1-4 اهداف تحقیق………………………………. 6

1-4-1 اهداف اصلی……………………………… 6

1-4-2 اهداف اختصاصی…………………………… 6

1-5 فرضیه‌های تحقیق……………………………. 6

1-5-1 فرضیه‌های اصلی…………………………… 6

1-5-2 فرضیه‌های فرعی…………………………… 7

1-6 تعریف واژه‌ها و متغیرها…………………….. 7

1-6-1 تعاریف مفهومی…………………………… 7

1-6-2 تعاریف عملیاتی………………………….. 8

فصل دوم: ی بر پیشینه پژوهش

2-1 مقدمه……………………………………. 9

2-2 نقص بینایی……………………………….. 9

2-2-1 اهمیت حس بینایی…………………………. 9

2-2-2 تعریف و طبقه‌بندی نقص بینایی………………. 10

2-2-3 علل نقص بینایی…………………………… 12

2-2-4 نحوه برخورد فرد نابینا با نقص بینایی………. 13

2-2-5 نکات ضروری در آموزش نابینایان…………….. 14

2-3 تعریف مفهوم سازگاری اجتماعی………………… 15

2-4 نگرش صمیمانه……………………………… 16

2-4-1 تعریف نگرش……………………………… 16

2-4-2 ویژگی‌های نگرش…………………………… 17

2-4-3 تفاوت نگرش با ارزش، عقیده و علاقه………….. 18

2-4-4 شرایط عمده شکل‌گیری و تکوین نگرش‌ها…………. 18

2-4-5 تعریف صمیمیت……………………………. 19

2-5 مهارتهای اجتماعی………………………….. 20

2-5-1 فرایند ارتباط اجتماعی…………………….. 20

2-5-2 مفهوم مهارتهای اجتماعی…………………… 20

2-5-3 تعریف مهارت‌های اجتماعی…………………… 22

2-5-4 ویژگی‌های مهارتهای اجتماعی………………… 24

2-5-5 شش ویژگی عمده مهارتهای اجتماعی……………. 25

2-5-6 طبقه‌بندی مهارتهای اجتماعی از نظر کارکرد……. 26

2-5-7 فرایند‌های عاطفی و شناختی در مهارت اجتماعی….. 27

2-5-7-1 مهارت‌های اجتماعی مربوط به عواطف…………. 28

2-5-7-2 مهارت‌های مربوط به شناخت اجتماعی…………. 28

2-5-8 پیامد‌های مهارتهای اجتماعی………………… 29

2-6 مهارت‌های اجتماعی نابینایان…………………. 30

2-6-1 رشد اجتماعی در نابینایان…………………. 30

2-6-2 ویژگی‌های و محدودیت‌های روانشناختی کودکان نابینا 31

2-6-3 تأثیر اختلال بینایی در فرایند‌های تحول روانی…. 35

2-6-4 خصوصیات افراد با ناتوانی اجتماعی………….. 38

2-6-5 سازگاری اجتماعی افراد دارای نقص بینایی و عوامل موثر بر آن    40

2-6-6 عوامل مؤثر در سازگاری نابینایان…………… 43

2-6-7 اهمیت مهارت‌های افراد آسیب دیده بینایی……… 45

2-7 شیوه‌های آموزش مهارتهای اجتماعی……………… 46

2-8 پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق……………….. 49

2-8-1 تحقیقات انجام شده پیرامون در خارج از کشور….. 49

2-8-2 تحقیقات انجام شده در ایران……………….. 51

فصل سوم: روش پژوهش

3-1 مقدمه……………………………………. 54

3-2 طرح کلی پژوهش…………………………….. 54

3-3 جامعه آماری………………………………. 55

3-4 نمونه، حجم نمونه و روش نمونه‌گیری……………. 55

3-5 ابزار اندازه‌گیری………………………….. 55

3-5-1 پرسشنامه سازگاری اجتماعی كالیفرنیا (فرم تجدبد نظر شده، 1953) 55

3-5-2 پرسشنامه نگرش صمیمانه امیدون و همكاران (فرم تجدید نظر شده، 1983)  56

3-6 نحوه اجرا………………………………… 57

3-7 ابزار تجزیه و تحلیل……………………….. 57

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

4-1 مقدمه……………………………………. 58

4-2 تحلیل توصیفی داده‌های پژوهش…………………. 59

4-2-1 پیش فرض نرمال بودن توزیع نمرات……………. 60

4-3 آمار استنباطی…………………………….. 61

4-3-1 پیش فرض تساوی واریانس‌ها………………….. 61

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

5-1 مقدمه……………………………………. 63

5-2 تبیین یافته‌های پژوهشی……………………… 63

5-3 محدودیت‌های پژوهش………………………….. 66

5-4 پیشنهادهای پژوهش………………………….. 66

5-5 پیشنهادات كاربردی…………………………. 67

پیوست 1- پرسشنامه سازگاری اجتماعی كالیفرنیا (فرم تجدید نظر شده، 1953)   68

پیوست 2- پرسشنامه اندازه‌گیری نگرش صمیمانه امیدون و همكاران (فرم تجدیدنظر شده، 1983)…………………………………… 73

پیوست 3- بسته آموزشی مهارتهای اجتماعی ………….. 76

منابع و مآخذ…………………………………. 80

فهرست جدول‌ها

جدول (4-1): میانگین و انحراف استاندارد نمرات آزمودنی‌ها در پیش‌آزمون و پس آزمون، خرده مقیاس‌های پرسشنامه سازگاری اجتماعی گروه‌های آزمایش و كنترل……………………………………………. 59

جدول (4-2): میانگین و انحراف استاندارد نمرات آزمودنی‌ها در پیش‌آزمون و پس‌آزمون پرسشنامه نگرش صمیمانه گروه های آزمایش و كنترل 60

جدول (4-3): نتایج آزمون شاپیرو -ویلك در مورد پیش فرض نرمال بودن نمرات سازگاری اجتماعی در مددجویان دختر با نقص بینایی…… 60

جدول (4-4): نتایج آزمون شاپیرویلك در مورد پیش فرض نرمال بودن نمرات نگرش صمیمانه در مددجویان دختر با نقص بینایی………….. 61

جدول (4-5): نتایج آزمون لوین در پیش فرض تساوی واریانس نمرات خرده مقیاس‌های سازگاری اجتماعی………………………. 61

جدول (4-6): نتایج آزمون لوین در پیش فرض تساوی واریانس نمرات نگرش صمیمانه در گروه‌های
آزمایش و كنترل………………………………. 61

جدول (4-7): نتایج تحلیل مانوا تأثیر عضویت گروهی بر سازگاری اجتماعی گروه آزمایش و كنترل درجه آزادی……………………… 62

جدول (4-8): نتایج تحلیل كوواریانس تأثیر عضویت گروهی بر نگرش صمیمانه گروه آزمایش………………………………….. 62

چكیده

هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی بر سازگاری اجتماعی و نگرش صمیمانه دختران با نقص بینایی اصفهان بود. در این پژوهش طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه كنترل و نمونه گیری در دسترس استفاده شد و تعداد 26 نفر از مددجویان دختر مركز فاطمه الزهرای اصفهان كه در سازگاری اجتماعی و نگرش صمیمانه نمره پایین كسب كرده بودند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و كنترل قرار داده شدند. سپس گروه آزمایشی طی ده جلسه تحت آموزش مهارتهای اجتماعی به صورت گروهی قرار گرفتند. در حالی كه گروه كنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نكردند. در پایان، هر دو گروه مجدداً مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل مانووا نشان داد كه آموزش مهارتهای اجتماعی نمرات سازگاری اجتماعی دختران با نقص بینایی در تمامی مولفه ها ( به استثنا مولفه مهارتهای اجتماعی ) افزایش داده است .همچنین تحلیل كوواریانس نشان داد آموزش مهارتهای اجتماعی نمرات نگرش صمیمانه دختران با نقص بینایی را افزایش داده است. بنابراین، اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی بر سازگاری اجتماعی و نگرش صمیمانه دختران با نقص بینایی تأیید شد.

1-1 مقدمه

انسانها آفریده‌های اجتماعی اند كه برای برآوردن نیازهای عاطفی، اجتماعی و زیستی خود به تعامل با دیگران نیاز دارند و تحت تأثیر نظام‌ها و فرهنگ‌های جامعه خود قرار می‌گیرند. از یک طرف، تعداد و پیچیدگی قواعدی كه فرد باید برای تعامل با دیگران بداند بسیار زیاد است و از طرف دیگر باید این قواعد را در تعامل اجتماعی خود، به روش صحیحی به كار ببرد.

اجتماعی شدن جریانی است كه در آن هنجارها، مهارت‌ها و انگیزه‌ها، طرز تلقی و رفتارهای فرد شكل می‌گیرد تا ایفای نقش كنونی و آتی او در جامعه مناسب و مطلوب شناخته شود. مهارت اجتماعی مجموعه رفتارهای فراگرفته قابل قبولی است که فرد را قادر می‌سازد با دیگران رابطه مؤثر داشته و از عکس العمل‌های نامعقول اجتماعی اجتناب کند. همکاری، مشارکت با دیگران، کمک کردن، آغازگر رابطه بودن، تقاضای کمک کردن، تعریف و تمجیدکردن از دیگران، تشکر و قدردانی کردن، مثال‌هایی از این نوع رفتار است (گرشام و الیوت[1]، 1990). نقص در مهارت اجتماعی مشکلی نسبتاً مقاوم و مرتبط با عملکرد ضعیف در روابط اجتماعی فرد است، که اغلب منجر به ناسازگاری و یا اختلالات روانی در فرد می‌شود (کول و داج[2]، 1983؛ کوئن[3] و همکاران، 1973؛ پارکر[4] و آشر[5]، 1987). بنابراین، شناخت و درمان افراد مبتلا به این نقص وظیفه مهم روانشناسان، مشاوران، و متخصصان تعلیم و تربیت است. از آنجا که یکی از اقشار هر جامعه معلولین می‌باشند، لذا توجه به مسایل مهارتهای اجتماعی آنها نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و مطالعه مهارت اجتماعی در معلولین مورد توجه محققان بوده است. افراد معلول به دلیل نقایص جسمی و محرومیت‌های ناشی از آن اغلب قادر به ایجاد رابطه اجتماعی و متقابل با همسالان و بزرگسالان نیستند و سازگاری عاطفی و اجتماعی آنان با دشواری رو به رو است. این افراد معمولاً منزوی و گوشه‌گیر هستند و رفتارهای رشد نیافته و ضد اجتماعی و نامناسبی از خود بروز می‌دهند. نقص بینایی بیش از هر معلولیت دیگر ناتوانی به بار می‌آورد و نقش چشم‌ها در روابط اجتماعی مانند: صحبت کردن با دیگران، بیان و درک احساسات خود و دیگران و بالاخره برقراری یک رابطه خوب (کلامی و غیر کلامی) بر هیچ کس پوشیده نیست. یک فرد با نقص بینایی با بهره‌مندی از مهارتهای اجتماعی مانند همدلی، همکاری، شروع تعاملات، توانایی ابراز احساسات و تفکرات، درک سرنخ‌های اجتماعی میتواند تعاملات مثبت و موثرتری با سایرین برقرار کند در اینجاست که لزوم آموزش‌های مهارتهای اجتماعی به نابینایان در جهت افزایش کنش اجتماعی مطرح می‌شود.
ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)