گفتار نخست- معانی و تعاریف پیشگیری از جرم                                                                             18

الف- معنای لغوی و اصطلاحی پیشگیری                                                                                       18

1- مفهوم لغوی جرم و پیشگیری                                                                                                 18

1-1- جرم                                                                                                                               19

2-1- پیشگیری                                                                                                                        20

2- مفهوم اصطلاحی پیشگیری از جرم                                                                                          21

1-2- مفهوم موسع پیشگیری                                                                                                      21

2-2- مفهوم مضیق پیشگیری                                                                                                      23

ب- پیشگیری از جرم از منظر نظام­های کیفری نوین و اسلام                                                               22

1- پیشگیری از جرم از منظر نظام­های کیفری نوین                                                                           23

1-1- مفهوم پیشگیری در جرم­ شناسی                                                                                         23

2-1- مفهوم پیشگیری در سیاست جنایی                                                                                     25

2- مفهوم پیشگیری از جرم از منظر اسلام                                                                                     26

1-2- پیشگیری از جرم از منظر قرآن                                                                                              26

2-2- پیشگیری از جرم از منظر معصومین                                                                                        27

گفتار دوم- فرایند پیشگیری از جرم                                                                                                29

الف- فرایند پیشگیری از جرم در نظام­های کیفری                                                                               29

1- شناسایی مساله جرم و تعیین اهداف کاهش جرم                                                                       29

2- آسیب­شناسی علل جرم                                                                                                          30

3- انتخاب اقدامات ویژه و ارائه راه­ حل­های عملیاتی کاربردی (مداخله)                                                     30

4- اجرای تدابیر پیشگیری                                                                                                            30

5 – بازخوردگیری، نظارت و ارزیابی                                                                                                 31

ب- فرایند پیشگیری از جرم از منظر اسلام                                                                                       32

1- پیشگیری اولیه از جرم                                                                                                            32

2- پیشگیری ثانویه از جرم                                                                                                           33

مبحث دوم- انواع و تاریخچه پیشگیری از جرم                                                                                   35

گفتار نخست- انواع پیشگیری از جرم                                                                                             35

الف- پیشگیری­های متداول                                                                                                            35

1- پیشگیری از بزهکاری اطفال و پیشگیری از بزهکاری عمومی                                                           35

2- پیشگیری عمومی و پیشگیری اختصاصی                                                                                   36

3- پیشگیری انفعالی و پیشگیری فعال                                                                                           36

4- پیشگیری اولیه، ثانویه و ثالثیه                                                                                                   36

1-4- پیشگیری اولیه                                                                                                                   36

2-4- پیشگیری ثانویه                                                                                                                  37

3-4- پیشگیری ثالثیه                                                                                                                  37

ب- پیشگیری­های جدید                                                                                                                 37

1- پیشگیری­های غیرکیفری                                                                                                            38

1-1- پیشگیری اجتماعی                                                                                                              38

2-1- پیشگیری وضعی                                                                                                                 39

2- پیشگیری­های کیفری                                                                                                                39

1-2- پیشگیری عام                                                                                                                     40

2-2- پیشگیری خاص                                                                                                                   40

گفتار دوم- تاریخچه پیشگیری از جرم                                                                                               41

الف- پیشگیری از جرم در اندیشه­ های باستان                                                                                    41

1- پیشگیری از جرم در دوران باستان                                                                                               41

2- پیشگیری از جرم در قرآن                                                                                                          42

ب- تاریخچه پیشگیری جرم­شناختی و پیشگیری وضعی                                                                       44

1- تاریخچه پیشگیری جرم­شناختی                                                                                                44

2- تاریخچه پیشگیری وضعی از جرم                                                                                                46

مبحث سوم- اصول و مبانی پیشگیری از جرم                                                                                    48

گفتار نخست- اصول پیشگیری از جرم در فقه شیعه                                                                           48

الف- اصل مشروعیت روش­ها                                                                                                         49

ب- لزوم توجه به نقش دین در پیشگیری                                                                                          50

 

 

ج- پیشگیری از جرم، وظیفه ­ای همگانی                                                                                          50

گفتار دوم- مبانی پیشگیری از جرم                                                                                                 51

1- مبانی نظری پیشگیری کیفری                                                                                                   51

2- مبانی نظری پیشگیری اجتماعی                                                                                               52

1-2- نظریه پوزیتویستی                                                                                                               52

2-2- نظریه فرایند اجتماعی                                                                                                           53

3-2- نظریه برچسب­زنی                                                                                                                 53

3- مبانی نظری پیشگیری وضعی                                                                                                   54

فصل دوم- پیشگیری غیرکیفری

مبحث نخست- پیشگیری اجتماعی                                                                                                58

گفتار نخست- پیشگیری اجتماعی در نظام­های حقوقی                                                                       59

الف- انواع‌ پیشگیری‌ اجتماعی‌                                                                                                       59

۱- پیشگیری‌‌ جامعه­مدار                                                                                                               59

2- پیشگیری‌ رشدمدار                                                                                                                 60

ب- عوامل موثر در پیشگیری اجتماعی                                                                                             61

1- رسانه ­ها                                                                                                                               61

2- آموزش                                                                                                                                 62

3- اعتقادات اخلاقی و مذهبی                                                                                                       63

ج- مزایا و معایب پیشگیری اجتماعی                                                                                               63

1- مزایای پیشگیری اجتماعی                                                                                                       63

2- معایب پیشگیری اجتماعی                                                                                                       64

گفتار دوم- پیشگیری اجتماعی از منظر امام علی (ع)                                                                         65

الف- مولفه­های فردی پیشگیری اجتماعی                                                                                        66

1- توجه به تقوا و ایمان                                                                                                                66

2- اخلاق فاضله                                                                                                                         67

3- اصلاح ارتباطات اجتماعی                                                                                                          68

1-3- سفارش به پرهیز از پیروی از الگو های منحرف                                                                           68

2-3- تقویت پیوند های اجتماعی                                                                                                    69

ب- مولفه­های حکومتی پیشگیری اجتماعی                                                                                     70

1- امر به معروف و نهی از منکر                                                                                                     70

2- ارتقای آگاهی­های عموم جامعه                                                                                                   73

3- تامین نیازهای اساسی                                                                                                           75

1-3- تامین نیاز های اقتصادی و معیشتی                                                                                        75

2-3- پرداخت دستمزد کافی                                                                                                         76

3-3- اصلاح نظام مالیاتی                                                                                                             77

مبحث دوم- پیشگیری وضعی                                                                                                       79

گفتار نخست- پیشگیری وضعی در نظام­های حقوقی                                                                         79

الف- ویژگی‌ها و شیوه ­های پیشگیری وضعی                                                                                   79

1- ویژگی­ها‌                                                                                                                               80

1-1- تمرکز بر جرایم خاص                                                                                                           80

2-1- مختص به جرایم عمدی بودن                                                                                                80

3-1-بزه­ دیده مدار بودن                                                                                                              80

2- شیوه­ها                                                                                                                              80

1-2- افزایش تلاش برای دستیابی به هدف                                                                                     81

2-2- افزایش خطرات مورد نظر برای ارتکاب جرم                                                                                81

3-2- کاهش دستاوردهای مورد انتظار یا سود حاصله از جرم                                                                81

ب- مزایا و معایب‌ پیشگیری‌ وضعی                                                                                                82

‌1- مزایای‌ پیشگیری‌ وضعی                                                                                                          82

1-1- مشارکت افراد جامعه                                                                                                           82

2-1- انصراف مجرمان بالقوه                                                                                                          82

3-1- كم‌ هزینه‌ بودن‌                                                                                                                   82

2- معایب‌ پیشگیری‌ وضعی                                                                                                          83

1-2- ایجاد مسئولیت‌ برای‌ بزه‌دیدگان‌‌                                                                                              83

2-2- ایجاد ناامنی در شهروندان                                                                                                     83

3-2- عدم کارایی در همه موارد                                                                                                     83

گفتار دوم- پیشگیری وضعی از منظر امام علی (ع)                                                                            84

الف- راهبردهای پیشگیری وضعی ناظر به بزهکار                                                                              84

1- نظارت و کنترل بزهکار                                                                                                              84

1-1- حسبه                                                                                                                              86

2-1- اقدامات تامینی                                                                                                                   86

2- ایجاد جرایم بازدارنده                                                                                                                88

3- معرفی مجرمان خطرناک و شیوه‌های آنان                                                                                    89

ب- راهبردهای پیشگیری وضعی ناظر به بزه‌دیده                                                                               91

1- ایجاد فرهنگ ستم ناپذیری در جامعه                                                                                          91

2- ایجاد تمهیدات در حمایت از بزه‌دیده                                                                                            92

1-2- حمایت از افراد ضعیف                                                                                                          92

2-2- مجوز دفاع بهبزه­ دیده                                                                                                          92

ج- راهبردهای پیشگیری وضعی ناظر به محیط                                                                                  93

1- از بین بردن اسباب ارتکاب جرم                                                                                                  93

2- کنترل مکان ارتکاب جرم‌                                                                                                           94

3- محافظت از آماج‌های جرم                                                                                                        95

د- اصول پیشگیری وضعی از منظر امام علی (ع)                                                                               96

1- اصل مشروعیت روش­ها                                                                                                            96

2- لزوم رعایت آزادی­های مشروع                                                                                                     98

3- لزوم اندیشیدن تدابیر گوناگون                                                                                                    99

فصل سوم- پیشگیری کیفری

مبحث نخست- سیاست کیفری امام علی (ع) در برخورد با بزهکاری عامه مردم                                     103

گفتار نخست- رویکردهای تنبیهی                                                                                                 103

الف- قطعیت مجازات­ها                                                                                                                 104

1- قطعیت مجازات­ها از منظر جرم­شناسان                                                                                       104

2- قطعیت مجازات­ها از منظر امام علی (ع)                                                                                      105

ب- علنی کردن مجازات­ها                                                                                                             107

1- علنی کردن مجازات­ها از منظر جرم­شناسان                                                                                 107

2- علنی کردن مجازات­ها از منظر امام علی (ع)                                                                                108

گفتار دوم- رویکردهای اصلاحی                                                                                                   109

الف- اجرای مجازات با هدف اصلاح                                                                                               110

ب- برجسته­ترین رویکردهای اصلاحی در رویه امام علی (ع)                                                               111

1- عفو مجرمان                                                                                                                       112

2- عدم ملامت مجرمان                                                                                                             113

3- پرهیز از برچسب زنی                                                                                                           113

4- تکیه بر نقاط مثبت مجرم                                                                                                        114

مبحث دوم- سیاست کیفری امام علی (ع) در برخورد با یقه سفیدان بزهکار

گفتار نخست- مفهوم جرایم یقه­سفید                                                                                          115

الف- تعریف و ویژگی­ها                                                                                                                115

1- تعریف                                                                                                                               116

2- ویژگی­ها                                                                                                                              116

1-2- موقعیت بالای اجتماعی و اقتصادی                                                                                       116

2-2- ارتکاب جرم به صورت پنهانی                                                                                               117

3-2- ارتکاب جرم به دلیل خاص                                                                                                   117

ب- مصادیق جرایم یقه­سفیدی                                                                                                   117

1- کلاهبرداری                                                                                                                        118

2- جرایم علیه دولت                                                                                                                 118

3- جرایم زیست­محیطی                                                                                                             118

4- جرایم رایانه‏ای                                                                                                                    119

گفتار دوم- ساز کارهای پیشگیرانه امام علی (ع) در زمینه جرایم یقه­ سفیدی                                       119

الف- پیشگیری­های غیرکیفری                                                                                                      120

1- تصفیه حکومت از عناصر فاسد                                                                                                120

2- دقت در گزینش و انتصاب کارگزاران حکومت                                                                                121

3- توجه به امر نظارت                                                                                                               123

4- نظام گزارش­دهی مردمی                                                                                                       126

5- توجه به معیشت کارگزاران حکومت                                                                                          128

6- ارشاد و تحذیر                                                                                                                     129

ب- پیشگیری­های کیفری                                                                                                             130

1- مساوات در اجرای مجازات                                                                                                      130

2- شدت در اجرای مجازات                                                                                                         131

1-2- شدت در اجرای مجازات از منظر جرم شناسان                                                                         132

2-2- شدت در اجرای مجازات از منظر امام علی (ع)                                                                         134

3- قاطعیت در اجرای مجازات                                                                                                      135

4- اجرای علنی مجازات                                                                                                            138

نتیجه­ گیری                                                                                                                           140

منابع                                                                                                                                    147

چکیده:

یکی از اندیشه­ هایی که نظام کیفری ایران از آن تاثیر پذیرفته، اندیشه ­های امام علی (ع) است. رجوع به اندیشه­ و سیره­ی آن امام و تطبیق آن با قوانین و مقررات ایران، گویای آن است که پیشگیری از جرم به­ عنوان یکی از اجزای مهم نظام­ کیفری ایران رگه هایی از این اندیشه را با خود دارد. با توجه به این موضوع در رساله کنونی به پیشگیری از جرم از منظر آن حضرت پرداخته شده و زوایای مختلف آن در قالب سه فصل مستقل، تبیین شده است؛ بدین نحو که در فصل نخست، به کلیاتی از موضوع پیشگیری از جرم پرداخته شده و در دو فصل دیگر رساله به ترتیب در مورد پیشگیری­ های غیرکیفری و کیفری، سخن گفته شده است. رساله به دنبال پاسخ به این سوال بوده است که «مهمترین راهکارهای پیشگیری از بزهکاری از نگاه امام علی (ع) کدامند؟» در پاسخ، همچنانکه در فرضیه این تحقیق بیان شده است، می­توان گفت: نگاه به گفتار، رفتار و تقریر آن معصوم که قسمت اعظم آن در نهج­ البلاغه انعکاس یافته، نشان دهنده­ آن است که آن حضرت در برخورد با بزهکاری عامه مردم و نیز در برخورد با مجرمان یقه­سفید به هر دو نوع پیشگیری غیرکیفری (اجتماعی و وضعی) و پیشگیری کیفری، توجه داشته و تدابیری را در جهت تحقق آنها اتخاذ نموده ­اند؛ آن حضرت در برخی موارد بویژه در جرایم کم اهمیت با هدف اصلاح و باز­سازگاری، تدابیر اصلاحی اتخاذ نموده و از مجازات مرتکبان صرفنظر کرده و یا آن را کاهش داده است و در برخورد با برخی دیگر از جرایم نیز، نظر به توالی فاسد بیشتر این جرایم، با قاطعیت و شدت عمل بیشتری رفتار نموده است. از جمله جرایمی که در زمان به دست گرفتن خلافت ایشان در جامعه آن زمان عراق، به شدت شیوع یافته و در طول خلافت ایشان نیز موارد متعددی از آن مشاهده شد، جرایم یقه­سفید بوده است که امام علی (ع) نظر به اهمیت این دسته از جرایم در برخورد با مجرمان آنها قاطعیت نشان داده و سخت­ترین مجازات را در مورد آنها در نظر گرفته و بر دو مقوله برابری در اجرای مجازات و علنی­سازی اجرای آن، تاکید داشته است که در واقع، همه­ این موارد به­ طور مستقیم و غیرمستقیم دارای جنبه­ های پیشگیرانه بوده است.

مقدمه

الف – بیان مسئله

از زمان پیدایش دولت­های نخستین تا قرن­های متمادی، تنها به وضع و بیان رفتارهایی که جرم محسوب می­ شود و مجازات آنها توجه می­شد. در جوامع گذشته غالباً مجازات به ­عنوان تنها راه‌کار مبارزه علیه جرم و به تعبیر صحیح‌تر مجرم تلقی می‌شد و تنها شدت و قاطعیت در اجرای آن را موجب کاهش بزه‌کاری می‌دانستند‌. رفته­ رفته با رشد جوامع بشری، در اوایل قرن نوزدهم با تغییر نگرش به پدیدة مجرمانه در اروپا، عوامل وقوع جرم مورد توجه قرار گرفت و مکاتب جرم شناختی و دفاع اجتماعی نظریات مربوط به جرم و مجرم را ابراز نمودند و بر این اساس بود که به شیوه­ های مختلفی از پیشگیری از جرم توجه شد؛ به گونه ­ای که امروزه، به عقیده­ بسیاری از حقوقدانان، سیاست‌ جنایی‌ مطلوب‌، سیاستی‌ است‌ كه‌ هدف‌ آن‌ پیشگیری‌ از جرم‌ و بزهكاری‌ و كنترل‌ مؤثر آن‌ به‌ جهت‌ حفظ ‌نظم‌ و امنیت‌ در جامعه‌ با بكارگیری‌ تدابیر و اقدام‌های‌ لازم‌ و اصلاح‌ و درمان‌ فرد مجرم‌ باشد.

برخلاف رویه دولت­ها که در درجه نخست، مجازات را به­عنوان تنها پاسخ کیفری به جرم می­دانستند و بعدها به اهمیت پیشگیری پی برده ­اند، مکتب اسلام همراستا با توجه به رفتارهای خلاف شرع، به موضوع پیشگیری از آنها نیز نظر داشته است؛ به گونه ای که در قرآن و اندیشه­ های معصومین، رگه ­های توجه به پیشگیری از وقوع اثم و گناه، مشهود بوده و از رویه امامان معصوم نیز ابعاد متعدد پیشگیری قابل استنتاج است. یکی از امامانی که در اندیشه­ های وی پیشگیری از جرم، قابل مشاهده است، امام علی (ع) می­باشد؛ به­ طوری که با رجوع به نهج ­البلاغه می­توان اندیشه ­های پیشگیرانه ایشان را به وضوح مشاهده نمود.

با وجود تاکید­های بسیاری که در سیره ائمه معصومین (ع)، عالمان حقوق جزا و جامعه شناسان در زمینه پیشگیری از جرم مشاهده می­ شود در نظام اسلامی ایران، پیشگیری از جرم تاکنون نتوانسته به خوبی محقق شود. در تایید این ادعا می­توان به آمار جرایم ارتکابی در ایران یا به عبارت دیگر، حجم بالای پرونده­های کیفری در مراجع قضایی کشورمان استناد نمود. با وجود آنکه قانون اساسی ایران (مانند اصل 156 و اصل 8) به موضوع پیشگیری از جرم، توجه نموده است و در ایران نهادیی (مانند معاونت اجتماعی و پیشگیری از جرم قوه قضاییه) نیز در این زمینه ایجاد شده است اما مشکل ناکارامدی ساز کارهای پیشگیری از جرم در ایران همچنان باقی است.

به نظر می­رسد یکی از علل ناکارامدی­های پیشگیری در نظام حقوقی ایران، عدم بهره­ گیری کافی از تمام تجارب و اندیشه­ های پیشیانیان است. از جمله این تجارب و اندیشه ­ها که می ­تواند راهی برای رهایی از وضعیت موجود، سیره ائمه بویژه بهره­ گیری از اندیشه­ های امام علی (ع) است. حضرت امیر و خط­مشی ایشان در تشکیل و نحوه اداره حکومت اسلامی، همواره بهترین الگو برای سیاستمداران و رهبران جوامع اسلامی بوده است. قلمرو گسترده حکومت امام و طیف گسترده مردمی که در این سرزمین­ها زندگی می­کردند و نیز نحوه عملکرد خلفای پیشین، موقعیت خاصی را به وجود آورده بود که ایشان را در معرض اتخاذ سیاستی برای مقابله با ناهنجاری­های اجتماعی و اقتصادی قرار دهد. مطالعه سیاست­ها و روش مبارزه آن امام با این ناهنجاری­ها از آن جهت حایز اهمیت است که می ­تواند ملاک عمل موثری برای سیاست جنایی کشورهایی باشد که داعیه حکومت اسلامی دارند. از آنجایی که نظام جمهوری اسلامی ایران نیز در بیشتر موارد، نظام حکومتی حضرت امیر را الگوی رفتارها، سیاست­ها و برنامه ­های خود قرار داده است بی­تردید برای حرکت بهتر در زمینه پیشگیری از جرم، بررسی و تحلیل اندیشه ایشان در این زمینه بسیار کارگشا خواهد بود. از این رو، به نظر می­رسد با رجوع به نهج­ البلاغه بتوان اندیشه­ های این امام را در زمینه پیشگیری از جرم، استخراج نمود و برای پیشگیری از جرم در نظام جمهوری اسلامی ایران بویژه در اجرای اصل 8 قانون اساسی در زمینه امر به معروف و نهی از منکر به کار بست.

این پژوهش که مبتنی بر اندیشه­ های امام علی (ع) می­باشد در صدد آن است که با توجه و تاکید بر سیاست جنایی آن امام که از سیره ایشان قابل استنتاج است پیشگیری از جرم را بویژه در مورد مجرمان یقه سفید تحلیل و بررسی نماید.

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

 

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………….3

1-1- بیان مسأله و اهمیت موضوع تحقیق……………………………………………………………………………….3

2-1- پیشینه و ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………………………………………5

3-1- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………….5

4-1- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………6

5-1- سؤالات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………6

6-1- فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………………….6

7-1- ساماندهی تحقیق…………………………………………………………………………………………………….6

فصل دوم………………………………………………………………………………………………………………………7

2- دلایل روی آوری به جایگزین های قرار بازداشت موقت……………………………………………………………….8

1-2- مبانی جرم شناسانه………………………………………………………………………………………………….8

1-1-2- ماهیت سرکوب کنندگی بازداشت موقت………………………………………………………………………..9

2-1-2- عامل خطر بودن بازداشت موقت…………………………………………………………………………………10

3-1-2- مقوله پیشگیری……………………………………………………………………………………………………10

4-1-2- جلوگیری از فرایند برچسب زنی و حرفه ای شدن…………………………………………………………….11

2-2- مبانی فلسفی……………………………………………………………………………………………………….13

1-2-2- تعریف اصل برائت………………………………………………………………………………………………….13

2-2-2- مبانی و اهداف اصل برائت……………………………………………………………………………………….15

3-2-2- چالش بازداشت موقت در ارتباط با اصل برائت…………………………………………………………………16

3-2- اهداف عدالت کیفری………………………………………………………………………………………………..16

1-3-2- تأمین امنیت جامعه و احساس عدالت………………………………………………………………………….18

2-3-2- حفظ منافع بزه دیده……………………………………………………………………………………………….19

3-3-2- حفظ منافع متهم…………………………………………………………………………………………………..23

4-2- تراکم جمعیت زندان ها………………………………………………………………………………………………24

1-4-2- عدم دستیابی به اهداف اصلاحی و تربیتی……………………………………………………………………26

2-4-2- آسیب ها…………………………………………………………………………………………………………..27

1-2-4-2- آسیب های جسمی – روانی…………………………………………………………………………………28

2-2-4-2- آسیب های اقتصادی…………………………………………………………………………………………..28

3-2-4-2- آسیب های اجتماعی – خانوادگی……………………………………………………………………………30

1-3-2-4-2- آسیب بر فرزندان……………………………………………………………………………………………..30

2-3-2-4-2- آسیب بر همسر……………………………………………………………………………………………..31

فصل سوم…………………………………………………………………………………………………………………..32

3- جایگزین های کلاسیک قرار بازداشت موقت………………………………………………………………………..33

1-3- قرار التزام به حضور با قول شرف…………………………………………………………………………………..35

1-1-3- ماهیت و شرط آن…………………………………………………………………………………………………35

2-1-3- ضمانت اجرا………………………………………………………………………………………………………..36

3-1-3- موارد الغاء قرار……………………………………………………………………………………………………..36

2-3- قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام……………………………………………………………………………37

1-2-3- ماهیت قرار…………………………………………………………………………………………………………37

2-2-3- ضمانت اجرا………………………………………………………………………………………………………..38

3-2-3- موارد الغاء قرار…………………………………………………………………………………………………….38

3-3- قرار اخذ کفیل با وجه الکفاله………………………………………………………………………………………39

1-3-3- ماهیت قرار………………………………………………………………………………………………………..40

1-1-3-3- شرایط کفیل……………………………………………………………………………………………………40

2-1-3-3- ضابطه تعیین وجه الکفاله…………………………………………………………………………………….40

3-1-3-3- قرار قبولی کفالت……………………………………………………………………………………………..41

2-3-3- قابلیت اعتراض…………………………………………………………………………………………………..41

3-3-3- ضمانت اجرا قرار کفالت…………………………………………………………………………………………42

1-3-3-3- ضمانت اجرای عجز متهم از معرفی کفیل…………………………………………………………………43

2-3-3-3- ضمانت اجرای امتناع کفیل از حاضر کردن متهم………………………………………………………….43

4-3-3- موارد الغاء قرار…………………………………………………………………………………………………..45

1-4-3-3- موارد الغاء کفالت و اخذ تأمین مجدد………………………………………………………………………46

2-4-3-3- موارد الغاء کفالت بدون اخذ تأمین مجدد………………………………………………………………….47

 

 

4-3- قرار وثیقه………………………………………………………………………………………………………….47

1-4-3- ماهیت قرار وثیقه………………………………………………………………………………………………48

1-1-4-3- قرار اخذ وثیقه……………………………………………………………………………………………….49

2-1-4-3- تعیین مصداق وثیقه………………………………………………………………………………………..49

3-1-4-3- میزان وثیقه………………………………………………………………………………………………….49

4-1-4-3- صدور قرار قبولی وثیقه…………………………………………………………………………………….50

2-4-3- فوت وثیقه گذار………………………………………………………………………………………………..50

3-4-3- نحوه مصرف مال مورد وثیقه…………………………………………………………………………………51

4-4-3- ضمانت اجرا……………………………………………………………………………………………………52

1-4-4-3- ضمانت اجرای عجز متهم از تودیع وثیقه…………………………………………………………………52

2-4-4-3- ضمانت اجرای استنکاف وثیقه گذار از حاضر کردن متهم………………………………………………52

5-4-3- موارد الغاء قرار…………………………………………………………………………………………………52

5-3- قرارهای محدود کننده تردد……………………………………………………………………………………..53

1-5-3- قرار عدم خروج از کشور………………………………………………………………………………………53

1-1-5-3- ماهیت و شرایط قرار……………………………………………………………………………………….54

2-1-5-3- قابلیت اعتراض……………………………………………………………………………………………..55

2-5-3- قرار التزام به عدم خروج از حوزه قضایی……………………………………………………………………55

1-2-5-3- ماهیت قرار………………………………………………………………………………………………….56

2-2-5-3- ضمانت اجرا…………………………………………………………………………………………………56

1-2-2-5-3- ضمانت اجرای عدم قبولی قرار………………………………………………………………………..56

2-2-2-5-3- ضمانت اجرای تخطی از اجرای قرار…………………………………………………………………..57

3-5-3- قابلیت اعتراض………………………………………………………………………………………………..57

فصل چهارم…………………………………………………………………………………………………………….58

4- جایگزین های مدرن قرار بازداشت موقت……………………………………………………………………….59

1-4- جایگزین های مدرن اصلی…………………………………………………………………………………….59

1-1-4- قرار التزام معرفی نوبتی به مرجع قضایی یا انتظامی…………………………………………………..59

2-1-1-4- ماهیت قرار………………………………………………………………………………………………..60

3-1-1-4- ضمانت اجرا……………………………………………………………………………………………….61

1-3-1-1-4- ضمانت اجرای عدم قبول قرار………………………………………………………………………..61

2-3-1-1-4- ضمانت اجرای تخطی از اجرای قرار…………………………………………………………………61

4-1-1-4- قابلیت اعتراض……………………………………………………………………………………………61

2-1-4- التزام مستخدمان رسمی کشوری یا لشکری………………………………………………………….62

1-2-1-4- ماهیت قرار……………………………………………………………………………………………….62

2-2-1-4- ضمانت اجرا………………………………………………………………………………………………63

1-2-2-1-4- ضمانت اجرای عدم قبول قرار……………………………………………………………………….63

2-2-2-1-4- ضمانت اجرای تخطی از اجرای قرار………………………………………………………………..63

3-2-1-4- قابلیت اعتراض…………………………………………………………………………………………..63

3-1-4- ممنوعیت خروج از منزل یا محل اقامت از طریق نظارت با تجهیزات الکترونیکی…………………….64

1-3-1-4- ماهیت قرار………………………………………………………………………………………………65

2-3-1-4- ضمانت اجرا……………………………………………………………………………………………..66

2-4- جایگزین های مدرن تکمیلی………………………………………………………………………………..66

1-2-4- معرفی نوبتی به مراکز یا نهادها…………………………………………………………………………67

2-2-4- منع رانندگی با وسایل نقلی موتوری……………………………………………………………………67

3-2-4- منع اشتغال به مشاغل زمینه ساز ارتکاب جرم………………………………………………………..68

4-2-4- ممنوعیت از نگهداری سلاح جوازدار……………………………………………………………………..68

3-4- جایگزین های مدرن پیشنهادی……………………………………………………………………………..70

3-1-4- قرار اخذ اسناد هویت یا اشتغال متهم…………………………………………………………………..71

1-1-3-4- ضمانت اجرا………………………………………………………………………………………………72

1-1-1-3-4- ضمانت اجرای ناشی از عدم قبول قرار…………………………………………………………….72

2-1-1-3-4- ضمانت اجرای تخطی از اجرای قرار………………………………………………………………..72

2-1-3-4- قابلیت اعتراض…………………………………………………………………………………………..73

2-3-4- ترک معاشرت با افراد خاص……………………………………………………………………………….72

3-3-4- اقدام درمانی اختلال روانی – رفتاری…………………………………………………………………….74

4-3-4- ممنوعیت از صدور چک در جرایم مرتبط با چک…………………………………………………………74

فصل پنجم…………………………………………………………………………………………………………..76

نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………77

پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………..80

پیوست………………………………………………………………………………………………………………81

فهرست منابع………………………………………………………………………………………………………92

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………..97

چکیده:

یکی از مؤلفه ­های عدالت کیفری، حمایت از حقوق و آزادی متهم می­باشد زیرا از حقوق ذاتی هر انسانی، آزادی اوست که نباید آن را نقض، و باید آن را محترم شمرد. با توجّه به حساسیت موضوع قرار بازداشت موقت که به نوعی ناقض این حقوق و آزادی­ها به شمار می رود عدالت کیفری ایجاب می­ کند که با اتخاذ تدابیری از یک طرف، این حقوق متهم و از طرفی دیگر حقوق بزه دیده از جرم را تأمین کرد تا هیچ یک از طرفین نسبت به عدالت کیفری نگاه بدبینانه نداشته باشند. همچنین نظر به تعریف حقوقدانان نسبت به متهم که او را فردی می­دانند که گمان به ارتکاب جرم از طرف او می­رود و متفاوت از فرد مجرم می­باشد پس لازم است که نسبت به این مقوله توجّه بیشتری شود.

با توجّه به راه­کار بازداشت موقت که راه سرکوب گرانه را پیش ­گرفته است باید به وسیله تدابیری که امروزه از آن به عنوان جایگزین­های قرار بازداشت موقت یاد می­ شود به سمت اصلاح و درمان فرد متهم رفت تا او را از محیط ­های جرم زا موجود در جامعه دور نگه داشت. با وجود عدم تنوع جایگزین­های قرار بازداشت موقت به نظر می­رسد که نمی­توان به اهداف والای عدالت دست یافت، اما خوشبختانه قانون­گذار در لایحه آیین دادرسی کیفری با توسعه این قرارها که بیشتر از نوع مدرن می­باشند در جهت پاسخگویی به این ابهام گام برداشته است، جایگزین­هایی که هر یک بر اساس ضوابط خاصی وضع با توسل به این اقدامات می توان گفت که هدف قانون­گذار در راستای حبس زدایی مفید واقع می­ شود که این خود به روند عدالت کیفری منصفانه و احترام به حقوق افراد جامعه کمک شایانی می­نماید.

به هرحال این نکته را نیز نباید فراموش نمود که برخی از این جایگزین­ها ایراداتی را در خود می­بیند که نیازمند بررسی منطقی­تر در این زمینه می باشند.

فصل اول

1- مقدمه

1-1- بیان مسأله و اهمیت موضوع تحقیق

قرار بازداشت موقت به عنوان سنگین­ترین قرار تأمین کیفری می­باشد، که از سوی مقام قضایی در مراحل مقدماتی صادر می­گردد و به موجب آن متهم در تمام یا قسمتی از مراحل تحقیقات مقدماتی و یا دادرسی بازداشت می­ شود. وقتی صحبت از بازداشت می شود ذهن هر فردی سریع به سمت زندان می رود، حال آیا این درست به نظر می­رسد که فردی چون فقط لباس متهم را بر تن او پوشانده با یک فرد مجرم یکسان قلمداد و او را در فاصله رسیدگی مقدماتی تا پایان صدور حکم نهایی در بازداشت قرار دهیم در حالی که به نظر بعید نمی­رسد حتی مقام قضایی در مرحله صدور حکم، حکم برائت و بی­گناهی او را صادر کند. حال باید توجّه داشت با وجود این؛ تکلیف حقی که از فرد متهم زایل شده است و آبرو و شخصیت اجتماعی او که از منظر عمومی دچار خدشه شده چه می شود، آیا با یک عذرخواهی از فرد، او به حقوق خود می رسد؟ پس ما باید ضمانت اجرای دقیق این حقوق از دست رفته فرد را در کجا جستجو کنیم.

قرار بازداشت موقت با وجود شدتی که نسبت به سایر قرارهای تأمین کیفری دارد معایبی را در خود می بیند تاآنجا که مخالف با قاعده تفسیر قانون به نفع متهم و موجب تضییع حقوق متهم می­باشد. این قرار مغایر با اصل برائت و بی­گناهی متهم بوده و از نظر جرم شناسی نیز اثر پیشگیری و بازدارندگی را از بین می­برد. به موجب اصل برائت که از اصول مهم و شناخته شده در قانون اساسی کشورمان می­باشد سلب آزادی افراد قبل از محکومیت آنان ممنوع است این در حالی می­باشد که بی­گناهی فرد بازداشت شده آثار شدیدی بر روح و روان او می­گذارد و موجب خشم او نسبت به اجرای عدالت و دستگاه قضایی کشور می­گردد. در همین رابطه آدولف پرنس از بنیان گذاران مکتب دفاع اجتماعی معتقد است که صدور قرار بازداشت موقت قبل از اثبات مجرمیت متهم، سخت ترین مجازات که فلاکت و بی­آبرویی مسلم را دربر دارد، محسوب می­ شود.

با توجّه به این که قرار بازداشت پیشینه بسیار طولانی دارد می­بینیم که در حقوق قدیمی مثل روم به نوشته اولپین سعی بر اجتناب از بازداشت متهمان بوده است یعنی ممکن بود فرد به محافظ شهر، قضات شهر مجاور و حتی به یکی از اشخاص معتبر شهر، سپرده شود.

از آن­جا که قانون و قانون­گذار برای حفظ آزادی اشخاص و جامعه و حمایت از این حقوق و آزادی­ها به وجود آمده است، پس این قرار بازداشت موقت باعث سلب آزادی متهم می­گردد، زیرا حقوق و آزادی شخصی را حفظ و حمایت نکرده است. پس باید ابتدا مجرمیت فرد را اثبات، سپس آزادی و حقوق او را محدود کرد. تمام این ماجراهای غم­انگیز دادرسی ­های جزایی به خاطر یک انسان نگون بختی است که متهم نامیده می­ شود و به حق یا ناحق مورد تعقیب قرار گرفته و آبرو، شرف، حیثیت و آزادی او در معرض نابودی قرار گرفته است در حالی که عدالت کیفری ایجاب می­ کند که پیش از تعیین تکلیف نهایی موضوع اتهام و صدور حکم قطعی هیچ­گونه محدودیتی نسبت به آزادی­های شخصی، افرادی که تحت پیگرد جزایی هستند صورت نگیرد و تا متهمی به موجب حکم قطعی دادگاه صالح محکومیت نیافته مورد تعرض قرار نگیرد.

قرار بازداشت موقت هم­چنان که پیش تر گفته شد با برخی از اصول قانون اساسی مغایرت آشکار دارد و زیان­های آن غیرقابل جبران می­باشد زیان­هایی که علاوه بر فرد به دامان خانواده او نیز تسری می­یابد و یکی از این زیان­ها ممکن است باعث از هم گسیختگی نهاد خانواده گردد. هم­چنین این نوع قرار که امکان تغییر در سرنوشت پرونده و به عبارتی باعث تاثیر منفی در پرونده خواهد داشت باید محدودتر گردد و این محدودیت­ها را هم باید قانون­گذار بر پایه و اساس موجّهی قرار دهد، یعنی تا مصلحتی اهم ایجاب نکند هرگز نمی توان به بهانه­ های گوناگون اصول کیفری را نادیده گرفت همان­طور که استفاده افراطی از قرار بازداشت موقت­دارای آثار منفی عاطفی، اقتصادی، اجتماعی و… می­باشد و با توجّه به نظر جرم­شناسان که زندان به خاطر وضعیت نامناسب وجود حاکم بر آن و عدم طبقه بندی زندانیان به یک محل برای تشکیل باندهای مجرمانه به شمار می­رود باید تا حد امکان سعی بر عدم استفاده از بازداشت موقت داشته باشیم.

باید با اتخاذ تدابیری سعی بر حفظ هیبت و شکوه بازداشت موقت داشته باشیم یعنی سعی بر استفاده از جایگزین­هایی برای بازداشت موقت با ماهیت اصلاحی و درمانی داشته باشیم. یعنی نگاه ما باید به فرد متهم یک نگاه اصلاحی و نه مانند قرار بازداشت موقت، سرکوب گرانه باشد.

در همین راستا هشتمین کنگره بین المللی پیشگیری از جرم و رفتار با محکومان(1990 میلادی با پیشنهاد «جایگزین های بازداشت متهمان») گام استواری را در جهت محدود کردن بازداشت موقت برداشت. خوشبختانه قانون­گذار ما با وجود واکنش سرکوب گرانه نسبت به متهم پس از چندین سال، اکنون در لایحه آیین دادرسی کیفری در جهت تحولات پیش گفته و تضمین حقوق و آزادی­های فردی متهم گام برداشته است.

2-1- پیشینه و ضرورت انجام تحقیق

جایگزین­های قرار موقت با توجه به اهمیت موضوع که امروزه در جهت رسیدن به اهداف عدالت کیفری به آن احساس نیاز می­ شود خوشبختانه مورد توجه قرار گرفته است که از جمله می­توان به رساله­ی جناب آقای دکتر محمدرضا الهی منش و پایان نامه ارشد سرکار خانم هاشمی و آقای عبداله اله بداشتی سیاهکلرودی می­توان نام برد. که همه این پژوهش­ها در جهت توسعه­ جایگزین های قرار بازداشت موقت در نظام حقوقی ایران ارائه گردیده است.

تا حد امکان باید بازداشت موقت را به وسیله جایگزین­هایی برای آن، محدود کرد این جایگزین­های که قرار است، جای قرار بازداشت موقت را بگیرد باید به وسیله تدابیری که بتواند حضور متهم را در دادرسی و اجرای حکم تامین کند، اتخاذ گردد. قرار بازداشت موقت که باعث تضییع حقوق افراد و با اصل برائت مغایرت دارد پس چه بهتر که با عنایت به اصولی چون، تفسیر به نفع متهم و حفظ آزادی­های افراد جایگزین­های مناسبی برای آن قرار دهیم تا بدین وسیله بتوانیم به بحران جمعیت زندان ها و حقوق افراد کمک شایانی کنیم. با توجه به این موضوع که کشور ما در زمینه جایگزین کردن تدابیری به جای قرار بازداشت موقت حرکت جدی انجام نداده است، در حالی که هم اکنون استفاده از جایگزین­های بازداشت موقت در سطح بین المللی تقریباً جنبه الزامی به خود گرفته است. با امید به دستیابی هرچه سریع­تر و ارایه­ی بهترین راه­حل­ها برای این امر مهم و اقتدار قانونی کشورمان می­طلبد، که ما تحقیق گسترده­تری در این زمینه انجام دهیم.

3-1- اهداف تحقیق

هدف از این تحقیق بررسی جایگزین­های قرار بازداشت موقت: مبانی و قلمرو و جایگاه آن در نظام حقوقی ایران و شناسایی نقاط ضعف و قوّت قوانین و مقررات و در حد امکان ارائه پیشنهاد از اصلاح قوانین در جهت حفظ و صیانت آزادی های متهم و در عین حال تضمین منافع مدعی خصوصی و جلوگیری از اخلال در نظم و امنیت در جهت امنیت عمومی می­باشد. با عنایت به این موضوع می­توان از تضییع حقوق افراد، افزایش جمعیت زندان­ها و همچنین باندهای مجرمانه جلوگیری کرد. البته برای رسیدن به این هدف مهم، نیاز به فرهنگ­سازی دقیق می­باشد.

هدف از این نوشتار بررسی جایگاه قرارهای جایگزین در نظام حقوقی ایران و اینکه با توجّه به لایحه آیین دادرسی کیفری چه دورنمایی می­توان برای این نوع قرارها پیش بینی کرد می باشد که با زبان نوشتاری ساده سعی بر مثمر ثمر قرار گرفتن آن در جهت ارتقای حقوق و آزادی­های متهم و حمایت این حقوق و آزادی­ها شده است.

4-1- روش تحقیق

این تحقیق توصیفی تحلیلی می­باشد و از روش استدلال و تحلیل عقلانی استفاده می­ کند و بر پایه مطالعات کتابخانه­ای انجام می شود. و روش تحقیق از نوع کتابخانه ­ای می­باشد و برای جمع­ آوری داده ­ها و اطلاعات از فیش­ برداری استفاده شده است.

ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

 

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

چکیده 1

مقدمه. 2

فصل اول : کلیات تحقیق

1-1- بیان مسأله. 5

1-2- سوال تحقیق.. 5

1-3- فرضیات تحقیق.. 6

1-4- اهداف تحقیق.. 6

1-5- ضروریات و اهمیت تحقیق.. 6

1-6- روش تحقیق و مراحل آن. 6

1-7- روش تجزیه و تحلیل داده ها 7

1-8- بهره وران تحقیق.. 7

1-9- سازماندهی تحقیق.. 7

1-10- انگیزه تحقیق.. 8

1-11- مشکلات تحقیق.. 8

1-12- پیشینه تحقیق.. 8

1-13- محدوده جغرافیایی تحقیق.. 9

1-14- واژه ها و مفاهیم تحقیق.. 9

1-14-1- تعریف ژئوپلیتیک… 9

1-14-2- تعریف خاورمیانه. 9

1-14-3- تعریف واگرایی.. 9

1-14-4- تعریف تحلیل.. 10

فصل دوم : مبانی تئوری( نظری)

2-1- تعاریف ژئوپلیتیک از دیدگاه های گوناگون. 12

2-2- تاریخچه و اهمیت ژئوپلیتیک… 13

2-3- ویژگی ها و تحول نظری ژئوپلیتیک… 13

2-4- جهانی شدن و تحول مفهومی ژئوپلیتیک… 14

2-5- رویکرد ژئوپلیتیک در دوران نوین (ژئوپلیتیک پست مدرن). 15

2-6- دیدگاه های جدید در ژئوپلیتیک… 17

2-7- عوامل موثر در ژئوپلیتیک… 18

2-8- واگرایی.. 18

2-9- همگرایی.. 19

2-10- تعریف جغرافیای سیاسی.. 19

2-11- پوزیتیویسم. 21

2-12- ظهور مکتب ساختارگرایی.. 23

فصل سوم : موقعیت جغرافیایی ایران و ترکیه

3-1- موقعیت جغرافیایی ایران. 31

3-1-1- ویژگی های طبیعی.. 33

3-1-2- موقعیت و فضا 34

3-1-3- جمعیت ایران ترکیب قومی- نژادی- مذهبی.. 34

3-1-4- ویژگی های انسانی و نژادی.. 35

3-1-5- ویژگی دینی و مذهبی.. 35

3-1-6- ویژگی قومی و زبانی.. 35

3-1-7- اقتصاد ایران. 37

3-2- موقعیت جغرافیایی ترکیه. 39

3-2-1- شهرها و بنادر مهم. 42

3-2-2- جمعیت، ترکیب و پراکندگی آن. 43

3-2-3- نژاد ترک در ترکیه. 44

3-2-4- اقتصاد ترکیه. 47

فصل چهارم : یافته های تحقیق

4-1- ژئوپلیتیک ایران. 50

4-1-1- جایگاه ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک ایران در منطقه آسیای جنوب غربی.. 50

4-2- ژئوپلیتیک ترکیه در منطقه. 52

4-2-1- مشکلات ترکیه با کشورهای همجوار و خارج از قلمرو ملی.. 53

 

 

4-2-2- ژئوپلیتیک آب… 53

4-3- روابط ایران و ترکیه از زمان عثمانی تا به امروز. 54

4-3-1- روابط ایران و ترکیه در دوره پهلوی.. 55

4-4- جایگاه ایران و ترکیه در ساخت قدرت و سیاست منطقه خاورمیانه. 56

4-5- روابط ایران و ترکیه در سایه تحولات سوریه. 59

4-6- تنگه های استراتژیک موجود در منطقه. 60

4-6-1- ژئوپلیتیک تنگه هرمز و مزایای اقتصادی آن برای ایران. 61

4-6-2- اهمیت راهبردی تنگه هرمز برای اقتصاد جهان. 63

4-6-3- تنگه داردانل و تنگه بسفر. 63

4-6-4- موقعیت ترانزیتی ممتاز ترکیه. 64

4-7- عوامل همگرا و واگرا در روابط ایران و ترکیه پس از به قدرت رسیدن حزب اسلام گرای عدالت و توسعه در ترکیه (2009-2002). 64

4-7-1- تلاش برای تبدیل شدن به یک قدرت منطقه ای؛ رقابت یا همکاری.. 64

4-7-2- نگرش ترکیه و ایران به مسائل خاورمیانه. 66

4-7-3- عوامل همگرا در روابط ایران و ترکیه در دوران حکومت حزب اسلام گرای عدالت و توسعه. 69

4-7-4- ایران و ترکیه دو کشور غیر عرب منطقه. 72

4-7-5- شکست طرح انزوای ایران. 73

4-7-6- افکار عمومی ترکیه. 73

4-7-7- عوامل واگرا در روابط ایران و ترکیه در دوران حکومت حزب اسلام گرای عدالت و توسعه. 73

4-7-8- نگاه متفاوت به مسائل جهانی و منطقه ای.. 74

4-7-9- مسأله ی هسته ای ایران. 74

4-7-10- رقابت دو کشور در مناطق آسیای مرکزی، قفقاز و خاورمیانه. 75

4-7-11- تأثیر مسأله ی کُرد بر روابط دو کشور. 75

4-7-12- روابط ترکیه و امریکا و تأثیر آن بر روابط ایران و ترکیه. 75

4-7-13- روابط ترکیه و اسرائیل و تأثیر آن بر روابط ایران و ترکیه. 77

4-8- بررسی اختلافات، ادعاها و منازعات مرزی و ارضی در کشور ایران و ترکیه. 78

4-9- جایگاه و نقش ایران و ترکیه در تحولات منطقه ای.. 81

4-10- تحولات خاورمیانه و شمال آفریقا: (تأثیر بر روابط ایران و ترکیه). 86

4-11- نقش ترکیه در تحولات اخیر کشورهای منطقه. 90

4-12- بررسی و مقایسه اقتصاد ترکیه با اقتصاد ایران. 90

4-12-1- روابط اقتصادی ایران و ترکیه در گرو روابط سیاسی.. 93

4-13- نقش فرهنگی ایران و ترکیه در آسیای مرکزی و قفقاز. 96

4-14- موانع همگرایی ایران و ترکیه در مناطق آسیای مرکزی و قفقاز. 100

4-14-1- تقابل ایدئولوژیک (اسلام گرایی و دنیاگرایی). 101

4-14-2- تقابل نقش های منطقه ای.. 102

4-14-3- رقابت اقتصادی.. 104

4-14-4- عامل امنیتی.. 106

فصل پنجم : ارزیابی ، نتیجه گیری ، ارائه راهکار و پیشنهاد

5-1- ارزیابی فرضیه ها 109

5-1-1- رقابت ایدئولوژیک نقش مهمی در واگرایی های دو کشور ایران و ترکیه دارد. 109

5-1-2- رقابت منطقه ای باعث واگرایی های دو کشور ایران و ترکیه می شود. 109

5-2- نتیجه گیری.. 110

5-3- تجزیه و تحلیل.. 113

5-4- ارائه پیشنهاد. 113

منابع و مأخذ. 114

چکیده

روابط ایران و ترکیه در طول تاریخ همواره فراز و فرودهای بسیاری را طی نموده و این روابط مختص     دهه های اخیر نبوده، دو کشور بخاطر همسایگی با یکدیگر از زمان امپراطوری عثمانی روابطشان به شکل معمول ادامه داشته است. همان طور که از عنوان پایان نامه پیداست نوشتار حاضر به دنبال آن است تا عواملی که باعث واگرایی بین دو کشور ایران و ترکیه می شود را مورد بررسی دقیق قرار دهد.

ایران و ترکیه دو بازیگر قدرتمند در منطقه پیرامونی محسوب می شوند که هر کدام اهداف مشخصی را دنبال می کند تا به عنوان یک قدرت منطقه محسوب شوند.

ترکیه در تلاش است تا جایگاه بهتری نسبت به گذشته در تحولات خاورمیانه به دست آورد و نقش موثری در منطقه داشته باشد از طرف دیگر جمهوری اسلامی ایران نیز اهداف مشخصی را در منطقه دنبال می کند تا به عنوان یک قدرت برتر منطقه محسوب شود. هر دو کشور خواهان تأثیرگذاری بیشتر در منطقه خاورمیانه هستند که این عمل به نوبه خود باعث می شود بر روابط دو کشور تأثیر بسزایی داشته باشد و باعث واگرایی بین دو کشور شود.

در این پایان نامه داده ها به صورت نقشه و جدول مورد استفاده قرار گرفته است و روش کار به صورت توصیفی- تحلیلی می باشد.

همان طور که سه عنصر دین، اقتصاد و امنیت نقش اصلی را در همسویی منافع ایران و ترکیه بازی می کند و در حقیقت زمینه های اصلی گسترش روابط دو کشور همین سه عنصر است در نقطه مقابل می توانیم سه عنصر در واگرایی روابط ایران و ترکیه اشاره کنیم از جمله آن:

1- نقش قدرت جهانی و منطقه ای

2- ایدئولوژیک

3- سیاسی

این مسئله به اثبات می رسد که روابط ایران و ترکیه از نظر سیاست خارجی ترکیه به سمت تضادهایی پیش رفته است. قابل ذکر است که با تغییر ماهیت سیاست خارجی ترکیه نسبت به ایران و تلاش روزافزون این کشور برای الگو قرار گرفتن در منطقه خاورمیانه و همچنین موضع گیری تند این کشور علیه سوریه، عراق نوعی تیرگی در روابط بین ایران و ترکیه می توان مشاهده نمود.

واژه کلیدی: ایران، ترکیه، واگرایی، منطقه خاورمیانه

مقدمه

تجربه ی تاریخی ایران و ترکیه در دو قرن معاصر از بسیاری جهات شبیه و یکسان است هیچ یک از این دو کشور در قرن نوزدهم که سلطه استعماری سکه ی رایج در جهان و کشورهای اسلامی بود به طور رسمی مستعمره نشده اند. این دو کشور به عنوان بازماندگان دو امپراطوری ریشه دار و بزرگ منطقه، هر دو دارای تاریخی طولانی از ملیت و هویت ملی هستند و به سبب همسایگی با یکدیگر، در طول تاریخ و دهه های اخیر روابطی حسنه، به خصوص از لحاظ اقتصادی با هم داشته اند. صرف نظر از بررسی تاریخی روابط ایران و ترکیه، نوعی دگرگونی اساسی در سطح روابط دو کشور ایران و ترکیه در چند دهه اخیر دیده     می شود.

ترکیه در دوره حکومت اسلام گرایان و حزب عدالت و توسعه توجه بیشتر به خاورمیانه معطوف گردیده و سعی داشته در منطقه خاورمیانه خود را به عنوان قدرت برتر مطرح نماید. در این رابطه علی رغم     همکاری های گذشته و تقابل های فرهنگی و همسایگی با یکدیگر با توجه به دو کشور برای قرار گرفتن در سکوی برتری در منطقه ی خاورمیانه نشانه هایی از رقابت و درگیری در روابط دو کشور ایران و ترکیه دیده می شود. (onis, 2007: 16)

کشورهای آلمان و هلند و امریکا بنا به تقاضای ترکیه از «ناتو» آمادگی خود را برای استقرار موشک های پاتریوت در مرز مشترک ترکیه با سوریه اعلام کرده اند، ایران استقرار سپر موشکی امریکا در ترکیه به ویژه مناطق همجوار مرز با ایران را تهدید جدی برای امنیت ملی خود می داند و در این رابطه به وضوح به ترکیه اعتراض کرده است.

بر اساس نظریه باری بوزان در خصوص روابط ایران و ترکیه باید گفت هر دو کشور سعی دارند در منطقه شبکه ای از همکاری های سیاسی، اقتصادی و امنیتی را با بازیگران دولتی و حتی غیر دولتی آن منطقه یا بازیگران فرامنطقه ای که در منطقه حضور دارند شکل دهند و این شبکه را رهبری کنند.

ترکیه بنابر استراتژی خود که معطوف به متوازن کردن سیاست خارجی است، در صدد است تا مشکلات خود با همسایگان را به حد صفر برساند. در این روند دولت ترکیه به قدرت دیپلماتیک، چانی زنی و اقناع اهمیت فراوانی می دهد. اما مسأله ای که مطرح است این است که با وجود اینکه هر دو کشور ایران و ترکیه سعی دارند به یک قدرت منطقه تبدیل شوند، آیا تعقیب این استراتژی، رقابت را در رابطه ی بین ایران و ترکیه می طلبد یا همکاری را؟ در این خصوص جمهوری اسلامی ایران، با توجه به ماهیت ایدئولوژیک نظام حاکم از یک سو و توان فراوان جمعیتی، سرزمینی، اقتصادی و ویژگی های خاص ژئوپلیتیک و موقعیت استراتژیک آن در خاورمیانه از دیگر سو، تمایل دارد که به قدرت برتر منطقه تبدیل شود و ترکیه در حقیقت با توجه به نزدیکی با غرب با بهره گیری از اوضاع نامناسب منطقه و کسب پرستیژ منطقه ای و بین المللی از یک سو به دنبال استفاده بهینه از قدرت نرم خود در عرصه سیاسی و بین المللی است و از سوی دیگر در پی تثبیت نقش خود به عنوان بازیگری که ایجاد کننده نظم در تحولات بین المللی است می باشد.

هدف از این تحقیق آن است به اطلاعاتی دست یابیم که چه عواملی باعث واگرایی بین دو کشور ایران و ترکیه شده است و برای این واگرایی ها چه راه حل هایی وجود دارد تا دو کشور ایران و ترکیه به سوی همگرایی پیش روند. (جلال درخشه، 1390: 34-33

 1-1- بیان مسأله

ایران کشوری در جنوب غربی آسیا و در منطقه خاورمیانه و از غرب با ترکیه همسایه است ایران واسطه قرار گرفتن در منطقه میانی اورآسیا موقعیتی راهبردی دارد و تنگه هرمز از راهبردی ترین مسیرهای        بین المللی کشتیرانی در جهان به شمار می آید. همچنین ترکیه در جنوب شرقی اروپا و جنوب غربی آسیا واقع شده است. ترکیه از سه طرف به وسیله دریا احاطه شده است و دارای 7 تنگه راهبردی بسفر و داردانل    می باشد.

ترکیه دارای پیشینه تاریخی و هویتی شناخته شده در منطقه می باشد و با تکیه به این قدرت سعی به تأثیرگذاری فرهنگی- ایدئولوژیکی به کشورهای منطقه داشته و سعی در ایجاد شکوفایی مجدد می باشد. به بیانی روشن تر سیاست دولت اردوغان را نمی توان به صرف احیای خلیفه گری یا عناصر اسلامی آن تعبیر کرد، بلکه علاقه سیاستمداران حزب عدالت و توسعه به دوران امپراطوری عثمانی را باید متناسب با متن جهانی تعریف کرد که خود را در آن می بینند در این متن؛ ارتباط با غرب در قالب عضویت در اتحادیه اروپا و شریک استراتژیک غرب بودن عناصر اصلی را تشکیل می دهند. از طرفی ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای دارای تمدن عظیم و پیشینه تاریخی بزرگ و با ذخایر عظیم انرژی در پی تحکیم و تثبیت موقعیت خود در منطقه و تأثیرگذاری به کشورها و افزایش توان خود در حوزه های مختلف سیاسی- فرهنگی- اقتصادی در منطقه می باشد. حال باید دید حضور دو کشور ایران و ترکیه به عنوان قدرت منطقه ای چه تأثیرات متقابلی بر روابط دو کشور ایران و ترکیه در حوزه های مختلف سیاسی- اقتصادی- فرهنگی و … گذاشته و آیا این تأثیرات زمینه بروز همگرایی را فراهم می کنند یا موجب واگرایی بین دو کشور ایران و ترکیه می گردد.

تحلیل ژئوپلیتیک عوامل تأثیرگذار بر روابط ایران و ترکیه ما را به شناخت متغیرهای تأثیرگذار بر واگرایی ایران و ترکیه رهنمود کرده و رقابت ژئوپلیتیکی این دو کشور جهت تأثیرگذاری بر کشورهای منطقه را آشکارتر می کند . در این پژوهش به این برآیند دست یابیم که عوامل تاثیر گذار بر واگرایی های ژئوپلیتیک ایران و ترکیه کدامند .

تحلیل ژئوپلیتیک عوامل تأثیرگذار بر واگرایی های ایران و ترکیه

                     متغییر مستقل             متغییر وابسته

1-2- سوال تحقیق

1- عوامل تأثیرگذار بر واگرایی ژئوپلیتیکی ایران و ترکیه کدامند؟

 1-3- فرضیات تحقیق

1- رقابت منطقه ای باعث واگرایی ایران و ترکیه می شود.

2- رقابت ایدئولوژیک نقش مهمی در واگرایی های دو کشور ایران و ترکیه دارد.

1-4- اهداف تحقیق

1- هدف علمی این پژوهش تحلیل ژئوپلیتیک عوامل تأثیرگذار بر واگرایی های ایران و ترکیه

2- هدف کاربردی این پژوهش بررسی روابط ایران و ترکیه در منطقه و تأثیرگذاری آن بر کشورهای منطقه

3- دیگر ضرورت های این پژوهش واکاوی علل واگرایی ها و تأثیرات آن در منطقه خاورمیانه بزرگ است

 1-5- ضروریات و اهمیت تحقیق

سیاست خارجی ترکیه در دوران حزب عدالت و توسعه دچار تغییرات اساسی و بنیادین شد که «نوعثمانی گرایی جدید» نام گرفت. توجه به خاورمیانه جدید، فرهنگ جدید حاکم بر آن و ملاحظات بومی این منطقه، اساس سیاست خارجی ترکیه را تشکیل می دهد.

اما سیاست جدید حزب عدالت و توسعه همواره با این انتقاد روبرو بوده که در تعارض با سیاست های غربی گرایی این کشور بوده است اما واقعیت آن است که ترکیه درصدد ارتقای منزلت استراتژیک در خاورمیانه، ارتقای موقعیت خود به عنوان عضو ناتو و همچنین نزدیک شدن به دروازه های اتحادیه اروپاست. همچنین توجه به مسائل سیاسی و جنبه های ژئوپلیتیکی آن می تواند ره گشای پیش بینی های گوناگونی شود که زمینه های بهتر اداره کردن هر بخشی از کشور را فراهم سازد. بنابراین ضرورت        می بایست سیاست و جغرافیا را بهتر بشناسیم تا نحوه اداره کردن کشورآسان ترگردد، پژوهش حاضر         زمینه های شناخت ژئوپلیتیک و سیاست و نقش آن را در توسعه یک كشور فراهم می سازد، تا با توجه به سایر کارهای انجام گرفته در این خصوص راه گشای پژوهش های آتی و نیز استفاده جویندگان و پژوهندگان این عرصه و عرصه های مرتبط با این مقوله باشد.

 1-6- روش تحقیق و مراحل آن

روش تحقیق در این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی می باشد اما به لحاظ شیوه و مدل تحقیقاتی به شرح ذیل انجام می گردد.

روش گردآوری مطالب و اطلاعات مورد نیاز در این تحقیق از طریق مطالعه اسناد و منابع کتابخانه ای اعم از کتاب ها، مجله ها و مقالات و رساله های نوشته شده در خصوص موضوع تحقیق و مباحث مرتبط با آن و سایت ها و وبلاگ های مربوط به موضوع پژوهش در فضای مجازی جهت آگاهی و شناخت بیشتر موضوع موردنظر می باشد.

این پژوهش با بهره گرفتن از روش نظری و برگرفته شده از اصول علم جغرافیا و با تأکید بر جغرافیای سیاسی و سایر علوم مانند علوم سیاسی و با بهره گرفتن از شیوه مطالعات کتابخانه ای و جمع آوری اسناد و مدارک و اینترنتی می باشد که پس از تدوین اطلاعات به دست آمده طبقه بندی شده به رشته نگارش در آمده است.

 1-7- روش تجزیه و تحلیل داده ها

برای تجزیه و تحلیل اطلاعات با توجه به نوع تحقیق عمل می شود که در این تحقیق نوع پژوهش بنیادی است و از روش های استدلال و تحلیل عقلانی استفاده می شود و بر پایه مطالعات کتابخانه ای و اینترنتی و بهره گیری از اسناد مختلف و پرسشنامه ها انجام می گردد.

 1-8- بهره وران تحقیق

وزارت کشور- سپاه پاسداران- استانداری ها- فرمانداری ها

وزارت امور خارجه

 1-9- سازماندهی تحقیق

این پایان نامه از 5 فصل تهیه می شود که عبارتند از:

فصل اول کلیات تحقیق

عنوان…… صفحه

1-   فصل اول: کلیات تحقیق.. 2

1-1-  بیان مسئله. 2

1-2-    سؤال­های پژوهش…. 3

1-3-    فرضیه های تحقیق.. 3

1-4-    ضرورت و اهمیت تحقیق.. 4

1-5-    اهداف تحقیق.. 5

1-6-    محدوده مورد مطالعه. 5

1-7-  موانع و محدودیت… 6

1-8-    بهره­وران تحقیق.. 6

1-9-    روش تحقیق.. 6

1-10- فرایند تحقیق.. 7

1-11- مسائل، مشکلات و محدودیت‌های تحقیق.. 9

2-   فصل دوم: پیشینه و مبانی نظری تحقیق.. 11

2-1-  گردشگری روستایی.. 11

2-2-  تعریف گردشگری روستایی.. 12

2-2-1-  گردشگری عشایری (یک الگوی فضایی) 13

2-3-    قلمرو گردشگری روستایی.. 14

2-4-  انواع گردشگری روستایی.. 16

2-4-1-  گردشگری طبیعی/ روستایی.. 16

2-4-2-  گردشگری فرهنگی/ روستایی.. 16

2-4-3-  اكوتوریسم. 16

2-4-3-1-. اكوتوریسم به عنوان یک مفهوم  17

2-4-4-  گردشگری دهکده‌ای.. 18

2-4-5-  گردشگری كشاورزی.. 18

2-4-6-  گردشگری مزرعه. 19

2-4-7-  گردشگری سبز. 19

2-5-  اثرات توسعه گردشگری روستایی.. 20

2-6-  گردشگری روستایی: مفاهیم و ارزیابی.. 23

2-7-    گردشگری روستایی، راهبرد توسعه‌ی روستایی.. 30

2-8-  پیشینه تاریخی گردشگری روستایی.. 31

2-9-    گردشگری روستایی در تجارب جهانی.. 34

2-9-1-1-…. گردشگری روستایی در ایالات متحده آمریكا (ایالت یوتا) 35

2-9-1-2-. گردشگری روستایی در روستای «برونته» انگلستان  36

2-9-1-3-     طرح «تاركا» در انگلستان  37

2-9-1-4-…. گردشگری روستایی در اسپانیا 39

2-9-1-5-…. گردشگری روستای در استرالیا و نیوزلند  40

2-10-  مطالعات انجام شده پیرامون موضوع تحقیق.. 43

3-   فصل سوم: روش‌شناسی تحقیق و معرفی محدوده مورد مطالعه. 50

3-1-  روش­شناسی تحقیق.. 50

3-1-1-  مدل تحلیل SWOT.. 50

3-1-2-  آزمون آماری اسپیرمن.. 51

3-1-3-  آزمون T-Test 51

3-2-    آشنایی مقدماتی با شهرستان نیر. 52

3-3-    ویژگی‌های جمعیتی.. 53

3-3-1-  جمعیت   53

3-4-    وجه تسمیه نیر. 54

3-4-1-   فرهنگ، زبان و دین.. 55

3-4-2-  اوضاع اقتصادی شهرستان نیر. 55

3-4-2-1-  زراعت و دامداری   55

3-4-2-2-  شیلات                        56

3-4-2-3-  صنعت و معدن    56

3-4-2-4-  خدمات و گردشگری   57

 

 

3-5-    صنعت گردشگری در محدوده مطالعاتی.. 58

3-6-    جاذبه‌های طبیعی گردشگری شهرستان نیر. 60

3-7-  جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی شهرستان نیر. 65

3-7-1-  تپه‌های قره‌ شیران. 67

3-7-2-  سنگ‌نبشته‌های اورارتویی.. 67

3-7-3-   رباط سنگی شاه عباسی.. 67

3-7-4-  سنگ افراشته‌های تاریخی میمند. 68

3-7-5-  قبرستان اسلامی قره‌شیران. 68

3-7-6-  قلعه بوینی یوغون. 68

3-7-7-  فرهاد کُهُلی یا غار فرهاد. 69

3-7-8-  قیرمیزی كورپی یا پل قرمز. 69

3-8-  بررسی ایام مناسب و آسایش گردشگری.. 71

4-   فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها و یافته­ های تحقیق.. 75

4-1-    توصیف کل جمعیت پژوهش…. 75

4-2-  طبقه ­بندی داده ­ها بر حسب مؤلفه­ ها 77

4-3-  سنجش روایی و پایایی داده ­های به دست آمده به تفکیک گروه­های پژوهش…. 80

4-3-1-  سنجش روایی.. 80

4-3-2-  آزمون پایایی.. 80

4-4-    آمار استنباطی و تحلیل استعداد گردشگری روستایی شهرستان نیر. 83

4-4-1-  سنجش دیدگاه مسئولان نسبت به توان‌های گردشگری شهرستان نیر. 83

4-4-2-  سنجش دیدگاه مردم محلی نسبت به توان‌های گردشگری شهرستان نیر. 83

4-4-3-  سنجش دیدگاه گردشگران نسبت به جاذبه­ها و عوامل توسعه گردشگری روستایی.. 84

4-4-4-  سنجش میزان جاذبه­های گردشگری شهرستان نیر از دیدگاه کل جامعه نمونه. 85

4-5-  تحلیل تکنیک چهارگانه مدل SWOT.. 85

4-5-1-  عوامل دخیل در توسعه گردشگری روستایی شهرستان نیر. 86

4-5-2-  عوامل تأثیر گذار بیرونی در توسعه گردشگری روستایی.. 88

5-   فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات… 94

5-1-  بحث و نتیجه ­گیری.. 94

5-2-  آزمون فرضیه ­های تحقیق.. 96

5-3-  تنگناهای توسعه توریسم در شهرستان نیر و تأثیر آن در توسعه توریسم روستایی.. 100

5-4-  پیشنهادات پژوهش…. 101

6-   منابع: 102

7-   پیوستها و ضمائم. 105

چکیده

طی سال­های اخیر گردشگری روستایی به عنوان یکی از ابعاد توسعه روستایی در تمام دنیا مورد توجه جدی قرار گرفته است. در این نوع گردشگری هدف شناسایی استعدادهای مختلف طبیعی و انسانی محدوده­ روستاها و توسعه عواملی که باعث ورود و استفاده گردشگران از آن می­ شود، است. شهرستان نیر یکی از شهرستان‌های استان اردبیل به جهت داشتن توان­های بالقوه گردشگری روستایی، می ­تواند یکی از جنبه­ های ارتقاء کیفیت توسعه روستاهای محدوده­ این شهرستان مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. به همین دلیل در این پژوهش سعی شده است تا با بهره گرفتن از منابع و مطالعات کتابخانه‌ای، مشاهدات میدانی و ارزیابی نظرات گروه­های درگیر در امر گردشگری، به شناخت پتانسیل‌ها و محدودیت‌های گردشگری نواحی روستایی پرداخته شود. برای این منظور محدوده مورد مطالعه با جامعه­ آماری مشخص انتخاب گردیده و با روش توصیفی- تحلیلی و کاربردی، وضع موجود محدوده شهرستان نیر مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. بعد از جمع­آوری داده ­ها و اطلاعات با روش تحلیل SWOT به بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها از دیدگاه سه گروه مسؤلان، مردم محلی و گردشگران پرداخته شده و توصیفی از وضعیت عوامل گردشگری شهرستان نیر به دست آمد.­ برای تعیین وجود ارتباط بین نظرات سه گروه مطالعه شده توسعه گردشگری روستایی از آزمون اسپیرمن و تعمیم نتایج به دست آمده به کل جامعه آماری از آزمون T-Test استفاده گردید. نتایج به دست آمده حاکی از وجود توان­های طبیعی و انسانی بالقوه محدوده­ روستاهای شهرستان نیر بوده و همچنین محدودیت­ها و تنگناهایی به منظور تبدیل این استعدادها به مرحله بالفعل و تسریع روند توسعه گردشگری روستایی وجود دارد. نتایج آزمون اسپیرمن نشان داد که بین نظرات سه گروه مسؤلین، مردم محلی و گردشگران در توسعه گردشگری روستایی ارتباط معناداری وجود دارد و این ارتباط با آزمون T-Test قابل تعمیم به کل جامعه آماری را امکان پذیر کرد. بنابراین استدلال می­ شود که شهرستان نیر از استعداد بالایی برای توسعه گردشگری روستایی برخوردار است.

کلمات کلیدی: گردشگری روستایی، جاذبه­های گردشگری، روش تحلیل SWOT، شهرستان نیر

مقدمه

بخش مرکزی شهرستان نیر به دلیل ویژگی‌های زمین ساختی، یكی از کانون‌های مهم آب معدنی و آبگرم كشور است و در گوشه و كنار این منطقه آب‌های گرم معدنی متعددی را در خود جای داده است. از طرف دیگر، جاذبه‌های مصنوع همچون دریاچه پشت سد یامچی به غنای پتانسیل‌های گردشگری و تفرجی این شهرستان افزوده است. این منابع هر چند آن طور كه شایسته است مورد برنامه‌ریزی و بهره‌برداری قرار نمی‌گیرند و از فقر امكانات و تسهیلات خدماتی و رفاهی در محروم هستند، با این حال منابعی همچون آب‌های گرم معدنی منطقه سال‌های سال است كه مورد استفاده اهالی روستاهای پیرامون و در چند سال اخیر گردشگران عبوری قرار می‌گیرد. در كنار کانون‌های آبگرم و معدنی و منابع گردشگری تاریخی و فرهنگی، بخش مرکزی شهرستان نیر دارای پتانسیل‌های ویژه تفرجی نیز هست كه برخی از آن‌ ها در صورت بالفعل شدن توانمندی‌های تفرجی خود، می‌توانند به فضای مطلوبی برای گذران اوقات فراغت شهروندان و تفرج گردشگران تبدیل شوند. در كل می‌توان گفت كه از مناطق نمونه گردشگری مورد مطالعه در محدوده بخش مرکزی شهرستان نیر، منطقه نمونه گلستان كاركرد گردشگری تاریخی، منطقه یامچی كاركرد اكوتوریستی و تفرجگاهی دارند. این مناطق نمونه با فواصل نسبتاً كوتاه از همدیگر در محدوده‌ی اداری- سیاسی شهرستان نیر واقع‌شده‌اند. با وجود مشكلات فراوان در راه توسعه روستایی و كمبود پتانسیل‌های لازم در جهت توسعه بخش كشاورزی، صنعت گردشگری می‌تواند نقش موثری در رونق بخشیدن به اقتصاد روستا و گام موثری در جهت توسعه روستایی باشد درحالی‌که با توجه به توان‌ها و پتانسیل‌های منطقه مورد نظر هنوز هیچ برنامه‌ای جهت توسعه گردشگری روستایی تدوین نشده است. از این رو با توجه به رشد فزاینده جمعیت شهرها و افزایش مشكلات شهری و نیز عدم موفقیت برنامه‌ریزی‌های مختلف در جهت توسعه مناطق روستایی، ضروری است راهكارهای جدیدی در این زمینه ارائه گردد تا از امكانات و توانایی‌های بالقوه و بالفعل این مناطق در جهت رفع بخشی از مشكلات روستاها به طرز معقولانه‌ای استفاده شود. در این راستا توسعه صنعت گردشگری در نواحی روستایی به عنوان یک استراتژی جدید توسط جوامع محلی، عوامل سیاسی و برنامه‌ریزان كه به عنوان عوامل مهم اصلاح مناطق روستایی به شمار می‌آیند، می‌تواند نقش عمده‌ای در توسعه این نواحی داشته باشد.

فصل اول:

كلیات تحقیق

1-    فصل اول: کلیات تحقیق

بخش اول از هر پژوهش به ارائه کلیاتی از آن پرداخته می­ شود. بنابراین نخست ی به بیان مسئله تحقیق و سؤالات آن و همچنین روش­شناسی پژوهش پرداخته می­ شود. سؤالات تحقیق مجموعه پرسش‌هایی است كه محقق در تحقیق خود در صدد پاسخگویی به آن‌ هاست و در ادامه فرضیات تحقیق آورده شده است و پس از آن به بیان ضرورت و اهمیت تحقیق و انگیزه تحقیق و اهداف تحقیق پرداخته می­ شود. اهداف پژوهش در جهت پاسخ­گویی به سؤالات و فرضیات تعیین شده تعریف می­ شود. پس از آن به ادبیات پژوهش و نتایج و یافته­ های حاصل از آن­ها به منظور استفاده در جهت روشن سازی ابعاد مختلف پژوهش پرداخته می­ شود. روش­شناسی پژوهش از دیگر موضوعاتی است که در این فصل به آن پرداخته می­ شود و نوع تحقیق با ابزار گردآوری داده ­ها و اطلاعات و همچنین چگونگی تجزیه و تحلیل این داده ­ها معرفی و تدوین می­ شود. در نهایت فرایند تحقیق به صورت نمودار (دیاگرام) معرفی شده و مسائل و مشکلات پیش روی آن معرفی می­ شود.

1-1-          بیان مسئله

سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان به صنعت گردشگری با رویکرد صنعتی كه ثبات اقتصادی و جمعیتی برای جوامع روستایی به دنبال دارد، می‌نگرند و بسیاری نیز می‌پندارند كه توسعه گردشگری راه حل بسیاری از مشكلات است كه مناطق روستایی گرفتار آن‌ ها می‌باشند. پس گردشگری را عنصر لازم برای حركت به سوی اصلاح مناطق روستایی می‌دانند به هر حال آنچه مسلم بوده، این است كه از نظر موافقان و مخالفان توسعه، گردشگری روستایی به طور فزاینده‌ای عامل افزایش‌دهنده توان اقتصادی، بالابرنده قابلیت زیست در نواحی دورافتاده، محرك تجدید حیات سکونتگاه‌ها و نیز بهبود دهنده شرایط زندگی جوامع روستایی به حساب می‌آید. این موضوع در بسیاری از كشورها با سیاست‌های كشاورزی در ارتباط است و غالباً وسیله‌ای در جهت حمایت از محیط زیست و فرهنگ روستایی است، بنابراین می‌تواند نقش اساسی در توسعه و حفظ روستا داشته باشد. گردشگری روستایی با قدمتی بیش از یک قرن، امروزه یكی از مردمی‌ترین اشكال گردشگری محسوب می‌شود كه با ارائه جذابیت و ایجاد تمایل در استفاده از فضا و ویژگی‌های محیط روستایی برای گردشگران و همچنین كاركردی جهت بهبود و ارتقاء شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست‌محیطی منطقه میزبان مورد توجه بسیاری واقع شده است.

شهرستان نیر به دلیل وجود استعدادهای زیاد در گردشگری روستایی، برنامه ریزی برای توسعه این صنعت می ­تواند به عنوان ابزاری در جهت تسریع روند توسعه و کاهش نابرابری­های حاصل از آن در این شهرستان مطرح شود. یکی از نمودهایی که می ­تواند ارتقاء کیفیت زندگی ساکنان روستاهای شهرستان نیر را به همراه داشته باشد، توسعه عوامل دخیل در گردشگری روستایی این شهرستان است. شهرستان نیر از جمله شهرستان­های استان اردبیل است که در فصل تابستان پذیرای گردشگران زیادی می­باشد. مناطق روستایی این شهرستان از جمله نواحی روستایی است كه از نظر طبیعی و تاریخی- فرهنگی همچون آب درمانی‌ها، غارها، تپه­ها و قلعه­های باستانی و… دارای توانمندی‌ها و پتانسیل‌های بالقوه زیادی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی است.

1-1-          سؤال­های پژوهش

این پژوهش با توجه به مطالب مطرح در بیان مسئله، درصدد پاسخ گویی به سؤالات اساسی زیر است:

سؤال اول: آیا ارتباطی بین توسعه گردشگری شهرستان نیر و افزایش جذب گردشگر وجود دارد؟

سؤال دوم: آیا استعدادهای گردشگری شهرستان نیر از دیدگاه مسئولان، می ­تواند منجر به توسعه گردشگری روستایی باشد؟

سؤال سوم: آیا ارتباطی بین نظرات ساکنان روستاهای شهرستان نیر و شناخت توان‌های گردشگری این محدوده وجود دارد؟

سؤال چهارم: آیا رضایت گردشگران شهرستان نیر در توسعه گردشگری آن مؤثر است؟

1-2-          فرضیه ­های تحقیق

متناظر با سؤالات مطرح شده فرضیه های تحقیق به شرح زیر است:

فرضیه اول: بین وجود جاذبه­های طبیعی، زیر ساختی، مدیریتی و فرهنگی در بخش مركزی شهرستان نیر و توسعه گردشگری روستایی رابطه معنی­داری وجود دارد.

فرضیه دوم: بین وجود جاذبه های طبیعی، زیر ساختی، مدیریتی و فرهنگی در بخش مركزی شهرستان نیر و توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه مسئولان رابطه معنی داری وجود دارد.

فرضیه سوم: بین وجود جاذبه های طبیعی، زیر ساختی، مدیریتی و فرهنگی در بخش مركزی شهرستان نیر و توسعه گردشگری روستایی از دیدگاه مردم محلی رابطه معنی 

 واژگان کلیدی: تعهد مدیران به کارکنان، آموزش، توانمندسازی، پاداش، عملکرد شغلی

 «فهرست مطالب»

عنوان                                                                                                   صفحه

فصل اول.کلیات تحقیق—- 1

1-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 2

1-2- بیان مسأله-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 3

1-3- چهارچوب نظری تحقیق——– 4

1-4- اهمیت ضرورت انجام تحقیق—– 5

1-5- اهداف تحقیق—————- 6

1-6- فرضیه‌های تحقیق————- 7

1-7- تعریف نظری و عملیاتی واژه‌های تحقیق————- 7

1-7-1-تعریف نظری————– 7

1-7-2- تعریف عملیاتی———— 8

1-8- قلمرو تحقیق—————- 9

1-8-1- قلمرو موضوعی تحقیق——- 9

1-8-2- قلمرو مكانی تحقیق(جامعه آماری)————— 9

1-8-3- قلمرو زمانی تحقیق———- 9

فصل دوم. مبانی نظری و پیشینه تحقیق———- 10

2-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 11

2-2- بخش اول: تعهد سازمانی——- 11

2-2-1- تعاریف و مفاهیم تعهد سازمانی- 11

2-2-2- تاریخچه تعهد سازمانی——- 13

2-2-3- الگوها، نظریه‌ها و تئوری‌های تعهد سازمانی——— 14

2-2-3-1- مدل «مودای» و همکاران— 14

2-2-3-2- مدل «استیرز» و همکاران—- 15

2-2-3-3- دیدگاه «ریچرز»———- 16

2-2-3-4- دیدگاه «بکر» و «بیلینگس»— 17

2-2-3-5- مدل «مارتین» و «نیکولاس»– 18

2-2-3-6- مدل «مایر» و «شورمن»—– 19

2-2-3-7- مدل «می‌یر» و «آلن»——- 20

2-2-4- اثرات تعهد سازمانی در سازمان- 20

عوامل مؤثر تعهد سازمانی———— 23

نقش و تعهد سازمانی————— 24

ویژگی‌های شخصی و تعهد سازمانی—– 25

ویژگی‌های شغلی و تعهد سازمانی—— 26

ویژگی‌های سازمان و تعهد سازمانی—– 26

اخلاق کاری و تعهد سازمانی———- 27

2-2-5- جمع بندی—————- 27

2-3- بخش دوم: عملکرد شغلی—— 29

2-3-1- تعاریف و مفاهیم عملکرد شغلی- 29

2-3-2- تاریخچه عملکرد شغلی——- 31

2-3-3-الگوها و نظریه‌های عملکرد شغلی—————- 31

ماتریس عملکرد-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد- 32

مدل نتایج و تعیین‌کننده‌ها———— 33

هرم عملکرد-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 33

کارت امتیازدهی متوازن————- 35

فرایند کسب و کار-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 36

تحلیل ذی‌نفعان-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد– 36

مدل تعالی سازمان-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 37

 

 

چارچوب «مدوری» و «استیپل»——– 38

راهنمایی‌های انتخاب شاخص‌ها——- 39

2-3-4- اثرات عملکرد شغلی و ارزیابی آن در سازمان و کارکنانبلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————— 40

2-3-5- جمع بندی————— 42

2-4- بخش سوم: پیشینه تحقیق——- 44

2-4-1- مطالعات خارجی———– 44

2-4-2- مطالعات داخلی———— 44

فصل سوم. روش اجرای تحقیق————— 50

3-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 51

3-2- روش تحقیق-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 51

3-3- جامعه آماری—————- 51

3-4- نمونه و روش نمونه‌گیری تحقیق— 52

3-5- حجم نمونه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 52

3-6- روش و ابزار جمع آوری داده‌ها— 53

3-7- روایی ابزار اندازه گیری——– 53

3-8- پایایی ابزار اندازه‌گیری——— 54

3-9- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها—— 54

آزمون کولموگروف- اسمیرنوف(k-s )— 55

فصل چهارم. تجزیه و تحلیل داده‌ها———— 57

4-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 58

4-2- توصیف متغیرهای جمعیت شناختی پاسخ دهندگان—— 59

4-3- توصیف متغیر های تحقیق——- 62

4-4- آزمون فرضیات تحقیق——— 67

4-5- بررسی تأثیر همزمان مؤلفه‌های تعهد برعملکرد شغلی—- 69

4-6- رتبه بندی ابعاد تعهد———– 70

فصل پنجم. نتیجه‌گیری و پیشنهادات—- 71

5-1- مقدمه-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 72

5-2- نتایج آمار توصیفی———— 72

5-2-1- توصیف متغیرهای جمعیت شناختی————– 72

5-2-2- توصیف متغیرهای تحقیق—— 72

5-2-3- توصیف آماری سؤالات تحقیق– 74

5-3- نتایج آمار استنباطی———— 75

5-4- پیشنهادات بر اساس یافته‌های تحقیق—————- 77

5-5- پیشنهادات به محققین آتی——- 78

5-6- محدودیت‌های تحقیق———- 78

منابع فارسی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—- 79

منابع خارجی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 83

پیوست‌ها-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 87

– مقدمه

شناخت روش‌های مناسب جهت افزایش رضایت شغلی، تعهد سازمانی و در نهایت بهبود عملکرد کارکنان و بهره‌وری سازمان امری حیاتی است(دهقان، صدقیانی و مرادی، 1390).

تحقیقات نشان می‌دهد که تعهد و رضایت شغلی باعث بهبود عملکرد سازمانی می‌شود(کریستوفر[1]، 2011).

بهبود عملکرد کارکنان و سازمان یکی از مهم‌ترین مسائلی است که می‌تواند به عنوان یک مزیت رقابتی در سازمان محسوب شود(تاییگو و جیه[2]،2013).

امروزه کارکنان سازمان‌ها، دارایی‌های نامشهود و سرمایه‌های راهبردی سازمان محسوب می‌شوند که به طور مستقیم بر عملکرد و بهره‌وری سازمان تأثیرگذار هستند(بختیاری، 1386).

کشف و درک رفتار کارکنان در سازمان و بهینه‌سازی آن متناسب با اهداف سازمان از اهمیت فوق‌العاده‌ای برای مدیران سازمان‌های گوناگون برخوردار است. رفتار سازمانی نیز در این رابطه از اساسی‌ترین مباحث سازمان و مدیریت است که به بررسی و تحلیل رفتار افراد و کارکنان در سازمان می‌پردازد. از جمله متغیرهای اصلی حوزه رفتار سازمانی، رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان است که در پیشرفت کار یک سازمان(سلیمانی و همکاران، 1387) و بهره‌وری آن نیز نقش ایفا می‌کند(رابینز، 2002).

بررسی‌ها نشان داده‌اند که با افزایش میزان رضایت شغلی، خلاقیت و مولد بودن فرد، افزایش انگیزه‌های کاری بیشتر و غیبت از کار کمتر، تعهد سازمانی بیشتر و سودآوری کسب و کار افزایش می‌یابد(دهقان، 1391).

به علاوه، پایین بودن و یا نبودن رضایت شغلی و تعهد سازمانی باعث کاهش عملکرد سازمان می‌شود(گراویل و همکاران[3] ، 2005).

بنابراین، میزان رضایت شغلی کارکنان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های راهبردی در حوزه منابع انسانی است که سازمان‌های بسیاری از این شاخص جهت سنجش اثربخشی: فعالیت‌های خود در حوزه منابع انسانی استفاده می‌کنند(دهقان، 1391).

هدف اصلی این پژوهش رابطه بین تعهد مدیران به کارکنان و عملکرد شغلی آنان در اداره کل امور مالیاتی استان گیلان است.

فصل اول(کلیات تحقیق) شامل مواردی از قبیل بیان مسأله و اهمیت و ضرورت انجام تحقیق و چارچوب نظری تحقیق هدف از انجام تحقیق حاضر بیان شده است و در این راستا سؤالات و فرضیات مرتبط با موضوع تحقیق عنوان گردیده است و در نهایت قلمرو تحقیق بیان شده است.

 1-2- بیان مسأله

كارایی و توسعه هر سازمان تا حد زیادی به كاربرد صحیح نیروی انسانی بستگی دارد. با این توصیف، سازمان با عملکرد برتر، سازمانی است که در یک دوره زمانی بلندمدت از راه توانایی انطباق مناسب با تغییرات و واکنش سریع به این تغییرات، ایجاد ساختار مدیریت منسجم و هدفمند، بهبود مستمر قابلیت‌های کلیدی و رفتار مناسب با کارکنان به عنوان اصلی‌ترین دارایی، به نتایجی بهتر از سازمان‌های همتراز دست می‌یابد(وال[4]،2011).

عملکرد شغلی به تحقق اهداف سازمانی اشاره دارد که باعث افزایش سودهی بلندمدت، نرخ رشد و درآمد رضایت شغلی، بهره‌وری کارکنان و بهبود کیفیت خدمات و محصول می‌شود(تاییگو و جیه[5]،2013).

«مولین» در تعریف خود از سنجش عملکرد بر چگونگی مدیریت و ارزش‌آفرینی به شرح زیر تأکید دارد: «ارزشیابی چگونگی مدیریت سازمان‌ها و ارزش‌آفرینی آن‌ ها برای مشتریان و دیگر ذینفعان»(مولین، 2002).

یکی از مسأله‌های اکثر سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و خصوصی کشور در مقایسه با آنچه در شرکت‌ها و سازمان‌های خارجی؛ بخصوص غرب و ژاپن دیده می‌شود، عدم احساس تعهد سازمانی کارکنان نسبت به سازمانی که در آن مشغول به کار هستند، است. تعهد سازمانی در سازمان‌ها تأثیر مثبتی بر عملكرد كاركنان دارد(مسعودی اصل،1391).

تعهد مدیریت در نحوه ارائه خدمات به کارکنان که شامل: آموزش کارکنان، توانمندسازی و نحوه اعطای پاداش‌ها، می‌باشد، با رضایت شغلی و تعهد کارکنان رابطه مستقیم دارد و در نهایت بهبود عملکرد در خدمات‌رسانی به مشتریان متأثر از تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان رده عملیاتی است(باباکاس و همکاران[7]، 2003).

زمانی که یک سازمان بوجود می‌آید، برای رسیدن به اهداف خود نیاز به منابع و امکانات دارد. مهم‌ترین عامل در جهت نیل به اهداف سازمان منابع انسانی است. مطالعات مربوط به تعهد سازمانی در دهه‌ های اخیر بطور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است. توجه به تحقیقات ویژه تعهد سازمانی نه تنها توسط متفکرین مدیریت صورت گرفته است؛ بلکه روانشناسان سازمانی و صنعتی، و جامعه‌شناسان نیز تحقیقات زیادی را در این زمینه انجام داده‌اند(طالعی، 1390).

شواهد فراوانی بیانگر این است که تعهد سازمانی یکی از عوامل تعیین‌کننده مهم و پیش‌بینی‌کننده قدرتمند رفتار سازمانی است(گرمابدری، 1390).

از سوی دیگر، تعهد سازمانی در اثربخشی سازمانی نقش مؤثری دارد(همان منبع، 1390).

می‌توان ادعا نمود که بین چندین متغیر پیش‌بین نگرش کاری که روانشناسان صنعتی و سازمانی مورد مطالعه قرار داده‌اند، تنها رضایت شغلی نسبت به تعهد سازمانی، توجه بیشتری را به خود جلب کرده است(آلن[8]، 2007).

افرادی که در سازمان مشغول به کار می‌شوند، میزانی از کار و کوشش و وفاداری خود را به سازمان می‌دهند و در برابر آن درخواستی بیش از پاداش مادی از سازمان دارند. آنان امنیت، احترام، رفتار انسانی، ارتباط اجتماعی با مردم و حمایت جهت دستیابی به هدف‌های خود را خواهانند. اگر سازمان تنها به هدف‌های مادی کارکنان توجه کند و هدف‌های معنوی را نادیده بگیرد، کارکنان در سازمان به عملکرد اندک گرایش می‌یابند؛ زیرا توقعات آن‌ ها برآورده نشده است، هرگاه هدف‌های مادی و معنوی افراد از سوی سازمان مورد توجه قرار گیرد، آنان با تمام توان خود در جهت تحقق اهداف سازمان تلاش و کوشش خواهند نمود. با توجه به مطالب فوق‌الذکر مسأله اصلی تحقیق حاضر این است که چه رابطه‌ای بین تعهد مدیران به کارکنان و عملکرد شغلی آنان در اداره کل امور مالیاتی استان گیلان وجود دارد؟

 

1-3- چهارچوب نظری تحقیق

چهارچوب نظری روابط موجود میان متغیرهایی که در پی اجرای فرایندهایی چون مصاحبه، مشاهده و بررسی پیشینه(ادبیات نظری تحقیق) به دست می‌آید را نشان می‌دهد(سکاران، 1380).

چهارچوب نظری تحقیق حاضر اقتباسی است از نظریه نگرشی «باگزی»[9](1992) و تحقیق میدانی که توسط «باباکاس» و همکاران صورت پذیرفته است. مدل «باگزی» این موضوع را مطرح می‌کند که تعهد مدیریت در نحوه ارائه خدمات به کارکنان که شامل: آموزش کارکنان، توانمندسازی و نحوه اعطای پاداش‌ها، می‌باشد، با رضایت شغلی و تعهد کارکنان رابطه مستقیم دارد و در نهایت بهبود عملکرد در خدمات‌رسانی به مشتریان متأثر از تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان رده عملیاتی است(باباکاس و همکاران[10]، 2003).

بنابراین در این تحقیق تعهد مدیریت در کیفیت خدمات متغیر مستقل تحقیق بوده که با سه عامل آموزش، توانمندسازی و پاداش سنجیده شده است و متغیر عملکرد شغلی کارکنان به عنوان متغیر وابسته است. بنابراین بر اساس ادبیات نظری و مدل مفهومی ارائه شده بهبود عملکرد کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان گیلان به میزان آموزش، توانمندسازی و پاداش‌های کارکنان وابسته است. مدل مفهومی تحقیق با توجه به متغیرها و فرضیه‌های تحقیق در شکل 1-1 نشان داده شده است.

عملکرد   شغلی

آموزش

توانمندسازی

پاداش

تعهد مدیریت

 شکل1-1- مدل تحلیلی تحقیق

(اقتباسی از مقاله تأثیر تعهد مدیران بر تعهد سازمانی، رضایت شغلی و عملکرد کارکنان نبی ا… دهقان و همکاران)

 1-4- اهمیت ضرورت انجام تحقیق

در دنیای پیشرفته و اجتماعی امروز، سازمان‌ها، نظام‌های اجتماعی هستند که منابع انسانی، مهم‌ترین عامل اثربخشی و کارایی آن‌ ها می‌باشند. آن‌ ها برای دستیابی به اهداف خود به کارکنان مؤثر با عملکرد بهینه نیاز دارند و بدون تلاش و تعهد کارکنان خود، به موفقیت دست نمی‌یابند(زکارفر[11]، 2012).

عملکرد شغلی در سازمان‌ها فراوان مورد بررسی قرار می‌گیرد اما این مسأله زمانی اهمیت و ضرورت می‌یابد که درك کنیم، موفقیت و شکست یک سازمان به عملکرد کارکنان آن بستگی دارد. عملکرد شغلی درجه‌ای از انجام وظایف محوله به فرد در شغل وی تعریف می‌شود(طاهیر سلیمان[12]، 2008).

همچنین «روجلبرگ»[13](2007)، عملکرد را فعالیت‌هایی تعریف کرده است که به طور معمول بخشی از شغل و فعالیت‌های فرد است و باید آن را انجام دهد. زندگی در جوامع مبتنی بر دانش، چالش‌های جدیدی را برای نیروی کار و همچنین سازمان‌ها به ارمغان می‌آورد. به منظور بقا و رقابت، توسعه مداوم و یادگیری ضروری است. در این بین مدیران و سرپرستان به عنوان ارکان مهم سازمان، نیاز زیادی به آموزش مهارت‌های مدیریتی دارند. مدیران برای اثربخشی باید دیدگاه روشنی نسبت به مهارت‌های مورد نیاز مدیریت داشته باشند. به علاوه باید از مهارت‌ها و توانایی‌های لازم برای مدیران سطوح مشابه خود و سایر سطوح سازمان مطلع باشند. اگر این آگاهی وجود نداشته باشد، آنان نخواهند توانست به طور مؤثر کار کرده و بازخورد دریافت نمایند و یا سایر فعالیت‌های مربوط به تغییرات کاری و آموزش و رشد فعالیت‌های شغلی خود را مهیا نمایند(جنتری و همکاران [14]، 2008).

توجه به کارکنان سازمان در مورد سازمان‌هایی که در محیط‌های رقابتی و تجاری فعالیت می‌کنند، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. مدیران عالی با علم به این که تعهد مدیریت در چگونگی ارائه خدمات به کارکنان، عامل تعیین‌کننده رفتار آنان در ایجاد برتری در خدمت‌رسانی به مشتریان نسبت به رقباست، خود را متعهد به بهبود کیفیت خدمات در قبال کارکنان می‌دانند. تعهد مدیران در چگونگی خدمت‌رسانی به کارکنان از طریق فرایندهایی مانند: توانمندسازی، آموزش و توسعه و پاداش‌ها می‌تواند منجر به نتایج عاطفی چون تعهد سازمانی و رضایت شغلی شود که انعکاس آن در بهبود عملکرد نمایان می‌شود(دهقان، 1391).

 1-5- اهداف تحقیق  

بر اساس مسأله تبیین شده اهداف تحقیق حاضر به شرح زیر هستند:

• سنجش میزان تعهد مدیران اداره کل امور مالیاتی استان گیلان به کارکنان
• سنجش میزان آموزش کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان گیلان
• سنجش میزان توانمندسازی کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان گیلان
• سنجش میزان پاداش کارکنان در اداره کل امور مالیاتی استان گیلان
• سنجش میزان عملکرد شغلی کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان گیلان
• تعیین رابطه بین تعهد مدیران(میزان آموزش و پاداش و توانمندسازی) و میزان عملکرد شغلی کارکنان در اداره کل امور مالیاتی استان گیلان

1-6- فرضیه‌های تحقیق

بر اساس اهداف تعریف شده، فرضیه‌های این پژوهش به شرح زیر هستند:  

فرضیه اصلی: بین تعهد مدیریت و عملکرد شغلی کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان گیلان رابطه معنی‌داری وجود دارد.

1. بین آموزش و عملکرد شغلی کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان گیلان رابطه معنی‌داری وجود دارد.
2. بین توانمندسازی و عملکرد شغلی کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان گیلان رابطه معنی‌داری وجود دارد.
3. بین سیستم پاداش و عملکرد شغلی کارکنان اداره کل امور مالیاتی استان گیلان رابطه معنی‌داری وجود دارد.

 1-7- تعریف نظری و عملیاتی واژه‌های تحقیق

1-7-1-تعریف نظری

تعهد

تعهد سازمانی، نگرش‌های مثبت یا منفی افراد نسبت به كل سازمان، نه شغلی كه در آن مشغول به كارند، است و در تعهد سازمانی شخص نسبت به سازمان احساس وفاداری قوی دارد و از طریق آن سازمان، خود را مورد شناسایی قرار می‌دهد(زکی،1390).