام گلابی در برخی شرایط آب و هوایی تولید میوه بدون بذر می‌كنند، با این وجود بهترین عملكرد هنگامی است كه درخت گرده‌زا در بین ارقام اصلی كشت شده باشد (Westwood, 1993). درخت گلابی در برابر سرما از سیب حساس‌تر است و گل‌های گلابی در بهار کمی زودتر از سیب باز می‌شوند. به همین دلیل بیشتر در معرض خطر سرمای بهاره قرار می‌گیرند (عبداللهی، 1385) .در تابستان گیاه گلابی گرما را بیشتر از سیب تحمل می کند. گل و میوه گلابی در انتهای شاخه‌ها و اسپورهای دو ساله بوجود می‌آید، بنابراین هنگام هرس درختان بارور، باید در حفظ اسپورها دقت کرد. میزان محصول گلابی در باغ‌های معمولی به 45 تن در هکتار می‌رسد و تعداد ارقام گلابی موجود در ایران حدود 120 نوع است (محمودزاده و ابراهیمیان، 1390).

1-3 – ازدیاد و تکثیر گلابی:

عنوان                                                                                                             صفحه

چکیده…………………………………………………………………………………………………………………………. 1

فصل اول : مقدمه

1-1- گیاه شناسی کنجد ………………………………………………………………………………………………….. 2

1-2- ترکیبات شیمیایی کنجد……………………………………………………………………………………………. 4

1-3- خواص مفید کنجد برای سلامتی بدن ………………………………………………………………………… 4

1-4- بیماریهای مهم کنجد……………………………………………………………………………………………….. 5

1-4-1- بیماری پوسیدگی ذعالی کنجد……………………………………………………………………………….. 5

1-5- آفات …………………………………………………………………………………………………………………. 6

1-6- شرایط محیطی مورد نیاز برای کشت کنجد…………………………………………………………………… 6

1-6-1- کشت و کار کنجد ……………………………………………………………………………………………… 7

1-6-2- داشت کنجد……………………………………………………………………………………………………… 7

1-6-3- برداشت کنجد……………………………………………………………………………………………………. 8

1-6-4- تناوب زراعی…………………………………………………………………………………………………….. 9

1-6-4-1- نکات مهم زراعی کنجد……………………………………………………………………………………. 9

1-8- ضرورت انجام تحقیق……………………………………………………………………………………………. 12

1-9- اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………………… 13

فصل دوم: بررسی منابع

2-1-پوسیدگی ذغالی کنجد……………………………………………………………………………………………. 14

2-2- قارچ عامل بیماری M. phaseolina………………………………………………………………………. 17

2-2-1- ریخت شناسی قارچ M. phaseolina………………………………………………………………… 20

2-2-2- زیست شناسی قارچ M. phaseolina………………………………………………………………… 21

2-2-3- چرخه بیماری………………………………………………………………………………………………….. 24

2-2-4- مکانیزم آلودگی و بیماریزایی……………………………………………………………………………….. 25

2-3- دامنه میزبانی قارچ M. phaseolina………………………………………………………………………. 26

2-3-1- دامنه میزبانی قارچ در ایران…………………………………………………………………………………. 26

2-4- روش های کنترل بیماری………………………………………………………………………………………… 30

2-4-1- کنترل زراعی……………………………………………………………………………………………………. 30

2-4-1-1- تغذیه متعادل و مناسب…………………………………………………………………………………… 30

2-4-1-2- آبیاری مناسب………………………………………………………………………………………………. 31

2-4-1-3- غرفاب کردن خاک قبل از کشت………………………………………………………………………. 31

2-4-1-4- تناوب زراعی با غیر میزبان………………………………………………………………………………. 31

2-4-1-5- حذف اندام های آلوده محصول بعداز برداشت……………………………………………………… 31

2-4-1-6- استفاده از بذر سالم و عاری از عامل بیماری………………………………………………………… 31

2-4-2- کنترل شیمیایی…………………………………………………………………………………………………. 32

2-4-3- کنترل بیولوژیک……………………………………………………………………………………………….. 32

2-5- مدیریت زراعی……………………………………………………………………………………………………. 35

2-5-1- تأثیر عملیات شخم زنی در تراکم جمعیت قارچ M. phaseolina در خاک………………….. 35

2-5-2- بکارگیری ارقام مقاوم………………………………………………………………………………………… 36

2-6- انواع مقاومت………………………………………………………………………………………………………. 36

2-6-1- مقاومت حقیقی………………………………………………………………………………………………… 36

2-6-2- مقاومت ظاهری……………………………………………………………………………………………….. 37

2-6-3- مقاومت غیر میزبانی………………………………………………………………………………………….. 37

فصل سوم :مواد و روش ها

3-1- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………….. 39

3-2 – ارقام مورد استفاده در آزمایش……………………………………………………………………………….. 40

3-3- جداسازی قارچ عامل بیماری…………………………………………………………………………………… 40

3-4- تولید سختینه قارچ M. phaseolina در شرایط آزمایشگاه…………………………………………… 40

3-5- تعیین میزان جمعیت اسکلروت های قارچ بیمارگر در محل آزمایش…………………………………. 41

3-6- تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………….. 41

فصل چهارم : نتایج

4-1- مشخصات قارچ عامل بیماری M. phaseolina……………………………………………………….. 42

4-2- علائم بیماری پوسیدگی ذغالی ناشی از قارچ M. phaseolina…………………………………….. 44

 

 

4-3- میزان جمعیت اسکلروت های قارچ بیمارگر در محل آزمایش…………………………………………. 44

4-4- شرایط خاک محل آزمایش……………………………………………………………………………………… 44

4-5- ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های کنجد نسبت به قارچ M. phaseolina……………………………… 45

فصل پنجم:بحث

5-1- بحث………………………………………………………………………………………………………………… 47

فهرست منابع………………………………………………………………………………………………………………. 50

چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………. 53

چکیده

بیماری پوسیدگی ذغالی کنجد Macrophomina phaseolinaدر استان مازندران یکی از بیماری های مهم کنجد محسوب می­ شود. عامل بیماری قارچی خاکزی و بذرزاد بوده که از طریق جوانه زدن اسکلروت ها در داخل خاک و تماس با ریشه های کنجد و کاشت بذور آلوده به قارچ عامل بیماری باعث بروز بیماری می گردد. محدودیت استفاده ازسموم شیمیایی به علت عدم کار آیی قارچ کش های رایج به صورت محلول پاشی و ضد عفونی بذر، باعث شده است که روش­هایی نظیر استفاده از ارقام متحمل، تنظیم تاریخ ها و ردیف های کاشت به همراه سایر روش های غیر شیمیایی در کنترل بیماری از اهمیت فراوانی برخوردار شود. برای جلوگیری از مصرف بی رویه سموم شیمیایی، کاهش هزینه های تولید و معرفی رقم متحمل به بیماری در استان مازندران، این تحقیق با استفاد از تعداد 7 رقم و لاین حاصل از آزمایشات مقایسه مقدماتی که از نظر عملکرد و سایر خصوصیات زراعی نسبت به سایر ارقام برتری نشان داده اند، انتخاب و تحت شرایط مزرعه ای در برابر بیماری پوسیدگی ذغالی مورد ارزیابی قرارگرفتند. این لاین ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات زراعی بایعکلا در قطعه زمینی آلوده به اسکلروت­های قارچ عامل بیماری و دارای سابقه کشت کنجد به اجرا در آمد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که ارقام و لاین ها مورد بررسی دارای واکنش­های متفاوت نسبت به قارچ عامل بیماری هستند. در این آزمایش درصد بیماری با شمارش بوته های آلوده و سالم در لاین های مورد بررسی تعیین گردید. تجزیه واریانس داده های حاصل از درصد بوته­ های آلوده به بیماری پوسیدگی ذغالی نشان داد که بین ارقام و لاین های مورد بررسی از نظر درصد بوته های آلوده اختلاف معنی داری در سطح 1 درصد وجود داشت. رقم های اولتان، چند شاخه ناز، لاین شماره 14، یکتا، لاین برتر، رقم محلی و تک شاخه به ترتیب دارای درصد بوته های آلوده به میزان 17، 25/5، 5/4، 75/3، 5/2، 1 و 1 به بیماری پوسیدگی ذغالی کنجد بودند.

واژه‌های كلیدی: کنجد، بیماری پوسیدگی ذغالی، M. phaseolina و لاین ها.

• گیاه شناسی گیاه کنجد

کنجد گیاهی است یک ساله و متعلق به تیره Pedaliaceae که خیلی با تیره Scrophulariaceae خویشاوندی دارد ، با این تفاوت که دارای تخمدان یک حفره ای با دو جفت (Parietel Placentas) بوده که در داخل و مرکز تخمدان نمو کرده و تولید دو حفره دروغی را می نماید. جفت در رشد و نمو بعدی خود ظاهراً یک تخمدان چهار تا حتی هشت حفره ای تشکیل می دهد. کنجد دارای ساقه های راست و کم و بیش همراه با شاخه های فرعی که پوشیده از کرک های غده ای می باشد. ساقه های کنجد شیاردار بوده و معمولا ارتفاع آنها بین 50 تا 150 سانتیمتر و در بعضی انواع خیلی بیشتر از این حد می رسند. برگ های قسمت تحتانی ساقه پهن و اغلب شکاف دار بوده و دارای حاشیه های مضرس می باشند، در حالی که برگ های فوقانی گیاه نیزه ای شکل هستند. برگها در روی دمبرگ بلند و سبز روشن قرار گرفته و معلق می باشند. برگهای قسمت تحتانی ساقه کنجد اغلب ریخته و آثار مشخصی از خود در روی ساقه باقی می گذارند. دمبرگ کنجد فاقد گوشوارک یا استیپول بوده و سطح فوقانی و تحتانی برگ را پرچین هایی (چین و چروک) تشکیل می دهند. گلهای کنجد بطور منفرد در روی دمگل خیلی کوچکی که از محل محور برگ تولید می گردد قرار گرفته و دارای یک یا دو نکتار (شهد گاه ) دائمی و فنجانی شکل در قاعده است.

دو برگــک گل (Bract) کوتاه و کشیده که از قاعده دمــگل درست از زیر شهد گاه بوجود می آیند، گلهای جوان را در بر می گیرند. این برگکهای گل در موقع رسیدن گلها می افتند. گلهای کنجد متقارن (Zygomorph) بوده و دارای دو لوله جام گل (Corolla tube) پنچ قسمتی است که رنگ آن سفید و درون لوله لکه های قرمز رنگی وجود دارند. بخش های کاسه گل (Calyx) کوتاه از قاعــده به هم پیــوسته و باریک ، نوک تیز و کرکـــدار می باشند. لوله جام گل (Corolla tube) بخصوص در سطح فوقانی پوشیده از کرک است. اندام های مذکر چهار عدد هستند که بطور جفت در مقابل لبه فوقانی لوله جام گل قرار گرفته که یک جفت آن کوتاه تر از جفت دیگر می باشد. اندامهای مذکر دارای رنگ سفید مایل به سبز می باشند و بساک ها (Anther) بوسیله میله بلندی به یک شکل منقار مانند کوتاه و متورمی منتهی می گردند. کنجد دارای تخمدان فوقانی بوده و هر تخمدان از هر حجره به هم پیوسته تشکیل شده است که گاهی حاوی چهار حفره نیز می باشد. میوه کنجد کپسولی است که بوسیله دو سوراخ انتهایی باز شده و مقطع آن راست گوشه (Rectangular) می باشد. در روی کپسول کنجد شیارهایی با یک منقار کوتاه سه گوش که در انتهای آن قرار دارد دیده می شود. طول هر کپسول کنجد به دو یا سه سانتیمتر رسیده و محتوی تعداد بی شماری بذر کوچک و تخم مرغی شکل است که از یک طرف باریک و در امتداد یک حاشیه آن خط بلندی قرار گرفته است. پوسته بذر ممکن است صاف یا مشبک (Reticulate) بوده و رنگ آن برحسب انواع مختلف ممکن است سفید، زرد، قرمز، قهوه ای تا سیاه تغییر نماید.

شکل1-1 گیاه کنجد

• تركیبات شیمیایی کنجد

روغن كنجد یكی از روغن های اشباع نشده و مفید برای بدن است که در آمریكای شمالی و كانادا به مقدار زیاد مصرف می شود، زیرا این روغن نه تنها كلسترول خونرا افزایش نمی دهد، بلكه آن را كاهش نیز می­دهد. كنجد دارای پروتئین، ویتامین های B ,D ,E و لسیتین (LECITHIN) می باشد. مقدار روغن آن در حدود 50% است. روغن كنجد مركب از حدود 70% اسیدهای چرب اشباع نشده مانند لینولئیک اسید،‌ اولئیک اسید و مقداری اسیدهای چرب اشباع شده مانند اسید پالمتیک و آراشیدیک اسید می باشد.

• خواص مفید کنجد برای سلامتی بدن

کنجد یکی از قدیمی ترین گیاهان کشت شده توسط بشر در جهان است. دانه های کنجد بسته به شرایط آب و هوایی و نوع رقم دارای 45 تا 62 درصد روغن است. وجود آنتی اکسیدان سزامولین (Sesamolin) در روغن کنجد باعث دوام خوب آن می گردد. کنجد بعلت درصد بالای روغن و دارا بودن آنتی اکسیدان سزامولین ((Sesamolin یکی از مهمترین گیاهان دانه های روغنی در جهان بشمار می آید. از نظر طب قدیم ایران، كنجد گرم است. كنجد بسیار مغذی است و در اكثر كشورهای فقیر به عنوان جانشین گوشت بكار می رود. خواص مفید کنجد به شرح زیر است:

• برای چاق شدن و تقویت نیروی جنسی موثر است.
• برای رفع قولنج كنجد را آسیاب كرده و با سركه مخلوط كنید و به مقدار نصف وزن كنجد، مغز بادام پوست كنده را به آن اضافه كنید. سپس آنها را پودر كنید و هر روز به مقدار یک قاشق سوپ خوری از آن بخورید.
• كنجد گرفتگی صدا را از بین می برد.
• نرم كننده معده و روده است.
• كره كنجد كه در كانادا بنام تاهیتی معروف است و شبیه ارده می باشد، غذای خوبی برای رشد بچه هاست.
• برگ كنجد را اگر به سر بمالید، باعث رشد و سیاهی موی سر می شود.
• ارده نرم كننده معده و روده هاست.
• كنجد فشار خون بالارا كاهش می دهد.
• كنجد ضد رماتیسم است.
• برای رفع ناراحتی كیسه صفرا مفید است.
• دم كرده برگ كنجد، اسهال خونی را برطرف می كند.
• روغن كنجد برای رفع تنگی نفس، سرفه خشك و زخم ریه مفید است.
• روغن كنجد سوزش ادرار را رفع می كند.

• از روغن كنجد به جای روغن زیتون در سالاد استفاده كنید.

  • بیماریهای مهم کنجد

از جمله بیماری های مهمی كه گیاه كنجد را مورد تهدید و حمله قرار می دهند، می توان به بیماری گل سبز، بوته میری و پوسیدگی ذغالی اشاره نمود.

1-4-1- بیماری پوسیدگی ذغالی کنجد

بیماری پوسیدگی ذغالی در مناطق مهم کشت کنجد با درصد و شدت آلودگی مختلف مشاهده و موجب کاهش کمیت وکیفیت محصول کنجد گردیده است. عملکرد این محصول در ارقام محلی 800 کیلو گرم در هکتار و در ارقام اصلاح شده 1600-1200 کیلوگرم در هکتار بدست آمده است (اندر خور و مافی پاشاکلایی،1387). با توجه به درصد زیاد آلودگی به بیماری پوسیدگی ذغالی در مزارع کنجد در سالهای اخیر مشکلات زیادی برای کنجد کاران به وجود آورده است.

شکل 1-2 تصویر بوته های آلوده گیاه کنجد به قارچ M. phaseolina

به منظور بررسی پایه‌های مختلف مرکبات به کود آلی تولیدی صنایع چوب و کاغذ مازندران آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح كاملاً تصادفی روی نهال‌های یكساله (به مدت یک سال) در سه تكرار در (نهال‌های سیترنج و سیتروملو) و پنج تكرار در (نهال نارنج) در سال های 1390 تا 1391 در ایستگاه تحقیقات باغبانی قائمشهر اجرا شد. تیمارها شامل سطوح مختلف ماده آلی (صفر، 5/2، 5 و 5/7 درصد) از منبع کود کمپوست تولیدی صنایع چوب و كاغذ مازندران و سطوح مختلف نیتروژن خالص از منبع کود سولفات آمونیوم (صفر،20، 40 و80 میلی­گرم در كیلوگرم) بود و در مجموع با احتساب سه پایه مرکبات 176 تیمار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج در بررسی میانگین مربعات کود کمپوست و کود نیتروژن برخصوصیات مورفولوژیکی نشان داد ارتفاع نهال در نارنج، سیتروملو و سیترنج به ترتیب از لحاظ آماری در سطح احتمال 5، 5 و 1 درصد معنی‌دار شد. قطر‌طوقه به ترتیب در نهال نارنج، سیتروملو و سیترنج در سطح احتمال 5، 1و 1 و تعداد برگ درنهال‌های نارنج، سیترنج و سیتروملو در سطح احتمال 1درصد معنی‌دار شد. در نتایج اثرات متقابل دو عاملی در بررسی صفات مرفولوژیکی حداکثر ارتفاع در نهال سیترنج با مقدار 63/5 مشاهده شد. حداکثر قطر طوقه و تعداد برگ، در نهال سیتروملو به ترتیب با مقدار 72/2 و 64 نشان داده شد. بررسی میانگین مربعات غلظت عنصر نیتروژن در نهال سیتروملو و نارنج به ترتیب در سطح احتمال 5 و 1 درصد معنی‌دار شد. فسفر و منیزیم در نهال نارنج در سطح احتمال 1 درصد و پتاسیم در نهال سیترنج و نارنج به ترتیب در سطح احتمال 5 و 1 درصد معنی‌دار شدند. کلسیم در هیچ‌ نهالی اثر معنی‌داری از خود نشان نداد. آهن در نهال سیترنج و سیتروملو در سطح احتمال 1 درصد و روی در نهال سیترنج و نارنج در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار شد. منگنز در نهال سیترنج در سطح احتمال 5 درصد و مس در سیترنج و نارنج به ترتیب در سطح احتمال 1 و 5 درصد اثر معنی‌دار شد. نتایج بررسی اثرات متقابل دو عاملی در عناصر غذایی نشان داد، بیشترین غلظت نیتروژن در نهال سیترنج و سیتروملو برابر 90/2 بود. بیشترین غلظت فسفر، پتاسیم در برگ نهال سیترنج بود. همچنین بیشترین غلظت کلسیم در برگ نهال سیتروملو و سیترنج با مقدار 41/7 مشاهده شد. بیشترین غلظت منیزیم در نهال سیتروملو برابر با 76/0بود. حداكثر غلظت آهن در نهال سیترنج با مقدار 4/201 مشاهده شد. بیشترین غلظت منگنز در نهال سیترنج و سیتروملو برابر 35/32 بود. حداكثر مقدار روی در نهال نارنج با مقدار 14/28 مشاهده شد. بیشترین غلظت مس با مقدار 40/16 در برگ نهال سیتروملو بود. به طور کلی نهال سیترنج در جذب عناصرغذایی عملکرد بهتری نسبت به نهال سیتروملو و نارنج داشت. بررسی میانگین مربعات غلظت عناصر سنگین تحت تأثیر این دو كودنشان داد، عناصر (کروم، کادمیوم، نیکل و سرب) در هر سه پایه نارنج، سیترنج و سیتروملو در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار شدند. نتایج در بررسی اثرات متقابل دو عاملی بر روی فلزات سنگین نشان داد، بیشترین غلظت عناصر(کروم، نیکل و سرب) در برگ نهال سیتروملو نسبت به نهال نارنج و سیترنج مشاهده شد. حداكثر غلظت کروم برگ در نهال سیتروملو با مصرف 5/7 درصد كود كمپوست و20 میلی‌گرم در کیلوگرم کود نیتروژن برابر با 70/3 بود. حداكثر غلظت نیکل برگ در نهال سیتروملو با مصرف 5/7 درصد كود كمپوست و 20 میلی‌گرم در كیلوگرم در کود نیتروژن برابر با 48/5 بود که نسبت به تیمار شاهد 100 درصد افزایش یافت. حداكثر غلظت سرب برگ در نهال سیتروملو برابر با 47/13بود. حداكثر غلظت کادمیوم برگ در نهال نارنج در تیمار شاهد برابر با 53/0 بود. کلیه فلزات سنگین در هر سه نهال سیترنج، سیتروملو و نارنج تحت تائیر اثر متقابل دوعاملی در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار شد. به طور کلی نهال سیترنج در مقایسه با نهال نارنج و سیتروملو درجذب فلزات سنگین عملکرد ضعیفی از خود نشان داد.

کلمات کلیدی: کمپوست، نیتروژن، ارتفاع نهال، تعداد برگ و عناصر

1ـ مقدمه:

1ـ1ـ اهمیت مركبات:

مركبات از حدود 80 سال پیش با كاشت نهال‌های اصلاح شده ارزش اقتصادی و تجاری ویژه‌ای پیدا كرده است. تولید سرانه‌ی مركبات جهان 17 كیلوگرم است، كه این مقدار در ایران به 57 كیلوگرم می‌رسد. مصرف سرانه‌ی مركبات جهان 16 كیلوگرم و این میزان در ایران 48 كیلوگرم برآورد شده است
(فاو[1]، 2009 و 2011).

با افزایش تقاضای مصرف میوه و فرآورده‌های مرکبات، تولید آن از چین (خاستگاه آن) به بیشتر نواحی حاره ای و نیمه حاره‌ای جهان گسترش یافته است به طوری که، باعث افزایش تولید کنونی جهان تا بیش از 30% شده است و این روند در آینده نیز ادامه خواهد داشت، طبق گزارشات بیشترین آمار تولید مرکبات مربوط به پرتقال است و بعد از آن نارنگی و گریپ فروت قرار دارند و کشور های برزیل و ایالات متحده آمریکا بزرگترین تولیدکنندگان مرکبات دنیا هستند، با افزایش تولید در آمریکا و برزیل میزان مصرف تازه خوری مردم افزایش یافته و مصرف فراورده‌های آن کاهش یافته است، اما در کشورهای در حال توسعه و چین و کشورهای مدیترانه‌ای تولید فراورده‌های مرکبات در حال افزایش است، با توسعه­ صنایع فراوری مرکبات، صنعت تولید فراورده‌های جانبی ازمرکبات ایجاد شده است تا از بقایای پوست، اسانس ­های روغن و ترکیبات دیگر استفاده بهینه صورت گیرد (فلوریدا[2]، 1999).

بر اساس آخرین آمار منتشر شده، مازندران با حدود 43 درصد سطح زیركشت و 47 درصد میزان تولید در رأس تولید مركبات كشور قرار دارد. در باغ‌های استان مازندران نزدیک به یک میلیون و ششصد هزار تن مركبات، تولید می‌شود. در سطح جهانی مازندران جزو ده تولید كننده بزرگ این محصول است (جهاد كشاورزی استان مازندران، 1386).

مرکبات حاوی املاح و سرشار از ویتامین های B AP, ( یک ماده ویتامین مانند) است. نزدیک به یکصد صنعت، از مرکبات در تولید فرآورده‌های خود استفاده (ابراهیمی، 1363).

از موارد مهم و قابل توجه در صنعت مرکبات بالابردن ارزش افزوده این محصول از طریق تولید محصولات جانبی است. این محصولات شامل مواد اولیه دارویی، مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی است. اسانس پوست میوه مرکبات می‌تواند به عنوان محصولی جانبی در کارخانجات صنایع تبدیلی مورد توجه قرار گیرد و یا اینکه به عنوان یک محصول اصلی به طور خاص از ارقام معینی استخراج شود (فتوحی قزوینی و همكاران، 1385).

پرتقال فراوانترین منبع ویتامین ث است. همچنین شامل مقادیر قابل توجهی قند، کربوهیدرات، فلاونوئیدها، روغن های اسانسی و مواد معدنی می باشد (فیور[3]، 1995). درصنعت فرآوری، عمده كاربرد مركبات، تولید آب‌ میوه یا نوشیدنی­های با پایه مركبات در صنایع غذایی می­باشد (مانتی[4]، 2001).
تولید مرکبات به شرایط آب و هوایی خاصی نیاز دارد. که این شرایط در مناطق گرم بین دو مدار 40 درجه شمالی و 40 درجه جنوبی (کمربند مرکبات) بر قرار است. مناطق عمده کاشت این کمربند در عرض جغرافیایی 20 تا 40 درجه شمالی و 20 تا 40 درجه جنوبی قرار دارند (آصفی و همكاران، 1383).

كشت متراكم مركبات در بیشتركشورهای عمده تولیدكننده مركبات مانندایتالیا، برزیل، آفریقای جنوبی و ایالتهای كالیفرنیا و فلوریدای آمریكا برای بازگشت سریع سرمایه و كاهش هزینه‌های تولید بسیار رایج است. تحقیقاتی برای ارائه مناسب‌ترین تراكم كاشت، برای افزایش سودبخشی و ارزیابی روش‌هایی برای كاهش قدرت درخت انجام ‌شده است (رز[5]، 1990).

در ایران مركبات جایگاه دوم تولید را پس از سیب داشته و علاوه بر تازه­خوری، در صنعت فراوری غذایی نیز مصارف عمده­ای دارند. میزان تولید مركبات در ایران حدود چهارمیلیون تن درسال است (قزوینی و فتاحی مقدم، 1389).

1ـ2ـ گیاه‌شناسی مركبات

مرکبات از خانوادهRutaceae و زیر خانواده Aurantioideaeهستند. مرکبات گیاهانی بوته‌ای، درختچه‌ای با شاخ و برگ متراکم و یا درختی با گل های سفید مایل به ارغوانی هستند. گل‌ها 4- 8 گلبرگ ضخیم سفید، قرمز یا ارغوانی رنگ، 4- 5 کاسبرگ و 16- 32 پرچم دارند. مرکبات با داشتن گل‌های معطر و شهد فراوان، توجه حشرات به ویژه زنبور عسل را به خود جذب می‌کند (دریس[6]، 2003).

رشد اكثر گونه‌های مركبات در درجه حرارت پایین تر از 8/12 درجه سانتی گراد متوقف و یا خیلی كند می‌شود، مناسبترین درجه حرارت برای رشد مركبات بین 3/28 تا 7/32 درجه سانتیگراد می‌باشد، دمای بالای 45 درجه سانتیگراد به میوه و برگهای ارقام حساس به گرما مانند پرتقال واشنگتن ناول و نارنگی ساتسوما نسبت به دیگر ارقام آسیب شدیدی وارد می‌کند. در مورد اثرات سرما گونه‌های مختلف، عكس­العمل متفاوت نشان می‌دهند، مثلا لیمو ترش و لمون نسبت به سرما حساس بوده و مناطق گرمسیری را ترجیح می‌دهند، این گونه‌ها در تمام طول سال رشد نموده و بار می‌دهند و در تمام طول سال مراحل مختلف رشد گل و میوه را می‌توان روی یک درخت مشاهده كرد، بعضی از گونه‌ها مثل نارنج سه برگ و كامكوات نسبت به سرما مقاوم بوده و مناطق نسبتا سرد را خوب تحمل می‌كنند، گریپ فروت و پرتقال گونه‌هایی هستند كه ازاین نظر بین این دو دسته قرار می‌گیرند، نسبت به شوری حساس هستند. بهترین خاك برای پرورش مركبات خاك‌های شنی لومی می‌باشد، خاكی كه از 2 میلی موس بر سانتی متر مربع بالاتر رود میزان عملكرد پایین می‌آید، بعضی از پایه ها مانند نارنگی كلئوپاترا[7] و لیمو شیراز نسبت به شوری مقاوند و در چنین شرایطی، می‌توان از این پایه‌ها

 استفاده نمود. بهترینpH برای رشد مركبات بین 7- 5/5 می‌باشد و مركبات جهت رشد و نمو در مناطق مرطوب 750 و مناطق خشك 1500 میلی‌متر (15 هزار متر مكعب در هكتار) آب در سال نیاز دارند (مرجع باغبانی ایران، 1389).

1-2-1 ارقام و پایه­ های معروف مرکبات در مازندران:

پرتقال (تامسون، سانگین، بیروتی، سانگین ناول)، نارنگی (انشو کلمانتین، پیچ، یونسی)، لیمو شیرین و گریپ فروت (وزارت جهاد کشاورزی ، 1387).

1-2-2 سیستم‌های طبقه ­بندی مركبات:

سیستم های متفاوتی جهت طبقه بندی گیاهان این خانواده از حدود 100سال قبل تا کنون به کار برده شده است. اولین سیستم طبقه بندی در سال های 1875 و 1896 به ترتیب توسط هوکرو انگلر بر اساس مشخصه های مرفولوژیکی و منشا فرضی گونه‌ها ارائه شد. دومین سیستم طبقه بندی در طی قرن نوزدهم میلادی، سوئینگل مرکبات را به دو شاخه‌ی اصلی زیر تقسیم کرد:

1- Clauseneae و 2- Citreae. در سومین سیستم طبقه بندی گیاه‌شناسی ژاپنی به نام تاناکا این طبقه بندی را محدود دانست و طبقه بندی خود را با گسترش و وسعت بیشتری ارائه نمود. به همین جهت برایCitrus در طبقه بندی خود 16 گونه را قرار داد. چهارمین سیستم طبقه بندی توسط هوگس انجام شد او گونه های جنس Citrus را 36 عدد دانسته که در 16 گونه با طبقه ‌بندی سوئینگل و 20 گونه با طبقه بندی تاناکا مشترک است. پنجمین سیستم طبقه بندی در اواسط سال 1890 میلادی دو محقق به نام هایبارت و رودز با مطالعه‌ی فیلوژنتیکی مرکبات، حدود 146 مشخصه مورفولوژیکی و بیوشیمیایی در درخت، برگ، گل و میوه معرفی نمودند، امروزه برای طبقه بندی مرکبات از اطلاعات بیوشیمیایی حاصل از روش هایی مانند الکتروفروز پروتئین‌ها، آیزوزایم‌ها، ریزماهواره‌ها و آنالیز ژنوم‌ها به منظور شناسایی روابط بتانیکی مرکبات استفاده می‌شود (دریس[8]، 2003).

1ـ3ـ اهمیت مصرف كود در حاصلخیزی خاك:

یكی از موجودات زنده­ای كه به خاك وابسته است گیاه است. گیاه برای رشد و ادامه زندگی خود، جایی كه هست بایستی به اندازه كافی مواد غذائی وجودداشته باشد، در خاك بطور طبیعی عناصر متعددی وجود دارد، فقط میزان این عناصر در هر زمان بقدر كافی وجود ندارد، خاكی كه روی آن كشت و زرع می‌شود به زمان مواد غذایی درون خاك آن كاهش می یابد، در اینجاست كه اهمیت تغذیه گیاهی شروع می‌شود، درختان نیاز سالیانه مواد غذایی خود را از زمین جذب می‌نمایند چنانچه مواد غذائی جذب شده جایگزین نگردد در آن صورت كمبودهائی در عملكرد و یا كیفیت محصول بوجود خواهد آمد كه برای جلوگیری از چنین وضعیتی عناصر مورد نیاز به حد كافی بایستی اضافه كرده و آن‌را تقویت كنیم (جهاد کشاورزی، 1385). ورود مواد آلی به خاک با افزایش مقدار و قابلیت جذب عناصر غذایی توسط گیاه سبب افزایش سطح حاصلخیزی خاک و همچنین بهبود شرایط فیزیکی آن می‌شود (اكبری‌نیا و همكاران، 1383).

1ـ4ـ كاربرد كودهای بیولوژیك:

در چند دهه اخیر مصرف نهاده‌های شیمیایی در اراضی کشاورزی موجب معضلات زیست محیطی عدیده‌‌ای از جمله آلودگی منابع آب، افت کیفیت محصولات کشاورزی و کاهش میزان حاصلخیزی خاك‌ها گردیده است (شارما[1]، 2002).

این عوامل باعث شده است که برای تأمین نیاز غذایی گیاهان به سمت مصرف کودهای غیر­شیمیایی گرایش بیشتری صورت پذیرد. کودهای زیستی حاوی مواد نگهدارندهای با جمعیت متراکم یک یا چند نوع ریزجاندار مفید خاکزی و یا به صورت فرآورده متابولیک این موجودات می‌باشند که به منظور بهبود حاصلخیزی خاك و عرضه مناسب عناصر غذایی مورد نیاز گیاه در یک سیستم کشاورزی پایدار به کا رمی‌روند (صالح راستین، 1386).

گرچه استفاده از کودهای بیولوژیک در کشاورزی قدمت زیادی دارد ولی بهره برداری علمی از این گونه منابع سابقه چندانی ندارد .هر چند کاربرد این کودها در چند دهه اخیرکاهش یافته ولی امروزه با توجه به مشکلاتی که مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی به وجود آورده است استفاده از آنها در کشاورزی مجدداً مطرح شده است (معلم و عشقی‌زاده، 1386).

کودهای بیولوژیک در مقایسه با مواد شیمیایی مزیت‌های ‌قابل توجهی دارند. از آن جمله این قابلیت تکثیر خود به خودی دارند و باعث اصلاح خصوصیات فیزیکیوشیمیایی خاك می‌شوند(استارک[2]، 2007).

کودهای بـیولوژیک منحصراً به مواد آلی حاصل از کودهای دامی، پسمان‌های گـیاهی و غیره اطلاق نمی‌شود بلکه تولیدات حاصل از فعالیت میکروارگانیزم‌هایی که در ارتباط با تثبیت نیتروژن و یا فراهمی فسفر و سایر عناصر غذایی د رخاك فعالیت می‌کنند را نیز شامل می‌شوند (صالح راستین، 1377).

1ـ5ـ عملیات كوددهی در مركبات:

كودهای شیمیایی ازعوامل اصلی حفظ حاصلخیزی خاك به شمار می‌روند ولی كاربرد زیاد آنها به همراه عملیات مدیریتی نامناسب ازجمله سوزاندن كاه­ و كلش مقدارماده ­آلی خاك را به ­شدت كاهش داده و این موضوع روی ویژگی­های فیزیكی و شیمیایی و بیولوژیكی خاك تأثیرگذاشته و خطر فرسودگی این خاك‌ها را افزایش می­دهد. در طی فصل رشد، نیتروژن معدنی باید به منظور دستیابی به عملكرد بالا فراهم باشد لیكن انباشتگی زیاد نیترات در خاك به افزایش تلفات نیتروژن و آلودگی محیط می‌ انجامد (داوری نژاد و همکاران، 1383).

تغذیه با كودهای شیمیایی می‌تواند نقش مهمی را در تولید نهال‌های مركبات دارا باشد. نیتروژن مهمترین عنصر غذایی در تغذیه گیاهان، بویژه در خزانه كه گیاهان با تراكم بالا كشت شده و در حال رشد سریع هستند، می‌باشد. امروزه با توجه به مشكلات زیست محیطی اصلاح برنامه كود نیتروژنی برای كاهش هزینه‌های تولید و بدست آوردن رشد مطلوب ضروری است (ماست[3]، 1994).

ضرورت تامین نیتروژن برای رشد رویشی دانهال‌های مركبات توسط محققین زیادی گزارش گردیده است سیورستن اعلام كرد میزان كلروفیل و بازده استفاده از آب و دی اكسید كربن در برگ‌های مركبات رابطه نزدیكی با مقدار نیتروژن برگ دارد (سیورستن[4]، 1987).

راه تولید محصولات سالم و عاری از آلاینده‌های مهمی نظیر نیترات و كادمیم از مصرف بهینه كود می‌گذرد. یعنی باید مصرف كود را در كشور بهینه و مطابق با برداشت گیاه نمود تا امكان تولید محصولات كشاورزی سالم با سهولت بیشتری فراهم گردد. بی‌گمان یكی ازاصول اولیه‌ی‌تولید پایدار، ارتقا‌ی كیفی خاك از بعد حاصلخیزی و برگرداندن مجدد عناصر غذایی جذب شده توسط گیاهان به خاك می‌باشد كه متأسفانه در برنامه كودی كشور نادیده گرفته شده است (بای‌بوردی، 1385).

مصرف نامتعادل كودهای شیمیایی در مركبات شمال (اوره و فسفات آمونیوم آن هم با جایگذاری غیر علمی)، یكی دیگر از دلایل عمده پایین بودن بازدهی كودهای شیمیایی مصرفی می‌باشد (ملكوتی و همكاران، 1379؛ اسدی و محمودی، 1380؛ ملكوتی، 1381).

1ـ6ـ كمپوست:

د) فرضیه ها……………………………………………………………………………………………………3

ه) هدف ها…………………………………………………………………………………………………….3

بخش اول………………………………………………………………………………………………………4

توصیف برات و نکول آن……………………………………………………………………………………….4

فصل اول……………………………………………………………………………………………………….5

توصیف برات……………………………………………………………………………………………………5

مبحث اول: بیان تعاریف مختلف برات……………………………………………………………………….5

مبحث دوم: ماهیت برات……………………………………………………………………………………..8

گفتار اول: نظریه انتقال حق یا انتقال طلب…………………………………………………………………8

گفتار دوم: نظریه عقد مستقل بودن برات…………………………………………………………………..8

بند اول: عقد میان برات دهنده و دارنده برات……………………………………………………………….8

بند دوم: عقد میان برات دهنده و برات گیر…………………………………………………………………10

گفتار سوم: نظریه ظاهر……………………………………………………………………………………..10

گفتار چهارم: نظریه ایقاع تشریفاتی……………………………………………………………………….11

مبحث سوم: شرایط صوری و ماهوی برات………………………………………………………………..12

گفتار اول: شرایط شکلی برات……………………………………………………………………………..12

بند اول: شرایط شکلی صدور برات…………………………………………………………………………12

بند دوم: شرایط شکلی «قبولی، ظهرنویسی و ضمانت»……………………………………………….16

گفتار دوم: شرایط ماهوی برات……………………………………………………………………………..21

بند اول: اراده (قصد و رضا)…………………………………………………………………………………..22

الف) اعلام اراده……………………………………………………………………………………………….22

ب) اشتباه……………………………………………………………………………………………………..22

ج) اکراه………………………………………………………………………………………………………..23

د) جعل………………………………………………………………………………………………………..23

ه) امضای سند توسط نماینده فاقد اختیار…………………………………………………………………23

بند دوم: اهلیت……………………………………………………………………………………………….25

بند سوم: موضوع معلوم و معین……………………………………………………………………………25

بند چهارم: مشروعیت جهت………………………………………………………………………………..26

گفتار چهارم: مدل ماهیت برات……………………………………………………………………………..26

فصل دوم………………………………………………………………………………………………………29

توصیف نکول…………………………………………………………………………………………………..29

مبحث اول: اقسام نکول……………………………………………………………………………………..29

گفتار اول: نکول در فقه……………………………………………………………………………………….29

بند اول: نکول از انجام تعهد………………………………………………………………………………….29

بند دوم: نکول از سوگند……………………………………………………………………………………..31

بند سوم: نکول از شهادت…………………………………………………………………………………..33

بند چهارم: نکول در عقود فضولی…………………………………………………………………………..34

بند پنجم: نکول از لعان……………………………………………………………………………………….34

گفتار دوم: نکول در قانون مدنی…………………………………………………………………………….34

گفتار سوم: نکول در کنوانسیون های ژنو و آنسیترال…………………………………………………….35

مبحث دوم: تعریف نکول………………………………………………………………………………………35

مبحث سوم: ماهیت نکول……………………………………………………………………………………36

گفتار اول: تمیز نکول برات با سایر انواع نکول………………………………………………………………36

گفتار دوم: تمیز نکول برات بمعنی الاخص………………………………………………………………….37

گفتار سوم: مدل ماهیت نکول……………………………………………………………………………….39

بند اول: انشایی بودن………………………………………………………………………………………..41

بند دوم: عمل یا واقعه حقوقی بودن………………………………………………………………………..45

بند سوم: غیر تشریفاتی بودن……………………………………………………………………………….49

بند چهارم: نوع عمل حقوقی…………………………………………………………………………………50

مبحث چهارم: اعتبار و نفوذ نکول…………………………………………………………………………….51

گفتار اول: عیوب اراده………………………………………………………………………………………….51

گفتار دوم: اهلیت………………………………………………………………………………………………53

گفتار سوم: نمایندگی…………………………………………………………………………………………53

 

 

گفتار چهارم: موضوع معین……………………………………………………………………………………56

بند اول: موضوع نکول………………………………………………………………………………………….56

بند دوم: توافق بر اسقاط نکول……………………………………………………………………………….58

گفتار پنجم: جهت مشروع…………………………………………………………………………………….60

بخش دوم……………………………………………………………………………………………………….61

آثار نکول…………………………………………………………………………………………………………61

فصل اول………………………………………………………………………………………………………..64

حقوق دارنده برات……………………………………………………………………………………………..64

مبحث اول: حقوق دارنده برات تا سررسید…………………………………………………………………65

گفتار اول: حقوق دارنده برات در صورت نکول………………………………………………………………65

بند اول: درخواست ضامن توسط دارنده برات و آثار آن……………………………………………………66

بند دوم: درخواست پرداخت وجه برات……………………………………………………………………..67

گفتار دوم: حقوق دارنده برات مقبول عنه در صورت عدم تأدیه برات های مقبول عنه دیگر همان محال علیه…68

گفتار سوم: حقوق دارنده برات در صورت ورشکستگی مسؤولان سند………………………………..69

بند اول: حق دارنده در برابر مسؤولین ورشکسته………………………………………………………..70

بند دوم: حقوق دارنده در برابر مسؤولان غیر ورشکسته………………………………………………..70

مبحث دوم: حقوق دارنده برات در سررسید………………………………………………………………72

گفتار اول: برات رجوعی……………………………………………………………………………………..72

گفتار دوم: اقامه دعوای دارنده……………………………………………………………………………..76

بند اول: خواندگان دعوای دارنده……………………………………………………………………………76

بند دوم: مسئولیت تضامنی مسئولان…………………………………………………………………….77

الف) ضمان در اسناد تجاری………………………………………………………………………………..77

الف-1) شرط تحقق مسؤولیت تضامنی…………………………………………………………………..77

الف-2) ذی نفع مسؤولیت تضامنی………………………………………………………………………..78

الف-3) ترتیب مراجعه به مسئولان سند…………………………………………………………………..80

گفتار سوم: تأمین خواسته………………………………………………………………………………….82

فصل دوم………………………………………………………………………………………………………84

وظایف دارنده برات……………………………………………………………………………………………84

مبحث اول: ارائه برات قبل از نکول………………………………………………………………………….85

گفتار اول: اخذ قبولی………………………………………………………………………………………..85

بند اول: اخذ قبولی برات به رؤیت یا به وعده از رؤیت……………………………………………………85

بند دوم: معافیت از ارائه برات برای اخذ قبولی…………………………………………………………..86

بند سوم: مکان ارائه…………………………………………………………………………………………86

بند چهارم: اثر ارائه ناصحیح…………………………………………………………………………………87

گفتار دوم: انجام تشریفات قانونی در صورت نکول برات………………………………………………….87

بند اول: لزوم واخواست……………………………………………………………………………………..88

بند دوم: مراحل واخواست نکول……………………………………………………………………………90

الف) محل اعتراض نامه……………………………………………………………………………………..90

ب) شکل اعتراض نامه………………………………………………………………………………………90

ج) مهلت اعتراض نامه………………………………………………………………………………………90

د) تعداد نسخ اعتراض نامه…………………………………………………………………………………91

ه) ابلاغ اعتراض نامه………………………………………………………………………………………..92

مبحث دوم: ارائه برات جهت اخذ وجه برات و عدم پرداخت برات………………………………………92

گفتار اول: ارائه برات جهت اخذ وجه برات………………………………………………………………..93

بند اول: مهلت ارائه…………………………………………………………………………………………93

بند سوم: مکان ارائه………………………………………………………………………………………..94

بند چهارم: اثر عدم ارائه صحیح……………………………………………………………………………95

گفتار دوم: انجام تشریفات قانونی در صورت عدم پرداخت……………………………………………..96

بند اول: واخواست عدم تأدیه……………………………………………………………………………..97

الف) لزوم واخواست عدم تأدیه……………………………………………………………………………97

ب) مهلت اعتراض عدم تأدیه………………………………………………………………………………98

ج) آثار عدم واخواست………………………………………………………………………………………98

گفتار سوم: ارسال اطلاعیه………………………………………………………………………………..99

گفتار چهارم: اقامه دعوای مطالبه وجه برات……………………………………………………………101

نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………102

منابع…………………………………………………………………………………………………………103

چکیده

در ابتدای بحث ثابت شد که بهتر است ماهیت برات را ترکیبی از چند عقد محسوب کنیم و مشکلات راجع به عقد بودن آن را با مدل مرحوم نائینی توجیه کنیم که عناوین در برات همچون بعضی از نهادهای حقوقی عنوان ثانوی قهری اخذ شده اند و نیازی به قصد نتیجه نخواهند داشتو بر این اساس به سراغ ماهیت نکول و آثار آن برویم.

از بررسی مواد قانون تجارت راجع به نکول برات به این نتیجه رسیدیم که نکول برات در نظر قانون‌گذار به معنای خاص به کار رفته است و شامل نکول مصرحه و قبولی مشروط و امتناع از قبول نکول برات‌گیر می باشد و بر اساس مدل مرحوم نائینی (ره) این عنوان نیز هم‌چون سایر عناوین در برات، عنوان ثانوی قهری محسوب شده و اعتراض نکول علت مبقیه ی این حادث حقوقی می باشد؛ بنابراین این عنوان انشایی بوده و ایقاع محسوب می‌گردد؛ بنابراین نیازمند بررسی ماده 190 قانون مدنی راجع به این ایقاع غیر تشریفاتی هستیم و عناصر قصد و رضا و موضوع و جهت مشروع و اهلیت ناکل مورد بررسی قرار می گیرد و سپس در فصل دوم به آثار نکول برات پرداخته شد و به پاسخ های فرضیه ها رسیدیم کهدارنده برات در صورت نکول دارای حقوق و تکالیفی می گردد که از جمله آن می توان به موارد زیر اشاره کرد: دین مؤجل به حال تبدیل می شود، تمامی امضا کنندگان سند در مقابل وی مسئولیت تضامنی دارند، اقدام جهت تنظیم اعتراض نکول و دیگر تشریفات قانونی، رعایت مواعد قانونی زمان جهت اخذ وجه و غیره. ماهیت نکول عمل حقوقی انشایی غیر تشریفاتی است و ماهیت نکول با سایر انواع نکول (نکول در عقد فضولی، قسم، شهادت، لعان و نکول از انجام تعهد) متفاوت است به دلیل آنکه سایر انواع نکول انشایی نیستند و نکول برات انشایی و عمل حقوقی است.

الف) مقدمه

هرچند سند برات عملاً در روابط تجار مهجور واقع شده است اما مطالعه دقیق آن و تمرکز در اصول و مقررات جذاب آن، هرچه بیشتر ما را به سمت منظور قانون گذاران دهه اول و دوم قرن اخیر راجع به سایر نظرات حقوقی می کشاند به طوری که گاهی اوقات از دقت نظر این قانون‌نویسان به شگفت می‌آییم.

اما راجع به نکول برات تقریباً می‌توان گفت که هیچ کس سخنی در ماهیت آن نرانده است و این سکوت شاید به دلیل اغنایحقوق‌دانان از این ماهیت بوده است. در نوشته های فقها نیز هیچ فقیهی به ماهیت نکول در تمام عرصه ها نپرداخته است؛ به طوری که نگارنده راجع به این مطلب با مشکلات زیادی مواجه بود و لازم بود از خود سؤال و جواب هایی را پیرامون این مطلب طرح کند تا مطلب روشن گردد؛ زیرا ماهیت نکول فرع بر ماهیت برات و اصول حاکم بر آن می باشد و اگر نتوان ماهیت درستی از برات و اصول حاکم بر آن ارائه داد نمی توان از ماهیت نکول سخنی گفت.

برات دارای احکام ضعیف، فراوان و پیچیده ای است که همه آن ها در جهت اهداف پیش گفته مقرر شده اند. تعدد و پیچیدگی های این احکام سبب شده است تبیین ماهیت حقوقی برات به گونه ای که بتواند این احکام را توجیه و مدلل نماید بسیار دشوار گردد، تا آنجا که برخی از نویسندگان تلاش برای تبیین کامل ماهیت این تأسیس حقوقی را کاری بی ثمر قلمداد نموده اند. تعدد نظریات مختلف ابرازی از سوی حقوقدانان کشورهای مختلف و نقض و ابرام های این نظریات در بین حقوقدانان مؤید این معناست.

تبیین صحیح ماهیت حقوقی برات از آن جهت دارای اهمیت است که اولاً موجب درک و فهم آسان احکام غامض و متعدد حاکم بر آن می گردد ثانیاً در رفع تعارض این احکام بسیار مؤثر است ثالثاً در موارد اجمال و یا سکوت قانون همچون نکول برات به راحتی می توان حکم صحیح را برمبنای آن استنباط نمود.

آنچه از مجموع استقرائات صورت گرفته در نظریات ابرازی در مورد تبیین اصول و احکام حاکم بر برات می توان احصا نمود این است که حقوق‌دانان در برخورد با پیچیدگی های احکام برات نوعاً این اصول و احکام را خلاف اصول و قواعد مدنی (به طریق اولی قواعد فقهی) توصیف نموده اند و این تخلف سامانه ها و نهادهای حقوق مدنی را ناشی از ناکارآمدی حقوق مدنی در تعلیم نیازهای دنیای تجارت دانسته اند.

به دیگر سخن آنان در تحلیل حقوقی این احکام صرفاً آن ها را ناشی از الزامات دنیای تجارت دانسته و لهذا نوعاً چهره ای خلاف قاعده و استثناییبر اساس مبانی حقوق مدنی و فقه برای اسناد براتیایجاد کرده است. به نظر ما این امر ناشی از عدم ارائه تبیین صحیح از ماهیت حقوقی برات و بالنتیجه ماهیت نکول برات است به این سبب این تحقیق وجهه همت خود را تلاش برای تبیین ماهیت حقوقی برات و ارائه مدل درست و صحیح در توجیه قواعد آن و سپس ماهیت نکول برات بر اساس آن قرار داده است تا برمبنای آن بتوان تحلیل صحیحی از آثار و اصول حاکم بر برات ارائه نمود و در موارد اجمال و فقدال نصوص قانونی حکم صحیح را استنباط نمود. اما راجع به ماهیت برات به علت مبنایی بودن و این که موضوع علی حده ای نسبت به این تحقیق محسوب می شود بسیار مختصر به آن پرداخته شده است.

ب) تعریف مساله و بیان سؤالهای اصلی تحقیق:‌

بحث آثار مترتب بر ن‍ک‍ول‌ در برات با وجود «مبتلا به بودن» آن در کتب حقوقی به طور مستقل پرداخته نشده است؛ از آنجا که بحث مورد نظر جزء موضوعات مورد اختلافی بین حقوق‌دانان است لذا بر آن هستیم که مبانی و استدلال های ارائه شده را مورد بررسی قرار داده و با پذیرش نظریه ی موجه آن را در حقوق ایران تحلیل کرده و با بهره گرفتن از تحلیل ها و راه حل ها و بهره گیری از دیدگاه های حقوق‌دانان ایرانی به حل هر چه بهتر و مناسب تر کردن این گونه مسائل بپردازیم و از آنجا که این موضوع دارای سابقه ی طولانی در حقوق خارج می باشد لذا درای‍ن‌ ت‍ح‍قی‍ق‌ اب‍ت‍دا ب‍ا م‍ب‍ن‍ا ق‍رار دادن‌ ق‍ان‍ون‌ ت‍ج‍ارت‌ ای‍ران‌ راه‌ح‍ل ه‍ای‌ موج‍ود در ک‍ن‍وان‍سی‍ون ه‍ای‌ م‍ت‍ح‍دال‍ش‍ک‍ل‌ ژن‍و راج‍ع‌ ب‍ه‌ ب‍رات‌ و س‍ف‍ت‍ه‌ م‍ص‍وب‌ ۱۹۳۰ و ب‍رات‌ و س‍ف‍ت‍ه‌ بین‌ ال‍م‍ل‍لی‌ م‍ص‍وب‌ ۱۹۸۸ کنوان‍سی‍ون‌ ح‍ق‍وق‌ ت‍ج‍ارت‌ بی‍ن‌ ال‍م‍ل‍ل‌ س‍ازم‍ان‌ م‍ل‍ل‌ م‍ت‍ح‍د (آن‍سی‍ت‍رال‌) ب‍ه‌ ع‍ل‍ت‌ اه‍می‍ت‌ بی‍ن‌ ال‍م‍ل‍لی‌ آن‍ه‍ا و ح‍ق‍وق‌کامن لا‌ ب‍ه‌ ع‍ل‍ت‌ ای‍ن‍ک‍ه‌ م‍ق‍ررات‌ ف‍وق‌ را م‍ورد پ‍ذی‍رش‌ ق‍رار ن‍داده‌ اس‍ت‌ م‍ورد ت‍ج‍زی‍ه‌ و ت‍ح‍لی‍ل‌ ق‍رار خواهد گرفت‌ و در ن‍ه‍ای‍ت‌ س‍عی‌ خواهد ش‍د ب‍ات‍وج‍ه‌ ب‍ه‌ م‍وارد ف‍وق‌ راه‌ح‍ل های‌ م‍ن‍اس‍بی اتخ‍اذ گ‍ردد. سوال های تحقیق عبارتند از:

1) دارنده برات در صورت نکول دارای چه حقوق و تکالیفی می باشد؟

2) ماهیت نکول برات چیست؟

3) آیا نکول برات با سایر انواع نکول متفاوت است؟

ج) سابقه و ضرورت انجام تحقیق:

از آنجا كه در این زمینه كار تحقیقی كامل و جامعی وجود ندارد لذا بر آن هستیم تحقیق كامل و جامعی از جهت نظری و عملی و كاربردی انجام دهیم.

د) فرضیه ها:

1) دارنده برات در صورت نکول دارای حقوق و تکالیفی می گردد که از جمله آن می توان به موارد زیر اشاره کرد: دین مؤجل به حال تبدیل می شود، تمامی امضا کنندگان سند در مقابل وی مسئولیت تضامنی دارند، اقدام جهت تنظیم اعتراض نکول و دیگر تشریفات قانونی، رعایت مواعد قانونی زمان جهت اخذ وجه و غیره.

2) ماهیت نکول عمل حقوقی انشایی غیر تشریفاتی است.

3) ماهیت نکول با سایر انواع نکول متفاوت است به دلیل آنکه سایر انواع نکول انشایی نیستند و در نتیجه واقعه حقوقی محسوب می شوند.

ه) هدف ها:

بررسی آثار مترتب بر نکول برات در قوانین و مقررات ایران و کنوانسیون های بین المللی و نواقص حقوق کشورمان در زمینه حقوق و وظایف دارنده برات با توجه به کنوانسیون های ژنو و آنسیترال و ارائه راه کارهای متناسب در رفع این کاستی ها از اهداف این تحقیق می باشد به طوری که در این بین اصول و قواعد فقه امامیه که حقوق کشورمان متأثر از آن است نیز مورد تعرض قرار نگیرد.بنابرین ابتدا به بررسی ماهیت برات می پردازیم تا پی به ماهیت نکول ببریم زیرا نکول از عناوین در برات است و شناخت ماهیت فرع متوقف بر شناخت ماهیت اصل است. پس از آن در بخش دوم به بررسی آثار آن در برات می پردازیم.

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد

یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

 

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)